پاورپوینت/ زیست و آزمایشگاه 2

دریافت
فصل 9 / زیست سوم تجربی / جلسه اول

دریافت
فصل 9 / زیست سوم تجربی / جلسه دوم

دریافت
فصل 9 / زیست سوم تجربی / جلسه سوم

تصاویرتشریح ماهی

تصاویرتشریح ماهی

خار استخوانی چیست و چگونه ایجاد می شود؟

خارهای استخوانی، زائده های ریز استخوانی است که حرکت مفصل را محدود می کند. به طور کلی خارهای استخوانی با آرتریت ارتباط داده می شود، اما در برخی موارد به دلیل آسیب دیدگی مفصل یا برخی بیماری های دیگر ایجاد می شود. خارهای استخوانی ممکن است روی هر نوع مفصل بدن از جمله زانو، دست ها و لگن به وجود بیاید، اما اغلب در کف پا به ویژه روی پاشنه پا ایجاد می شود.

خارهای استخوانی که در اصطلاح پزشکی «استئوفیت» نامیده می شوند، قطعات زاید استخوانی هستند که در لبه های استخوان تشکیل می شوند و عوارض متعددی را برای افراد به وجود می آورند.

خار استخوانی بیشتر در کدام استخوان ها تشکیل می شود؟

کلیه استخوان های بدن مستعد ابتلا به این عارضه هستند، اما عموما استئوفیت در مکان هایی تشکیل می شود که دو استخوان برخورد زیادی با هم دارند؛ مانند مفاصل زانو، لگن، بازو و انگشتان، اما دیده شده است که در محل اتصال تاندون ها و غضروف ها به استخوان نیز خار تشکیل می شود.

شایع ترین علامت خار استخوانی چیست؟

در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سالخوردگی تشخیص داده نشود و در جهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد.

این عارضه به صورت عمومی علامت شاخصی ندارد و افراد در اکثر موارد تا پیش از عکس برداری با اشعه ایکس متوجه آن نمی شوند. اما در خصوص علائم شایع استئوفیت می توان به درد، کاهش حرکت مفاصل، بیرون زدگی ناگهانی سر استخوانی - که بسیار نادر است- تیر کشیدن ستون فقرات (ناشی از تماس خاراستخوانی با اعصاب نخاع) و صداهای متعدد مفاصل اشاره کرد.

خار استخوانی چگونه ایجاد می شود؟

در اکثر موارد افرادی که دچار آرتروز هستند عارضه یاد شده را نیز تجربه می کنند، زیرا در آرتروز غضروف های بین استخوان ها تا حد زیادی از بین می روند و بدن حین تلاش برای بازسازی این غضروف ها، قطعات مازاد استخوانی تولید می کند که به مرور مبدل به خار استخوانی می شود.

همچنین به این نکته نیز باید اشاره کرد که عارضه استئوفیت در برخی موارد نشانه ابتلا به بیماری هایی از قبیل DISH  - روییدن قطعات استخوانی روی نخاع- تخریب تدریجی استخوان خصوصا در ناحیه گردن و تنگی کانال نخاع است.

تشخیص استئوفیت چگونه صورت می گیرد؟

بیماران اغلب پس از احساس درد و مراجعه به پزشک تحت معاینه بدنی و عکس برداری با اشعه ایکس و MRI قرار می گیرند. به این ترتیب محل دقیق خار استخوانی مشخص می شود و می توان در جهت درمان آن اقدام کرد.

در خصوص درمان این عارضه توضیح دهید؟

با وجود اینکه هنوز درمان کاملا مشخصی برای خار استخوانی وجود ندارد، اما با مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب (NSAIDs)، فیزیوتراپی و در نهایت جراحی می توان علائم استئوفیت را تا حدودی کاهش داد.

لازم به یادآوری است در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سال خوردگی تشخیص داده نشود و در جهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد.

درمان های خانگی خار استخوانی

برای درمان خارهای استخوانی از جمله خار پاشنه پا می توانید خودتان راه های زیر را امتحان کنید.
-  برای کاهش درد، دانه کتان گرم شده را روی پارچه ای قرار دهید و محل درد را با آن پارچه ببندید.
-  روزی 4 تا 5 بار کمپرس سرد روی قسمت ملتهب قرار دهید، اما در موارد حاد از کمپرس گرم استفاده کنید.
-  مواد غذایی حاوی اسید چرب امگا 3 مانند ماهی را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
-  شیشه آب یخ را روی زمین قرار دهید و کف پا را روی آن حرکت دهید.
-  پماد فلفل نیز می تواند در تسکین درد موثر واقع شود.
-  مصرف غذاهای سالم به ویژه غذاهای ارگانیک را افزایش دهید.
-  از خوردن غذای تهیه شده با روغن جامد، نوشیدنی های گازدار و... که حاوی افزودنی های شیمیایی است و می تواند در جذب کلسیم اختلال ایجاد کند، پرهیز کنید.
-  برنامه غذایی باید غنی از منیزیم، کلسیم و ویتامین D باشد تا مانع از دست رفتن استخوان شود.
-  پس از بیدار شدن از خواب در حالی که نشسته اید، آرام پاها را بلند کنید.
-  از کفی پاشنه که علاوه بر حمایت از قوزک پا، درد خار استخوان را کاهش می دهد، استفاده کنید.
-  از نشستن طولانی مدت پشت میز که باعث اختلال در گردش خون می شود، بپرهیزید.
-  هنگام خواب زیر پاها را بالشت قرار دهید تا کمی بالاتر قرار بگیرد.
-  هنگام نشستن پشت میز از زیر پایی استفاده کنید تا مانع ورم و التهاب شود.
-  در استخوان های ضعیف شده خطر شکستگی و بیماری استخوان بیشتر است و به طور جدی می تواند روی کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. متأسفانه اغلب ما به میزان مصرف کلسیم و ویتامین توجهی نداریم. مصرف کلسیم را به ویژه اگر بالای 60 سال دارید بیشتر کنید. برای میزان مصرف ویتامین و ماده معدنی با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید.

---

منابع :

ایسنا
روزنامه خراسان

تبیان

آیا سم هزارپا خطرناک است؟

انواع خطرناک هزار پا در افریقا و امریکا وجود دارند، اما گونه های ایرانی که به رنگ زرد هستند، کشنده نیستند و فقط جای نیش آنها متورم می شود و درد نیش آنها و همچنین ماندگاری جای نیش و تورم، از نیش زنبور کمتر است و به شکل کاملا متورم و قرمز رنگ با جای 2 تا نیش در مرکز برآمدگی مشخص است.

 

اطلاعات بیشتر

هزارپایان انواعی از بند پایان هستند که دارای دو جفت پا در هر بخش از بدن ( به جز ناحیه سر ) می‌باشند. بیشتر هزار پاها دارای بدن استوانه ای شکل هستند ولی انواع کمی از آنها شکل‌های گوناگون دیگری دارند .هزار پاها می توانند به دور خود بپیچند و بدن خود را مانند توپ گرد کنند.

 

در ایران در تمام نقاط و در اکثر خانه‌ها از این صدپایان یافت می‌شوند که نام علمی جنس آنها Scolopendra است. این بندپایان در آغاز فصل بهار بسیار فعال هستند. راسته‌ای از این گروه از هزارپاها نیز وجود دارد که دارای پاهایی بلند هستند که به آنها هزارپاهای مگس‌گیر نیز می‌گویند که اکثر آنها ۱۵ جفت پا دارند. آنها خود را با شرایط ‌آب و هوایی خشک نیز می‌توانند سازگار کنند. هزارپاهای مگس‌گیر در منازل روستایی ایران بسیار دیده می‌شوند.

 

آنها اغلب در سقف زیر‌زمین‌ها، داخل دستشویی‌ها و زیر شیروانی‌ها همچون عنکبوت‌ها به دیوار سقف می‌چسبند. گروهی دیگر از صدپایان هستند که بدنی بسیار طویل و باریک با پاهای زیاد دارند که تعداد آنها تا ۱۸۱ جفت نیز می‌رسد. پاها و بدن باریک است و با چسبیدن به طعمه خود آنها را شکار کرده و مایعات بدن آنها را می‌مکند. این صدپایان در ایران در جنگل‌های شمال کشور به فراوانی در زیر سنگ‌ها یافت می‌شوند.

 

هزار پاها آهسته حرکت می کنند و بیشتر به خوردن برگ‌ها علاقه دارند.  در اکثر موارد آنها نوعی آفت برای گلخانه ها محسوب می شوند و می توانند خسارت زیادی به بار بیاورند . هزار پاها موجودات شکارچی نیستند و با توجه به رفتار آرام و رژیم غذایی ساده برای نگهداری در خانه به عنوان حیوان خانگی ایده آل می باشند.

 

شمار هزارپایان نسبت به دیگر حشره ها کمتر است و آنان را می توان به دو گونه ی کلی گوشتخوار و گیاهخوار تقسیم نمود.

هزار پای گوشتخوار بسیار کمیاب و دارای پاهای کمتری نسبت به گونه ی گیاهخوار است ؛ همچنین زهرآگین است ولی زهر آن برای آدمی خطرناک نیست.

آیا هزارپاها توانایی گزش دارند؟

هزارپاها معمولاً تهاجمی نیستند و از سم و زهر برای مهار کردن طعمه خود استفاده نمی کنند. اکثر هزارپاها با تغذیه از گیاهان به حیات خود ادامه می دهند.

صدپاها که اغلب با هزارپاها اشتباه گرفته می شوند، توانایی گزش دارند.

آیا هزارپاها می توانند به انسان آسیب برسانند؟

اگرچه هزارپاها هیچ بیماری را انتقال نمی دهند و یا غذاها را آلوده نمی کنند، ولی تقریباً همه هزارپاها با مکانیسم های دفاعی مجهز شده اند تا از خود در برابر شکارچیانی مثل پرندگان محافظت کنند.

آن ها هنگامی که تهدید شوند معمولاً حالت مارپیچ به خود می گیرند تا زمانی که خطر رفع شود. برخی هزارپاها می توانند غددی را فعال کنند که یک سم اسیدی بدبو را ترشح و حتی آن را پرتاب نماید. این ماده می تواند باعث ایجاد سوزش، خارش و واکنش های آلرژیک در برخی افراد شود.

علائم و واکنش های آلرژیک احتمالی به نیش و زهر هزارپا:

۱ – تاول و یا کهیر

۲ – قرمزی

۳ – بثورات پوستی

۴ – خارش و یا سوزش

حساسیت شدید نسبت به سم هزارپا

این اتفاق به ندرت ممکن است تهدید حیاتی در پی داشته باشد، ولی با مشاهده علایم زیر، حتماً باید به دنبال درمان فوری باشید:

۱ – تورم صورت

۲ – سختی در تنفس

۳ – ضربان شدید قلب

۴ – بثورات پوستی وسیع

۵ – عدم هوشیاری

 

 نوع مضر هزارپاها  که آفت به حساب می آید و در مزارع است.

نوع گیاه خوار با تغذیه از ریشه بافت های مرده گیاهی و ریشه گیاه می تواند باعث صدمه زدن به گیاه شود . در بعضی از مواقع نیز داخل ساقه ی گیاه را سوراخ می کند و از ساقه گیاه تغذیه می کند که در این حالت نمی شود برای گیاه کاری انجام داد.

 

برای مبارزه با هزارپاها ، باید از سمپاشی روی خاک در فواصل مختلف استفاده کرد، معمولا با شروع فصل گرم باید سم پاشی صورت بگیرد.

 نوع گوشت خوار ، یک شکارچی بوده و به هر موجود زنده ی کوچکی حمله می کند گاهی ممکن است به انسان حمله کند و با نیش زدن از خون انسان تغذیه کند، البته این حالت خیلی کم پیش می آید و سم آن برای انسان خطرناک نیست.

البته انواع خطرناک این هزار پا در افریقا و امریکا وجود دارند، اما گونه های ایرانی که به رنگ زرد هستند، کشنده نیستند و فقط جای نیش آنها متورم میشود و درد نیش آنها و همچنین ماندگاری جای نیش و تورم، از نیش زنبور کمتر است و به شکل کاملا متورم و قرمز رنگ با جای 2 تا نیش در مرکز برآمدگی مشخص است.

 

برای مبارزه با هزارپاها ، باید از سمپاشی روی خاک در فواصل مختلف استفاده کرد، معمولا با شروع فصل گرم باید سم پاشی صورت بگیرد و نوبت بعد اواخر بهار و یک ماه بعد نیز دوباره باید سم پاشی انجام بشود .

 

یک راه دیگر برای مقابله با هزارپا ها، عدم استفاده از خزه بر روی گلدان است و بهتر است روی خاک گلدان را در حدود 2 تا 5 سانتی متر از شن یا سنگ های ریز استفاده کنید.

در این حالت بعد از آبیاری گلدان ، بسیاری از هزارپاها از بین می روند و امکان زندگی درون گلدان برایشان فراهم نمی شود و نمی توانند به خوبی درون خاک تنفس کنند و ازبین می روند. این روش برای مبارزه با خرخاکی ها نیز مناسب است.
 

 

 

برگرفته از:

- تبیان

- مجله اینترنتی قرن 21

- میهن سم

 

تصویر انواعی از هزارپا

 

 

نوعی هزارپا معروف به اژدهای صورتی

 

پاورپوینت/فصل 7 زیست سوم تجربی

پاور پوینت فصل 7
زیست شناسی 2 و آزمایشگاه
سوم تجربی

دریافت با سه صلوات
برای سلامتی آقا صاحب الزمان
عجل الله تعالی فرجه الشریف

دریافت
تولید مثل غیر جنسی

کلسترول چیست؟

کلسترول ماده ای است از جنس چربی که در تمام سلول های بدن وجود دارد و در ساخت دیواره ی سلولی و برخی هورمون ها نقش مهمی را ایفا می کند. مولکول های چربی پس از جذب از روده در سیستم گردش خون توسط کلسترول حمل می شوند. قسمت اعظم کلسترول در داخل بدن و توسط کبد ساخته می شود و بقیه آن با مصرف غذاهای پر کلسترول و پر چرب وارد بدن می شود.

انواع کلسترول

1- کلسترولLDL: این نوع کلسترول خاصیت چسبندگی دارد و به راحتی به جدار داخلی دیواره ی رگ ها می چسبد و باعث باریک شدن و در نهایت انسداد مجرای داخلی رگ ها می گردد. از این رو به کلسترول بد معروف است.

2- کلسترولVLDL: این نوع کلسترول مولکول های چربی را از کبد به دیگر قسمت های بدن حمل می کند و بعد از انتقال چربی به بافت ها تبدیل به کلسترولLDLمی گردد.

3- کلسترولHDL: این نوع کسترول، کلسترول هایLDL موجود در طول دیواره ی رگ ها را پیدا کرده و به آن ها می چسبد و آن ها را از جدار رگ ها پاک می کند و از باریک شدن و انسداد رگ ها جلوگیری می نماید. به همین جهت به کلسترول خوب معروف است.

میزان مناسب کلسترول خون چقدر است؟

اگر کلسترول خون شخص کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد نشانه ی بسیار خوبی برای سلامت یک قلب سالم است. اما اگر کلسترول خون بین 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد شخص در مرز خطر بالا رفتن کلسترول و خطر ابتلا به حمله ی قلبی قرار دارد و زمانی که کلسترول خون بالاتر از 240 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد خطر حمله ی قلبی را باید جدی گرفته و حتماً میزان آن را به وسیله ی دارو و رژیم غذایی و یا هر دو کاهش داد.

اگر فردی همراه با کلسترول بالا مبتلا به فشار خون بالا نیز باشد احتمال خطر حمله ی قلبی به 6 برابر می رسد و اگر این فرد سیگاری هم باشد احتمال خطر به 20 برابر یا بیشتر خواهد رسید.

گیاهان ضد کلسترول هستند

به طور کلی تمام گیاهان مانند سبزیجات، حبوبات و غلات فاقد کلسترول اند. اما در بین آن ها موادی مانند جو، کدو، شوید و سیر اثر ضد کلسترول بسیار قوی تری را بروز می دهند که دلایل آن مربوط به وجود اسید چرب امگا- 3، پکتین، فیبر و بتاکاروتن وغیره می باشد.

سویا نیز باعث کاهش کلسترول خون می شود. سویا به سه دلیل باعث کاهش کلسترول خون می گردد:

1- فاقد کلسترول است.

2- حاوی پروتئین است، چرا که پروتئین کلسترول خون را کاهش می دهد.

3- اکثر چربی های موجود در سویا از نوع چربی های غیر اشباعPUFA است.

بنابراین در افراد مبتلا به کلسترول بالا سویا می تواند به عنوان یک منبع پروتئین غذا باشد و تا حد زیادی جایگزین گوشت گردد.

مواد غذایی غیر مجاز برای افراد دارای کلسترول بالا

غذاهای سرخ شده- لبنیات پر چرب- غذاهای آماده مانند سوسیس، کالباس و پیتزا- چربی های اشباع شده مانند روغن های حیوانی و گیاهی جامد و کره- امعاء و احشاء حیوانی مانند دل، جگر، قلوه، سیرابی و مغز- میگو و گوشت های پر چرب (حتی الامکان باید چربی های قابل رویت جدا شوند)- دسرهای چرب - انواع کلوچه، کیک، شیرینی ها مخصوصاً شیرینی تر- روغن نارگیل - سس های سالاد - انواع شکلات ، چیپس و پفک- زرده تخم مرغ هم محدود به 3-2 عدد در هفته می شود.

تاثیر رژیم غذایی در کاهش کلسترول خون

با ایجاد تغییر در نوع غذاها می توان میزان کلسترول خون را کاهش داد. مقدار کلسترول خون تحت تاثیر مواد غذایی مصرفی و نیز ارث می باشد اما با کاهش چربی های غذایی می توان زمینه ارثی را تا حدودی کنترل نمود. کاهش کلسترول خون با کاهش دریافت کلسترول و چربی رژیم و افزایش مصرف فیبرهای غذایی محلول و ثابت نگه داشتن وزن در حد مناسب امکان پذیر است. همراه با کاهش مصرف چربی های جامد باید غذاهای غنی از نشاسته مانند نان و سیب زمینی آب پز یا کبابی، غلات و حبوبات، میوه و سبزیجات، شیر و لبنیات کم چرب و همچنین روغن زیتون مصرف شود.

در افراد دچار اضافه وزن و کلسترول خون بالا، کاهش وزن کمک شایانی می کند.

کاهش کلسترول خون با ورزش

انجام فعالیت های ورزشی باعث کاهش کلسترول خون می گردند، اما این فعالیت ها شامل نظافت منزل، باغبانی کردن ، طراحی برنامه یا فکر کردن نمی باشد.

تمرینات ورزشی به چند روش به کاهش کلسترول خون کمک می کند:

- ورزش باعث افزایش مقدارHDL خون توام با کاهشLDL می گردد.

- ورزش موجب کاهش وزن و کنترل آن می شود.

- ورزش منجر به بهبود گردش خون و پاک شدن خون از مواد زائد می گردد و عضله ی قلب را قوی تر کرده و اثر مثبتی بر روی عمل پمپ قلب دارد.

                                                                                                       /http://www.tebyan.net

آرمادیلو

 آیا آرمادیلو را می شناسید؟

توپ زنده

رنگ به عنوان ابزار دفاعی برای همه‌ی جانوران مناسب نیست. جانوران دیگر روش‌های متفاوتی برای زنده ماندن در جهان وحش دارند. آرمادیلو به هر نوع ابزار دفاعی که بتواند داشته باشد، نیاز دارد. این جانور مورچه‌خوار دو فوت طول و 15 پوند وزن دارد. دندان‌های جانور نیز کوچک هستند.

   بنابراین، آرمادیلو برای دفاع از خود حتی نمی‌تواند گاز بگیرد. در عوض، آرمادیلو پوشش زره‌مانند محکمی دارد. این زره از صفحه‌های استخوانی درست شده است. زره بدن جانور را از آسیب دیدن و کبود شدن محافظت می‌کند. به علاوه، خوردن آن را برای شکارچیان بسیار سخت می‌کند. البته، آرمادیلو فقط به زره خود وابسته نیست، بلکه ترفندهای دیگری هم دارد. وقتی یک آرمادیلو به یک جانور شکارچی برخورد می‌کند، نخست تلاش می‌کند فرار کند. آرمادیلوی زخمی برای رسیدن به لانه‌ی زیر‌زمینی‌اش خیز بر می‌دارد. اما این آغاز کار است. اگر یک آرمادیلوی زره‌دار نتواند فرار کند، درون پوشش سخت خود پنهان می‌شود. نخست دست و پای خود را درون آن جای می‌دهد. سپس پوشش را به دور خود جمع می‌کند. در نهایت شکارچی با یک توپ زنده اما نفوذ ناپذیر رو به ‌رو می شود. بیش‌تر شکارچیان گرسنه نمی‌داند آرمادیلوی توپ شده را چگونه بخورند. آن‌ها ممکن است سیخونکی به آن بزنند یا حتی اندکی با آن توپ بازی کنند! اما آن‌ها نمی‌توانند قطعه‌ی خوشمزه‌ای از آن را بخورند.

آیا دوقلوهای یکسان اثر انگشت یکسانی دارند ؟

دوقلوهای همسان دارای DNA  یا ژن‌های همانند هستند و بنابراین خصوصیات جسمی یکسان دارند.
آنها با وجود این شباهت جسمی می‌تواند دوستان و اعضای خانواده را به اشتباه بیندازند. اما هنگامی که نوبت به ابزارهای پیچیده‌‌تر تعیین هویت مانند آزمایش اثر انگشت می‌رسد، دیگر  کارها به این سادگی نیست و حتی دوقلوهای همسان را هم می‌شود تشخیص داد.

علت این است که تنها ژن‌ها نیستند که تعیین‌کننده خطوط ظریف سرانگشتان شما هستند.، در عوص جزئیات ظریف این خطوط مانند برجستگی،فرورفتگی‌ها و حلقه‌های آنها که مشخص‌کننده اثر انگشت شما هستند، تحت تاثیر استرس‌های اتفاقی هستند که جنین درون رحم متحمل می‌شود.

حتی کمی تفاوت در درازای بند ناف باعث تغییر خطوط سرانگشت می‌شود. بنابراین حتی در مورد دوقلوهای همسان که ژن‌هایی کاملا مشابه دارند، تفاوت‌های گریز‌ناپذیر شرایط زندگی درون رحم، باعث تفاوت در اثر انگشت‌ها می‌شود.

انگشت نگاری DNA

DNA گریبانگیر مجرمان حرفه‌ای

 

جام جم آنلاین: در حال حاضر تعیین هویت در دنیا به روش‌های مختلفی مانند اثر انگشت یا از طریق قسمت‌های مختلف بدن انجام می‌شود، ولی هر کدام از آنها قابل دستکاری بوده و فرد می‌تواند با عمل پلاستیک سرانگشتان یا قسمت‌های دیگر آن را دستکاری کند.

این در حالی است که آزمایش DNA تنها روشی است که تا‌کنون از نظر علمی و عملی قابل خدشه نبوده و فرد اصلا نمی‌تواند در آن دخالت کرده و آزمایش را مخدوش کند، بنابراین آزمایش DNA بهترین شیوه تعیین هویت است که علم امروز دنیا به آن رسیده است.

در ایران نیز هم جهت با سایر کشورهای جهان که اقدام به بکارگیری این روش کرده‌اند قدم‌های خوبی به لحاظ قانونی و اجرایی برداشته شده است.

طرح تشکیل بانک هویت ژنتیک ایرانیان که اولین قدم‌های تشکیل آن در سازمان پزشکی قانونی کشور برداشته شده، سوالاتی را در اذهان افکار عمومی کشور ایجاد کرده است.

اولین بار بانک هویت ژنتیک در کجا شکل گرفت؟
سابقه انگشت‌نگاری ژنتیکی به شیوه امروزی به حدود یک ربع قرن پیش بازمی‌گردد. زمانی که سال 1985، الک جفری در انگلستان اقدام به طراحی تعیین هویت از طریق DNA کرد و سال 1986، از این روش برای رفع اتهام از یک مظنون احتمالی در تجاوز به عنف در انگلستان استفاده شد. با تشکیل اولین بانک داده‌های ژنتیکی در انگلستان سال 1995، انقلابی در فرآیند کشف جرم و شناخت مجرمین و در نهایت پیشگیری از وقوع جرم در این کشور به وقوع پیوست. تا اواخر سال 2008 بیش از پنج میلیون پروفایل ژنتیکی در این بانک به ثبت رسید.

در سال‌های 2009ـ 2008 در مجموع 17 هزار و 643 مورد مشابهت بین اطلاعات صحنه جرم با ذخیره اطلاعاتی‌ بانک ژنتیک در انگلستان گزارش شده است. با توجه به این نکته مهم که براساس برخی مطالعات انجام شده تا بیش از 60 درصد مرتکبان جرایم خشن که از زندان آزاد شده‌اند در کمتر از سه سال پس از آزادی دوباره به جرایم مشابهی مبادرت می‌ورزند، نقش بانک هویت ژنتیک در شناسایی هویت این مجرمین با استفاده از مدارک مکشوفه در صحنه جرم بیش از پیش نمایان می‌شود. چنان که براساس تحقیقات انجام شده، تشکیل این بانک در انگلستان به تنهایی باعث کاهش 26 درصد جنایات شده است.

FBI هم سال 1998 در هشت ایالت آمریکا اقدام به راه‌اندازی این سیستم کرد. بسیاری از پرونده‌های جنایی که سال‌ها معضل دادگاه‌های اروپایی و آمریکایی بود، توسط این روش به سرانجام رسید. نظر‌سنجی از مجرمین در آمریکا مشخص کرد که بسیاری از آنها با آگاهی از راه‌اندازی بانک ژنتیک، از تکرار ارتکاب جرم خودداری کرده‌اند.

ایجاد بانک اطلاعات ژنتیکی چگونه می‌تواند به شناسایی مجرمان، مظنونین و بالاخره هویت افراد کمک کند؟

تمامی سلول‌های انسان بجز گلبول‌های قرمز و پلاکت دارای ماده ژنتیکی DNA در هسته هستند. بنابراین DNA حتی در یک تار مو، یک قطره خون یا بزاق نیز وجود دارد. حتی در غیاب فرد می‌توان ماده ژنتیکی را از قسمت‌های مختلفی که در ارتباط با فرد بوده مانند شانه و مسواک استخراج کرد. در DNA انسان قسمت‌هایی وجود دارد که در افراد مختلف دارای تنوع هستند. به عبارت دیگر در ماده ژنتیکی هر فرد، ویژگی‌های منحصر بفردی وجود دارد که وی را حتی از پدر، مادر، خواهران و برادران خود متمایز می‌کند. احتمال یکسان بودن هویت ژنتیکی میان دو نفر (به جز دوقلوهای همسان)، آنچنان اندک است که عملا صفر در نظر گرفته می‌شود و احتمال این‌که اطلاعات ژنتیکی فردی با فرد دیگر دقیقا مشابه باشد، یک در 80 کوادریلیون (1015×80) است یعنی نزدیک به صفر.

اهداف راه‌اندازی بانک هویت ژنتیک چیست؟

هدف اصلی‌ از تشکیل این بانک تهیه و نگهداری پروفایل تشخیص هویتی مرتکبین جرایم است تا در صورت ارتکاب به جرم مجدد، امکان شناسایی آنها وجود داشته باشد. بعلاوه این سیستم می‌تواند به عنوان عاملی در رد اتهام از افراد بیگناه مورد استفاده قرار گیرد.

در حال حاضر از چه روش‌هایی استفاده می‌شود؟

در حال حاضر برای تشخیص هویت از خصوصیات ظاهری صورت، خصوصیات کلی بدن، جنس، سن، قد، رنگ، مشخصات چشم‌ها، برخی علائم و ویژگی‌های خاص افراد مانند خال‌ها، خالکوبی‌ها، بد‌شکلی‌ها، اثر انگشت، گروه‌های خونی اصلی، RH، HLA، ویژگی‌های دندان‌ها و حتی اسکن قرنیه استفاده می‌شود. هرچند این شیوه‌ها و بهره‌گیری از موارد فوق ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش‌های تشخیص هویت محسوب می‌شوند، اما بهره‌گیری از این ویژگی‌ها برای تشخیص هویت با معایبی نیز همراه است که در مواردی کار را برای کارشناسان دشوار می‌سازد. به‌عنوان مثال در بسیاری از مواقع مانند سوختگی‌ها دسترسی به خصوصیات و علائم خاص افراد از بین می‌رود یا این که اثر انگشت همیشه بر جای نمی‌ماند. امکان ایجاد تغییر در برخی علائم و مختصات یاد شده یکی دیگر از محدودیت‌ها و نقایص بهره‌گیری از این شیوه‌ها به شمار می‌رود. گاهی نیز خطاهای فردی و ابزاری کار را با مشکل مواجه می‌سازد.

در کشور ما در این زمینه چه فعالیت‌هایی صورت گرفته و اساسا آیا ظرفیت و توان چنین کاری در ایران وجود دارد؟

یکی از آزمایشگاه‌های سازمان پزشکی قانونی کشور، آزمایشگاه ژنتیک (DNA) است که بهمن سال 1374 آغاز به کار کرد و به عنوان نخستین مرکز پیشرفته تعیین هویت و کشف جرم با استفاده از DNA typing در ایران فعالیت خود را در این زمینه آغاز کرده و توانسته موفقیت‌های چشمگیری را به دست آورد.

کاربردهای این روش در پزشکی قانونی شامل بررسی خویشاوندی (اثبات ابوت، بنوت، مادری، خواهری و برادری) تعیین هویت دقیق مجرم از روی مواد و آثار به جا مانده در صحنه جرم شامل تمام مایعات بیولوژیک (خون، ادرار، بزاق، ترشحات، منی و...) و نیز تمام بافت‌ها شامل پوست، مو، استخوان، غضروف و دندان است. تعیین فرد یا افراد متجاوز به عنف، تعیین هویت اجساد در مواردی که جسد متلاشی شده باشد از دیگر وظایف این آزمایشگاه است.

چرا استفاده از DNA به عنوان مطمئن‌ترین شیوه در تشخیص هویت در جهان مطرح می‌شود ؟

قبل از پاسخ به این پرسش باید بدانیم که هویت چیست و تشخیص هویت چه مفهومی دارد؟ تشخیص هویت، شناسایی مجموعه علائم و خصوصیات یک فرد برای تشخیص وی از بقیه افراد جامعه با بهره‌گیری از مدارک، سوابق یا اطلاعات موجود یا کمک اشخاص دیگر است. برای تشخیص هویت، باید تمام یا بخشی از خصوصیات فرد مشخص شود و با مشخصات فرد خاصی که مورد ظن قرار دارد منطبق باشد. برای شناسایی فراریان جنایی، جنایتکاران باسابقه، افراد دچار فراموشی، گمشدگان، جابه‌جایی نوزادان در بیمارستان و حتی امور ارث و مهاجرت از تشخیص هویت استفاده می‌شود. همچنین این روش در تشخیص هویت اجساد و به خصوص اجساد ناشناس، اجساد فاسد و متلاشی شده، اجساد مثله شده و نیز در تشخیص هویت در حوادث دسته جمعی و بلایای طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نقطه نظر تکنیکی در حال حاضر برای DNA typing ، 11 سایت مورد بررسی قرار می‌گیرد و نتایج حاصل با تقریب 99.99 درصد بیان می‌شود، بنابراین در مواردی که ابوت فرد تایید نمی‌شود یا در حقیقت تجانسی بین سایت‌های مورد بررسی افراد مشاهده نمی‌شود، چنین نتیجه‌ای کاملا قاطع است.

استفاده از DNA در تشخیص هویت به چه شکل انجام می‌شود؟

برزگر: راه‌اندازی بانک هویت ژنتیک ایرانیان امید‌های تازه‌ای را در تشخیص سریع و مطمئن هویت افراد، پیشگیری از ارتکاب جرم و پاسخ به بسیاری از سوالات بی‌پاسخ در پرونده‌های جنایی ایجاد کرده است

برای استفاده از این روش در تشخیص هویت، نیاز به مقدار اندکی از نمونه مانند یک لکه خون، یک تار مو یا حتی مقدار اندکی از بزاق به دست آمده از ته سیگار یا آدامس جویده شده نیاز است. متخصصان در این شیوه از طریق نشانگرهای مولکولی وارد عمل شده، نمونه‌های حاوی DNA افراد را آنالیز می‌کنند و برای افزایش دقت در تشخیص هویت از 13 جایگاه تکراری در کروموزوم‌های مختلف استفاده می‌کنند. با بررسی این 13 نشانگر در افراد می‌توان گفت پروفایل هر فرد در کل دنیا منحصر به فرد است. به علت وجود روش‌های سریع استخراج DNA و استفاده از روش‌های خودکار، خطاهای انسانی حذف می‌شود و کشف هویت بدون وجود شاهد و نیاز به مقایسه با مشخصات مظنون انجام می‌گیرد.

هم‌اکنون در چه کشورهای این نوع بانک وجود دارد؟

در حال حاضر کار با تکنیک DNA برای تعیین هویت در کشورهای مختلف آغاز شده است. انگلستان از سال 1995 اقدام به تشکیل بانک داده‌های ژنتیک خود کرد. ایالات متحده نیز از سال 1998 در برخی ایالت‌های خود دست به تشکیل بانک هویت ژنتیک زد. بانک داده‌های ژنتیکی در نیوزیلند سال 1996 و بر مبنای الگوی انگلیسی آن شکل گرفت. همچنین بانک‌های مشابهی در کشورهای استرالیا و آفریقای جنوبی تشکیل و به سرعت توسعه یافتند. حتی در منطقه خاورمیانه نیز شاهد راه‌اندازی این بانک‌ها در برخی کشورها از جمله کویت و امارات متحده عربی هستیم. از سوی دیگر اتحادیه اروپا سال 2001 به تمامی اعضای خود پیشنهاد کرد نسبت به تشکیل بانک هویت ژنتیکی اقدام کنند. به این ترتیب بسیاری از کشورهای دنیا اقدامات خود را در این زمینه آغاز کرده‌اند به طوری که در حال حاضر بانک‌های مشابه در 56 کشور دنیا تشکیل شده یا در حال شکل‌گیری هستند.

با توجه به ضرورت تشکیل چنین بانکی در تمامی کشورها و ارتباط آن با حوزه کاری سازمان پزشکی قانونی، چه اقداماتی برای راه‌اندازی بانک هویت ژنتیک در ایران شده است؟

در کشور ما سازمان پزشکی قانونی پس از توجه نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این امر و تصویب تشکیل بانک هویت ژنتیک در قالب برنامه پنجم توسعه کشور، بر آن شدند تا پس از تهیه زیرساخت‌های لازم و طی مراحل قانونی جهت شناسایی گروه‌های هدف، بانک هویت ژنتیک ایرانیان را تاسیس کنند تا به این وسیله بسیاری از مشکلات را حل و گام موثری در کشف سریع جرایم و پیشگیری از وقوع جرم بردارند.

مقامات عالی‌رتبه کشوری، افراد دارای مشاغل پرخطر چون خلبانان، نیروهای مسلح، خبرنگاران و افرادی که در صحنه‌های پرخطر حضور می‌یابند و همچنین مجرمان جزو گروه‌های هدف به شمار می‌روند.

تشکیل بانک هویت ژنتیک چه فایده‌هایی دارد؟

در شرایطی که اطلاعات ژنتیکی مجرمان سابقه‌دار در بانک هویت ژنتیکی وجود داشته باشد و از صحنه جرم نیز نمونه‌ای به دست بیاید، می‌توان پیش از بکارگیری سایر روش‌های شناسایی مجرمان و دستگیری افراد، فرد مجرم را شناسایی کرد که این امر به دستگیری سریع‌تر متهمان و به نتیجه رساندن پرونده‌ها کمک می‌کند. تجربه در بسیاری از کشورها نشان داده با انجام این کار می‌توان هزینه‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش داد و با انجام آزمایش‌های کمتر، نتیجه مطلوب‌تر و مطمئن‌تری به دست آورد.

در بررسی به عمل آمده در یکی از کشورهای دارای بانک هویت ژنتیک، هزینه صرف‌ شده جهت به نتیجه رسیدن پرونده‌های تجاوز به عنف بدون بهره‌گیری از بانک هویت ژنتیک و با احتساب مدت زمان متوسط دستگیری افراد دارای سابقه این نوع جرایم و تعداد متوسط جرایمی که در این مدت مرتکب شده بودند، همچنین هزینه‌های مربوط به جرم شامل آسیب‌های بدنی، هزینه‌های درمان و بستری ناشی از جرم، ضررهای اقتصادی ناشی از حضور نداشتن قربانی در محل کار، هزینه‌های مشاوره و... و هزینه‌های مربوط به کشف جرم مبلغی بیش از 35 میلیارد دلار برآورد شد؛ این در حالی بود که کشور مذکور با سرمایه‌گذاری بالغ بر یک میلیارد دلار توانست ضمن کاهش زمان حل پرونده‌های جنایی، حفظ امنیت اجتماعی و پیشگیری از ایراد آسیب به شهروندان، سودی 3500 درصدی را از محل سرمایه‌گذاری در تشکیل و توسعه بانک هویت ژنتیک کسب کند.

تشخیص هویت مجرمان با استفاده از داده‌های ژنتیکی بستگان فرد یکی دیگر از مزایای بهره‌گیری از بانک هویت ژنتیک به شمار می‌رود. زمانی که بین پروفایل به دست آمده از نمونه صحنه جرم و اطلاعات بانک هویت ژنتیک مطابقت کاملی مشاهده نشود،‌ می‌توان در مواردی از تطابق نسبی آن با بخشی از داده‌های ژنتیکی یکی از نمونه‌دهندگان پیشین، پی به هویت فرد مجرم برد. فرآیندی که پزشکی قانونی انگلستان از آن در قالب فرآیند «جستجوی خانوادگی» برای یافتن بستگان احتمالی فرد مظنون بهره می‌برد. از مزیت‌های دیگر این طرح می‌توان به پیشگیری از فجایع بعد از جرم مانند قتل شاهدان و برهم زدن صحنه جرم مانند سوزاندن صحنه اشاره کرد. حذف مظنونین بی‌گناه، پیشگیری از وقوع جرم، برقراری ارتباط بین صحنه‌های جرم مختلف و کشف جرایم زنجیره‌ای و در نهایت افزایش امنیت اجتماعی از دیگر مزایای اجرای این طرح است.

در حال حاضر تشکیل بانک هویت ژنتیک در کشور چه مراحلی را طی کرده است؟

طرح بانک هویت ژنتیک ایرانیان، طرح نوپایی است که در کشور ما هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، اما راه‌اندازی این بانک امید‌های تازه‌ای را در تشخیص سریع و مطمئن هویت افراد، پیشگیری از ارتکاب جرم و پاسخ به بسیاری از سوالات بی‌پاسخ در پرونده‌های جنایی ایجاد کرده است.

هویت مردم جهان زیر ذره‌بین

در حال حاضر کار با تکنیک DNA برای تعیین هویت در کشورهای مختلف آغاز شده است.

این نقشه وضعیت کشور‌های مختلف را از نظر وجود بانک اطلاعات ژنتیکی‌ نمایش می‌دهد.

کشورهای دارای بانک به رنگ بنفش و کشورهای فاقد بانک به رنگ سفید نمایش داده شده‌اند.

وضعیت کشورهای نشان داده شده به رنگ زرد نیز مشخص نیست.

برخی از برترین عکس های با موضوع بوم شناسی(اکولوژی) سال 2015

هرچه که این مورچه‌ی نگون بخت برای نجات خود بیشتر دست و پا می‌زند،

بیشتر در دام شاخک‌های گیاه گوشتخوار می‌افتد.

گیاه Drosera rotundifolia به طور گسترده در تالاب‌های ژاپن وجود دارد.

 

گونه ای از مورچه‌ها در هند، که ماده‌ای شیرین از بدن این نوع خون‌آشام Lycaenidae 

می‌گیرند و او را در برابر شکارچیانش محافظت می‌نمایند.

 

مگس زبان‌بلند آفریقای جنوبی می‌تواند بینی نی‌شکل خود را تا ۵ سانتیمتر بلند نماید.
آن‌ها می‌توانند به گرده افشانی بیش از بیست نوع گل کمک نمایند.



درختان بائوباب ماداگاسکار، میوه‌های خود را در آب‌های کم‌عمق که روی‌شان با گل های نیلوفر آبی پوشانده شده، می‌اندازند.

مردم محلی به بائوباب Renala می‌گویند که به معنای «مادر جنگل» است.



این خفاش باردار در حال پرواز از مکزیک به بیابان سونوران است تا به هزاران خفاش ماده‌ی دیگر بپیوندد که

در غاری خاص واقع در این بیابان، نوزادان خود را به دنیا می‌آورند.



این پرنده‌ی آفتاب فلسطینی در حال تغذیه از گیاه خارشتر است.

گونه‌های نر و ماده‌ی این پرنده به هیچ‌وجه شباهتی به هم ندارند.

گونه‌های نر به رنگ آبی درخشان هستند و گونه‌های ماده، مانند این یکی، رنگ سبز دارند.

این تصویر، برنده‌ی اصلی در این مسابقه بود.