زیست شناسی

علمی و آموزشی

زیست شناسی

علمی و آموزشی

زیست شناسی

فالموت فی حیاتکم مقهورین ،
و الحیاة فی موتکم قاهرین
زندگی آن است که بمیرید و پیروز باشید و مردن آن است که زنده‏ باشید و محکوم دیگران.
نهج البلاغه ، خطبه 51

خلاصه فصل 3 / زیست شناسی دوم تجربی

يكشنبه, ۱۰ آبان ۱۳۹۴، ۰۲:۴۳ ب.ظ

فصل 3 / سفری در دنیای جانداران

 

File:Paramecium.jpg

Paramecium aurelia

 

پرسلولی شدن - یکی از راه های غلبه بر محدودیت اندازه ی سلول ها

به علت تنوع جانداران از جاندار میکروسکوپی گرفته تا موجودات غول پیکر ، وجود نظام هایی برای رده بندی و نام گذاری جانداران ضرورت می یابد.

در نظام رده بندی امروزی ، زیست شناسان همه ی جانداران را به پنج فرمانرو تقسیم می کنند:

باکتری ها / آغازیان / قارچ ها / گیاهان / جانوران

به منظور آسان شدن مطالعه جانداران توسط محققان سراسر دنیا ، زیست شناسان به هر جاندار یک نام علمی می دهند، که از دو قسمت تشکیل شده است:

قسمت اول نام سرده

قسمت دوم نام گونه

نام علمی به زبان و حروف لاتین نوشته می شود. نام سرده با حرف بزرگ آغاز شده و نام گونه تماماً با حروف کوچک نوشته می شود.

مثال : نام علمی گرگ : Canis lupus

جانداران در دو دسته تک سلولی و پُرسلولی قرار می گیرند.

تک سلولی – فقط از یک سلول ساخته شده و کارهای زیستی درون همان سلول انجام می گیرد.

مثال : آمیب ، پارامسی ، تریکودینا

                                                         

آمیب

img/daneshnameh_up/9/95/amoeba.1.jpg

 

پُرسلولی – ساده (کُلنی) / پیچیده

کلنی ولوکس و اسپیروژیر –  از فرمانرو آغازیان – شاخه جلبک های سبز

ویژگی های ولوکس : کره توخالی / یک لایه سلولی / سلول ها دارای کلروفیل و 2 تاژک / دارای ساده ترین زایش ( ایجاد کره نوزاد)

در بسیاری از جانداران پرسلولی ، سلول ها تخصصی شده اند و بین سلول ها تقسیم کار صورت گرفته است.

مثال : ساختار بدن هیدر

تمایز – فرآیندی که طی آن سلول های جانداران برای انجام وظایف خاصی ، شکل و ساختار خاصی پیدا می کنند.

نتیجه ی تمایز : تشکیل بافت

بافت – اندام – دستگاه

بافت های اصلی مهره داران : بافت پوششی ، بافت پیوندی ، بافت ماهیچه ای ، بافت عصبی

1- بافت پوششی

محل : سطح بدن ، سطح حفره ها و مجاری

ویژگی ها : بین آن ها فضای بین سلولی کم – زیر آن غشای پایه

غشای پایه ؟ شبکه ای از پروتئین های رشته ای + پلی ساکاریدهای چسبناک

وظیفه ؟ اتصال بافت پوششی به بافت های زیرین

انواع بافت پوششی : الف) براساس تعداد لایه ها : تک لایه ای(ساده) / چندلایه ای( مرکب)

ب) براساس شکل سلول ها :  سنگفرشی / مکعبی / استوانه ای

·         ساختار هر نوع بافت پوششی با وظیفه ای که آن بافت دارد متناسب است.

مثال ها : سنگفرشی یک لایه – دیواره رگ ها ، اتاقک های کیسه های هوایی

سنگفرشی چندلایه – پوست ، دیواره مری

مکعبی یک لایه – دیواره لوله های نفرونی

مکعبی چندلایه – فولیکول های تخمدان ، دیواره مثانه

استوانه ای یک لایه – سطح درونی روده و معده

استوانه ای چندلایه – دیواره نای و نایژه

غشای موکوزی(مخاطی) – در دستگاه گوارش و تنفسی ، سلول های بافت پوششی موادی نرم ، چسبنده و لزج را ترشح می کنند که موکوز نامیده می شود.

نقش موکوز در لوله های تنفسی ؟

نقش موکوز در لوله ی گوارشی؟

2- بافت پیوندی

 ویژگی ها : بین سلول های آن فضای فراوان وجود دارد که توسط ماده زمینه ای پُر می شود.

اجزا : سلول ها ، رشته ها ، ماده ی زمینه

حالت های ماده زمینه : ژله ای مثل غضروف ، جامد مثل استخوان ، مایع مثل خون

در انسان 6 نوع بافت پیوندی وجود دارد که عبارتند از :

1- بافت پیوندی سُست :

2- بافت پیوندی رشته ای

3- بافت چربی

4- خون

5- غضروف

6- استخوان

3- بافت ماهیچه ای

انواع : اسکلتی(مخطط) ، قلبی ، صاف

ماهیچه اسکلتی (مخطط) – چسبیده به اسکلت به کمک زردپی ها / ارادی / دارای خطوط تیره و روشن / انقباض سریع و کوتاه مدت / سلول های استوانه ای / تعداد سلول ها ثابت / بزرگ شدن با افزایش حجم

ماهیچه قلبی – در ساختمان میوکارد قلب / غیرارادی / سلول های منشعب و خط دار / انقباض سریع و کوتاه مدت

ماهیچه صاف – در دیواره لوله گوارش ، تنفس و رگ ها ، مثانه ، مجاری ادرار و ... / غیرارادی / یکنواخت و بدون خطوط / سلول ها دوکی شکل / انقباض کند ولی درازمدت

4- بافت عصبی

ضرورت وجود بافت عصبی :

الف) پاسخگویی به محرک های محیطی

ب) هماهنگی بخش های مختلف بدن

سلول های بافت عصبی : نورون – سلول عصبی  /  نوروگلیا (سلول پشتیبان) – غیرعصبی

بخش های یک نورون : جسم سلولی / دندریت / آکسون – وظایف هرکدام ؟

وظایف نوروگلیا : تغذیه نورون ها - حفاظت نورون ها – عایق کردن نورون ها با ساختن پوشش میلین

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۴/۰۸/۱۰

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی