کتاب درسی زیست شناسی دهم/دریافت

 

فایل بخش های کتاب: 

مقدمه
بخش اول

بخش دوم

فایل کامل کتاب: 

زیست شناسی (1)

سلولز

مقدمه

سلولز دارای فرمول عمومی است. سلولز ساختار اولیه دیواره سلولی گیاهان را تشکیل می‌دهد. دستگاه گوارشی انسان قادر به هضم سلولز نیست و آن را بدون تغییر دفع می‌کند اما برخی جانوران مثل نشخوارکننده‌ها و موریانه ها می‌توانند سلولز را به کمک میکروارگانیسم هایی که در دستگاه گوارش آنها زندگی می‌کنند، هضم کنند. این میکروارگانیسمها با آزادکردن آنزیم هایی به هضم سلولز کمک می‌کنند.

ساختمان سلولز

ساختمان شیمیایی سلولز

در مولکول سلولز مولکولهای β - گلوکز نسبت به یکدیگر چرخش 180 درجه‌ای دارند. ضمن برقراری اتصال بین دو مولکول β - گلوکز از OH متصل به کربن 4 یک مولکول و OH کربن شماره 1 مولکول بعدی یک مولکول آب جدا می‌شود و پل اکسیژنی برقرار می‌شود. از سوی دیگر در مولکول سلولز امکان برقراری پیوندهای هیدروژنی نیز وجود دارد. پیوستن دو مولکول β - گلوکز موجب تشکیل یک مولکول سلوبیوز می‌شود.

هر 5 مولکول سلوبیوز با آرایش فضایی مکعبی شکل ، بلور سلولز را بوجود می‌آورند و از مجموعه بلورهای سلولز ، رشته ابتدایی یا میسل سلولز تشکیل می‌شود. مجموعه میسل ها ، میکروفیبریل سلولزی را بوجود می‌آورند که قطری حدود 25 نانومتر دارد.از مجموع حدود 20 میکروفیبریل ، ماکروفیبریل سلولزی تشکیل می‌شود.

ابعاد سلولز

سلولز از واحدهای دارای قطر 35 آنگستروم تشکیل شده که آنها را رشته‌های ابتدایی می‌نامند. این قطر اغلب درست است اما حتمی نیست. مثلا در برخی نمونه‌ها مثل سلولز جلبک والونیا 300 آنگستروم و در ترکیبات موسیلاژی برخی میوه ها تنها 1 آنگستروم است. به این ترتیب تصور حالت همگن برای رشته‌های ابتدایی سلولز کنار گذاشته شد و اشکال مختلف (استوانه‌ای - منشوری با قاعده مربعی - روبان کم و بیش پهن) منظور گردید.

دو عامل در محدودیت ابعاد این واحدها دخالت دارد: یکی همی سلولزها که همانند پوششی رشد جانبی رشته‌های سلولزی را محدود می‌کنند و دیگری آرایش یا سازمان یافتگی حاصل از مجموعه سلولز سنتتازی (آنزیم تولید کننده سلولز) غشای سلولی که رشته‌های اولیه سلولزی را می‌سازد. سلولز در برابر تیمارهای آنزیمی و شیمیایی بسیار مقاوم است.

تولید سلولز

مجموعه پژوهشهایی که در مورد بیوسنتز سلولز انجام شده است نشان می‌دهد که پیش ساز سلولز یوریدین دی فسفو گلوکز است که به وسیله حفره های گلژی به مجموعه‌های آنزیمی سلولز سنتتازی موجود در غشای سلولی می‌رسد. با دخالت این مجموعه‌های آنزیمی از پلیمریزاسیون مولکولهای پیش ساز مولکولهای سلولز تشکیل می‌شود. پس از تشکیل مولکول های سلولز تجمع آنها به صورت بلورهای سلولز و رسیدن به حد میکروفیبریل ها و ماکروفیبریل های سلولزی بر بنای پدیده خود آرایی با برقراری پیوندهای هیدروژنی بین مولکولی است. این تجمع نیاز به آنزیم ندارد.

تجزیه سلولز

تجزیه سلولز بوسیله سلولازها انجام می‌شود. سلولازها را به دو گروه اگزو سلولازها و آندو سلولازها تقسیم بندی می‌کنند. اگزوسلولازها قدرت عمل بیشتری دارند و بر انواع مختلف سلولز چه سلولز بلوری و چه سلولز غیر بلوری که در نتیجه زخم یا تخریب بخشهای سلولزی بلوری ایجاد می‌شود اثر می‌کنند و در مرحله اول عمل خود موجب گسستن پیوندهای بین مولکولی می‌شوند. آندو سلولازها بر محصول عمل اگزو سلولازها اثر می‌کنند و موجب گسستن پیوندهای درون مولکولی می‌گردند بنابراین سلولازها اشتراک یا تعاون عمل دارند.

فرمهای سلولز و شناسایی آنها

• α - سلولز: این فرم از سلولز در محلول 17.5 درصد از هیدروکسید سدیم در 20 درجه سانتیگراد حل نمی‌شود.
  
  
• β - سلولز: β - سلولز در این محلول حل شده اما به محض اسیدی کردن محلول ته‌نشین می‌شود.
  
  
• γ - سلولز: در محلول 17.5 درصد هیدروکسیدسدیم حل می‌شود اما با اسیدی شدن محلول ته‌نشین نمی‌شود.

کاربرد سلولز

سلولز ماده تشکیل دهنده دیواره سلولی گیاهان است. این ترکیب اولین بار در سال 1838 مورد توجه قرار گرفت. در آن سالها با اعمال تغییراتی در آن مانند نیتروژندار کردن در تولید نیترو سلولز مورد بهره برداری قرار گرفت. سلولز بصورت تقریبا خالص در رشته‌های پنبه وجود دارد. این رشته‌ها در تولید نخ و پارچه بافی و تولید پوشاک اهمیت فراوانی دارند.

همچنین الیاف پنبه استرلیزه شده در پزشکی کاربرد زیادی دارد. سلولز بصورت ترکیب با لیگنین (ماده چوب) و سلولز در تمام مواد گیاهی وجود دارد. سلولز در گذشته در ساخت باروت بدون دود مورد استفاده قرار می‌گرفت. امروزه از آن برای تولید نیترو سلولز که در ساخت مواد منفجره ، پلاستیک‌سازی ، رنگسازی و … کاربرد دارد، استفاده می‌کنند. سلولز همچنین در آزمایشگاه به عنوان جزء عمل کننده فاز جامد در کروماتوگرافی لایه نازک استفاده می‌شود.

از:دانشنامه رشد

کروموزوم های جنسی و تعیین جنسیت

هسته سلول های سوماتیک انسان دارای 22جفت کروموزوم اتوزوم و یک جفت کروموزوم جنسی است.در سلول های خانم ها دو کروموزوم  x و در آقایان یک کروموزوم x  و یک کروموزوم Y وجود دارد. کروموزوم Y  حاوی برنامه های تکوینی برای تکوین جنین به سمت پسر است .

کروموزوم Y

در حین تقسیم میوز برای ایجاد اسپرم کروموزوم های xوY  از هم جدا می شوند و این عمل مشابه جدا شدن کروموزوم های همولوگ اتوزمی صورت می گیرد زیرا دو ناحیه مشابه در کروموزوم x و Y وجود دارد که از این طریق کروموزوم های جنسی حین تشکیل تتراد در کنار هم قرار می گیرند. این دو ناحیه در دو انتهای کروموزوم های جنسی قرار داشته که احتمال کراسینگ اور در این نواحی نیز وجود دارد . به این دو ناحیه نواحی اتوزومی کاذب (pseudoautosomal) گفته می شود.

نواحی اتوزومی کاذب

به این نواحی بدین دلیل اتوزومی کاذب گویند که ژن های موجود در آن ( تا کنون 9 ژن) شبیه ژن های اتوزومی به ارث می رسند. آقایان نیز دو نسخه از این ژن ها دارند یکی بر روی ناحیه اتوزومی کاذب کروموزوم Y و دیگری بر روی ناحیه اتوزومی کاذب کروموزوم x .

ژن های خارج از ناحیه اتوزومی کاذب

حدود 95 درصد از اندازه کروموزوم Y بین دو ناحیه اتوزومی کاذب قرار گرفته است که تا کنون حدود 80 ژن در این ناحیه شناسایی شده است. حدود نیمی از این هتروکروماتین بوده اما از ژن های موجود برخی در تمام سلول ها بیان شده و برخی نیز فقط درون بیضه فعال هستند که در این مورد می توان به ژن SRY اشاره نمود.

SRY

ژن SRY بر روی بازوی کوچک کروموزوم Y و نزدیک ناحیه اتوزومی کاذب قرار داشته و به نظر می رسد ناحیه تعیین کننده جنسیت باشد بدین خاطر به نام Sex-determining region Y معروف است . محصول این ژن کلید اصلی تبدیل جنین به جنس نر بوده و بدون این ژن جنین به سمت ماده شدن پیش می رود . بنابراین به نظر می رسد ماده بودن پیش فرض است.

شواهد :

1-   زاده هایی با کاریوتیپ XXYو XXXY علیرغم داشتن یک کروموزوم X اضافی نر هستند .

2-  در موش هایی با کاریوتیپ XX که ژن SRY وارد زیگوت آنها شده، فنوتیپی مشابه فنوتیپ نر دارند هر چند این موش ها بیضه ، هورمون های جنسی مردانه و رفتار جفت گیری طبیعی دارند اما نازا هستند.

3-  در موارد نادری انسان هایی با کاریوتیپ XX دارای بافت بیضه ای هستند زیرا در اثر جابه جایی، ژن SRY بر روی یکی از کروموزوم های X منتقل شده است.

4-  در موارد نادری ژن هایی یافت شده اند که دارای کاریوتیپ XY هستند و علیرغم وجود Y ماده اند زیرا در اثر جهش ژن SRY آن غیر فعال شده است.

اختاپوس، جانوری با سه قلب

برای اختاپوس نام “اکتاپُد” صحیح تر است . چرا که این جانور یک سر و ۸ پا دارد. یک گونه اختاپوس با نام اختاپوس مقلد می تواند خود را بجای حیوانات دیگر جا بزند.

– اختاپوس ماده بلنکت ۴۰،۰۰۰ برابر سنگین تر و ۱۰۰ برابر بزرگتر از اختاپوس نر است . این نر فقط برای تولید مثل مورد استفاده قرار میگیرد و بعد از جفت گیری می میرد. در بعضی از گونه ها ، هشت پای ماده ، بعد از جفت گیری ، جانور نررا می خورد.

– تمام اختاپوس ها ۳ قلب دارند . ۲ قلب برای پمپاژ خون به ناحیه تنفسی و ۱ قلب برای خونرسانی به همه بدن.

– خون اختاپوس ها به رنگ آبی است.

– اختاپوس ها حس بینایی خوبی دارند . اما ناشنوا هستند.

– تمام افسانه هایی که در موررد اختاپوسها گفته می شود ، نادرست است. این جانوران اصلا مهاجم نیستند.

– اختاپوس ها همگی سمی هستند. اما سم آنها کشنده نیست. اما اختاپوس حلقه آبی یکی از سمی ترین مخلوقات روی کره زمین است . آنها اندازه ای کوچک دارند اما می توانند ۲۶ انسان را در چند دقیقه بکشند. همچنین آنها توانایی پرتاب سم روی شکار خود را دارند.

 

 

– همه اختاپوس ها توانایی تغییر رنگ دارند. و در عرض چند ثانیه می توانند خود را به رنگ محیط درآورند. اختاپوس حلقه آبی با دیدن دشمن سریعا به رنگ زرد کمرنگ با حلقه های آبی درمی اید.

 

 

– بعضی از اختاپوس ها برای فرار از دشمن جوهر سیاه رنگی از خود ترشح می کنند که احساس دشمن را برای مدتی فلج می کند.

– بعضی از اختاپوس ها برای فرار از دشمن بازوی خود را قطع کرده و می گریزند. این بازوی از دست رفته دوباره رشد می کند.

– دشمن اصلی اختاپوسها ، کوسه ها، دلفین ها و مارماهی های بزرگ هستند در صورتیکه خودشان از خرچنگ ها و نرمتنان تغذیه می کنند.

حیوان سه قلب

هشت پا از نرم تنانی است که سر بزرگ کیسه مانند و چشم هایی درشت دارد. جانورشناسان به آن ها پا بر سران هم می گویند . هشت پا پس از دلفین دومین جانور باهوش دریایی است. این جانور، سه قلب دارد. دو تا برای خون رسانی به پاها و یکی برای سایر قسمت های بدن.

خون این جانور آبی رنگ است. و در زبان لاتین این جانور را اختاپوس (اوکتاپوس) می گویند. اوکت: یعنی هشت پوس یعنی پا. از نظر تعداد پا شاید بتوان هشت پا را معادل عنکبوت در خشکی دانست.

برگرفته از http://isbio.ir

زیست شناسان ایران/7

پروفسور احمد پارسا بنیانگذار گیاه شناسی نوین ایران

پروفسور، دکتر احمدپارسا از نخستین پیش کسوتان علم گیاه شناسی نوین ایران، نخستین استاد گیاه شناسی دانشگاه تهران و نخستین ایرانی بود که کار تحقیق علمی فلور (رستنی های) ایران را آغاز کرد و در نهایت دقت و ظرافت به انجام رساند.
وی «موزه علوم طبیعی ایران» را بنیان نهاد و بزرگترین اثر او، تألیف کتاب فلور مستقل ایران به نام «فلوردولیران» به زبان فرانسه است. پروفسور پارسا بیش از ۶۰ سال از عمر خود را به تحقیق و تفحص درباره طبیعت ایران پرداخت و پنج سال پیش، در سن ۹۰ سالگی، در حالی که هنوز به حرفه اش، سرزمینش و آثارش عشق می ورزید، با طبیعت و هر آنچه داشت وداع کرد. پروفسور پارسا در فاصله سال های ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۹ شمسی نخستین فلور مستقل ایران را به نام فلور «دولیران» به زبان فرانسه تألیف کرد که در ۵ جلد و بیش از ۷۰۰۰ صفحه از سوی وزارت فرهنگ آن زمان منتشر شد.
کار تألیف فلور ایران با امکانات آن زمان، کاری بسیار بزرگ و سخت بود، اما دکتر پارسا، آن را با صبر و حوصله و تحمل مشقت های بسیار به پایان رساند. تألیف این فلور در حالی انجام شد که فلور بسیاری از کشورهای ما را خارجی ها می نوشتند. حتی پیش از آن نیز، اتریشی ها و آلمانی ها، فلور ایران را جمع آوری می کردند.
گونه های گیاهی ایران، گاه از طریق تاجران اروپایی به این کشورها منتقل می شد و بعد، از موزه های این کشورها سر درمی آورد و پروفسور پارسا در آن شرایط حس می کرد که باید کاری کند. شاگردان استاد معتقدند که وی، زمانی به تنهایی به این کار پرداخت که نه در دانشگاه تهران (تنها دانشگاه نوبنیاد آن زمان) و نه در هیچ جای ایران، هرباریوم، کتابخانه تخصصی، امکانات پژوهشی و همکاران علمی متخصص برای این کار نبود.پروفسور پارسا برای انجام تحقیقات خود، بناچار از منابع و نوشته های گیاه شناختی خارجی به ویژه «فلورا ارینتالیس بواسیه» و مجموعه های گرد آورنده دانشمندان و جهانگردان اروپایی بهره گرفت و برای این کار، سالها تلاش کرد.
وی به مطالعه و تحقیق منابع خارجی اکتفا نکرد بلکه به تنهایی و یا به کمک دانشجویان و همکاران ایرانی خود، به گرد آوری نمونه های جدیدی از فلور ایران پرداخت.
پروفسور پارسا در بررسی های خود در خارج و داخل کشور توانست، ترادف گیاه شناختی بسیاری از گونه های گیاهی را نشان دهد و از تکرار آن، جلوگیری کند. چرا که نمونه های گیاهان ایران را گیاهشناسان و پژوهشگران اروپایی در مدت حدود دو قرن و نیم از نواحی مختلف گرد آورده و بی توجه به کارهای دیگران مستقلاً بررسی و نامگذاری کرده بودند و از این رو نام های علمی مترادف بسیاری در نوشته های گیاه شناختی اروپاییان بود که گمراه کننده بود.
«دکتر احمد قهرمان» استاد دانشگاه تهران و از شاگردان پروفسور پارسا در این باره می گوید:  «اگر به عصری که استاد پارسا کارهای تحقیقاتی علمی و پایه ای را برای تألیف فلور در ایران شروع کرد، توجه کنیم، می بینیم که آغاز این کار بزرگ با چه دشواری ها و مشکلاتی روبه رو بود و نگارش آن تا چه اندازه به صبر، حوصله، پشتکار، خستگی ناپذیری و تحمل  نیاز داشت. با توجه به وسعت کار و این واقعیت که فلورهای کشورهای همجوار ایران مثل ترکیه و عراق را دانشمندان خارجی تدوین کرده اند، تألیف فلور ایران از کارهای شاخص علمی در قرن ۱۹ میلادی است.»

پروفسور پارسا برای انجام این کار، تمامی گیاهان و رستنی های ایران را جمع آوری و کدگذاری کرد و نخستین مرحله پژوهشی خود را پس از اخذ دکترای گیاهشناسی و بازگشت به ایران به جمع آوری نمونه های گیاهی زادگاهش «تفرش» اختصاص داد و پس از آن، نمونه های دیگر نقاط ایران را نیز جمع آوری کرد. پروفسور «قدرت الله پارسا» از خویشاوندان و دوستان نزدیک استاد می گوید: «خوب به یاد دارم در سال های ۱۳۲۷ که من، دوره دبیرستان را می گذراندم، تابستان ها ایشان به تفرش می آمد و سرگرم نمونه  برداری و تحقیق از گیاهان کوههای آن منطقه می شد و روزانه بیش از ده ساعت به نوشتن کتابهای گیاهشناسی به زبان فرانسه می پرداخت و مرتباً نوشته های آماده شده را برای چاپ مجموعه کتاب «فلور ایران» به تهران و وزارت فرهنگ آن زمان می فرستاد.» وی، علاوه بر این پژوهش به بررسی فلور کشورهای دیگر نیز پرداخت و سپس نمونه های منحصر به فردی از فلور ایران را ضمن تحقیقات خود، بررسی کرد که بعدها در ۵ جلد متمم فلور مذکور شدند. پروفسور پارسا در اواخر عمر خود مجدداً در فلور گیاهی ایران تجدید نظر کرد و سپس نسخه  جدیدی از آن را با کمک «دکتر زین العابدین ملکی» (یکی از شاگردان خود) تهیه و ترجمه کرد که چاپ آن در ۱۱ جلد پیش بینی شده است و تاکنون جلد اول و دوم آن (به ترتیب در سال ۱۳۵۸ و ۱۳۶۳) از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی به چاپ رسیده است.
پروفسور قدرت الله پارسا می گوید: «فلورهای تألیفی استاد از کارهای عالی او در سطوح بین المللی است که زینت بخش تمام دانشگاههای اروپایی و آمریکایی است. وقتی در سال ۱۳۵۰ در پاریس مشغول تحصیل بودم، به اتفاق پروفسور احمد پارسا به دانشکده علوم و موزه گیاهان دانشگاه پاریس رفتیم و رئیس دانشکده از استاد بسیار استقبال و تجلیل کرد و کتاب های مفصل او را در کتابخانه آن دانشکده نشان داد و اظهار داشت که این کتاب ها از کامل ترین و بهترین کتاب هایی است که استادان و دانشجویان به عنوان مرجع استفاده می کنند.»
سایر تألیفات
استاد پارسا دارای مقالات بسیاری در مورد فلور ایران در مجلات بین المللی به خصوص در نشریه علمی گیاه شناسی «کیو» لندن است. از تألیفات استاد به زبان فارسی نیز می توان دو جلد کتاب گیاهان شمال ایران (سال ۱۳۱۸، شرکت چاپخانه ارژنگ تهران)، کتاب دارونامه (۱۳۲۵، انتشارات وزارت فرهنگ سابق)، کتاب اندام شناسی گیاهان (سال ۱۳۳۱، انتشارات وزارت فرهنگ سابق)، ۳ جلد کتاب تیره شناسی یا تاگزونومی گیاهان آوندی (سال ۱۳۳۴، انتشارات دانشگاه تهران) و... را نام برد.
موزه علوم طبیعی ایران از تأسیس تا فراموشی
پروفسور احمد پارسا ، پس از اخذ دکترای گیاه شناسی و علوم طبیعی در فرانسه، به ایران بازگشت. وی در سالهای نخست مراجعت، به تنهایی و در سال ۱۳۱۶ که در مقام استاد گیاهشناسی دانشکده علوم و دانشسرای عالی دانشگاه تهران قرار گرفت، به اتفاق برخی شاگردان خود به گرد آوری گیاهان ایران پرداخت. در سال ۱۳۲۴ موزه علوم طبیعی را با بودجه وزارت فرهنگ آن زمان که تأمین کننده بودجه دانشگاه تهران نیز بود، در قسمتی از ساختمان بزرگ دبستان حکیم نظامی سابق (واقع در مقابل موزه ایران باستان) تأسیس کرد و گیاهان گردآوری شده را به منظور تأسیس «هربیه ملی» به آن موزه انتقال داد و به این ترتیب «هرباریوم موزه علوم طبیعی ایران» را بنیان نهاد. در سال ۱۳۳۳ وزارت فرهنگ به علت تفکیک بودجه اش از بودجه دانشگاه، بودجه این موزه را قطع و نیاز خود را به محل آن اعلام کرد و هرباریوم و اشیای موزه به ناچار به ساختمان دانشکده علوم دانشگاه تهران منتقل شد.
با مأموریت دکتر پارسا در سال ۱۳۳۵ به آمریکا، سرپرستی موزه به «دکتر علی زرگری» واگذار شد و سپس در همان سال، با تأسیس «مؤسسه مطالعات مناطق خشک» دردانشگاه تهران، گیاهان این موزه به این مؤسسه منتقل شد که متأسفانه از آن سنگ ها و فسیل ها دیگر اطلاعی در دست نیست و به این ترتیب، نام «هرباریوم موزه علوم طبیعی» از میان رفت.
دکتر زرگری مسئولیت هرباریوم مؤسسه مطالعات مناطق خشک را تا سال ۱۳۴۰ به عهده داشت. با انحلال این مؤسسه، گیاهان هرباریوم آن به دانشسرای عالی انتقال یافت و پس از آن «دکتر گل گلاب» این نمونه ها را به دانشکده داروسازی انتقال داد. «دکتر قهرمان» در این باره می گوید: «یادم می آید که با دکتر شیبانی رئیس وقت دانشگاه تهران رفتیم پیش ایشان و گفتیم که این نمونه ها را پس بدهند ولی کارمندهایشان را به ما دادند و در حالی که ما با تورم نیروی کار مواجه بودیم، گیاهان هنوز همان جا بود. بعد از انقلاب هم، خیلی سعی کردیم که آنها را پس بگیریم اما نشد.»
به این ترتیب «هر باریوم» پروفسور پارسا که تقریباً حاوی همه گیاهان مذکور در فلور ایران بود - از جمله، نزدیک به ۲۵۰ گونه جدیدی که وی از ایران برای فلور دنیا تشخیص داده و به نام خود او بود و نمونه نخست آنها در مورد گیاه شناسی «کیو» لندن هنوز به عنوان «تایپ» وجود دارد- در این دست به دست شدن ها از بین رفت. پروفسور احمد پارسا در نامه ای که به دکتر احمد قهرمان (۱۰/۲/۱۳۷۳) نوشته، آورده است: «... من از سرنوشت موزه تاریخ طبیعی خودم بسیار ناراحتم. آن کلکسیون معظم  زمین شناسی (فسیل و سنگ) و جانورشناسی و گیاه شناسی چه شد؟ من از هر نمونه گیاهان ایرانی، یکی یا چند تا داشتم که در «کیو» به دقت نامگذاری کرده بودم. گویا سرنوشت همه کلکسیون ها را به دست و عهده چند نفر بی اطلاع و مغرض داده بودند...»
پروفسور دکتر احمدپارسا دردوم خرداد سال ۱۳۷۶ در کالیفرنیا درگذشت.

منبع : پایگاه اینترنتی مشاهیر ایران

زیست شناسان ایران/6

هشتمین همایش ملی بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران و چهارمین همایش ملی ایمنی زیستی ایران، 15 تا 17 تیرماه  در دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران برگزار شد.

انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران و انجمن ایمنی زیستی و مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران جهت توسعه علم و فناوری‌های نوین در کشور، هشتمین همایش ملی بیوتکنولوژی و چهارمین همایش ملی ایمنی زیستی را با اهداف و زمینه‌های تخصصی به طور همزمان برگزار می‌کند.

اهدای جایزه ملی «دکتر کاظمی آشتیانی» به محققان برتر حوزه بیوتکنولوژی و انتخاب چهره تاثیرگذار بیوتکنولوژی و دانشور برتر جوان در بیوتکنولوژی از جمله برنامه‌های جنبی انجمن بیوتکنولوژی کشور در این دو همایش ملی است.

»بیوتکنولوژی گیاهی؛ زمینه‌های مهندسی ژنتیک، کاربرد میکروبیولوژی در کشاورزی، کشت بافت، ژنومیکس گیاهی و...»، «بیوتکنولوژی پزشکی»، «بیوتکنولوژی دارویی و صنایع غذایی»، «بیوتکنولوژی جانوری، دام و آبزیان»، «بیوانفورماتیک زیست سامانه‌ها و زیست مصنوع‌ها»، «نانوبیوتکنولوژی»، «ایمنی زیستی»، «بیوتکنولوژی صنعت و معدن»، «بیوتکنولوژی محیط زیست»،‌«بیوتکنولوژی ریز سازواره‌ها (ویروسها، باکتریها، قارچها و ...)»، «زیرساختها، سیاست گذاری و نقش مراکز مدیریتی و تصمیم سازی در توسعه بیوتکنولوژی» و «مباحث اخلاقی، حقوقی و فقهی در بیوتکنولوژی» از جمله حوزه‌های تخصصی مورد بررسی در این دو همایش ملی است.

 

زندگینامه: سعید کاظمی آشتیانی (1340- 1384)

از همشهری‌آنلاین:

سعید کاظمی آشتیانی، در نخستین روز فروردین ماه 1340 در تهران به دنیا آمد

آثار نبوغ از همان سنین نوجوانی و جوانی در وی قابل مشاهده بود. به طوری که در سال 1358 در همان سن 18 سالگی هم زمان با ورود به دانشگاه، در هنرستان پیام امید به تدریس ادبیات و بینش اسلامی می پرداخت.

سال 1358 در رشته فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی ایران پذیرفته شد. تعطیلی دانشگاه‌ها به علت انقلاب فرهنگی و حضوری وی در جبهه‌های نبرد طی آن سال‌ها باعث شد پس از 11 سال سرانجام در سال 1369 با اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته فیزیوتراپی از دانشکده علوم توانبخشی فارغ التحصیل شود.

در سال 1361 با همکاری دو تن از همکارانش جهاد گروه پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران تأسیس کرد. این گروه هسته اولیه جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران بود که در سال 1365 شکل گرفت و دکتر کاظمی تا سال 1370 عهده دار مسئولیت بخش طرح‌ها و تحقیقات آن بود. از سال 1371 با تغییرات ساختار مدیریتی جهاد دانشگاهی به سمت ریاست جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران منصوب شد که این مسئولیت تا پایان دوره حیاتش بر عهده وی بود.

در طی این سال ها مراکز درمانی متعددی تأسیس و گروه های مختلف پژوهشی را راه اندازی کرد که در آن میان پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی یکی از مهمترین این مراکز بود.

پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی خرداد ماه 1370 با مدیریت دکتر کاظمی رسما فعالیت خود را آغاز کرد و تاکنون هزاران زوج نابارور با بهره مندی از خدمات این مرکز پیشرفته درمان ناباروری صاحب فرزند شده اند. دکتر کاظمی در همین دهه و هم زمان با مدیریت جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران و پژوهشکده رویان در دانشگاه تربیت مدرس به ادامه تحصیل در رشته علوم تشریح با گرایش جنین شناسی پرداخت و در سال 1376 با رتبه ممتاز موفق به اخذ درجه دکتری شد.

دانش فراوان، هوش سرشار، توان مدیریتی بالا از یک سو و تعهد،‌ اخلاص و ایمان همیشگی او به خداوند متعال از سویی دیگر سبب شد تا در دوران حیات کوتاهش در دو حوزه مدیریتش موفقیت های چشمگیری همچون گسترش روشهای پیشرفته درمان ناباروری، ‌تولید و تکثیر و انجماد سلول‌های بنیادی جنینی و همانند سازی (کلونینیگ) ‌حیوانات را رقم بزند.

او در اعتلای نام جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های بین‌المللی نیز با ثبت این پیشرفت‌ها، حضور در کنگره‌های متعدد بین‌المللی و ابتکار برگزاری جشنواره بین‌المللی رویان سهمی از یاد نرفتنی دارد.

غروب چهاردهم دی ماه 1384 قلب این انسان والا از تپیدن ایستاد و علاوه بر خانواده و دوستانش،‌ جامعه علمی کشور را نیز در سوگ و ماتم فقدانش نشاند.

یادش گرامی و راهش مستدام باد

زیست شناسان ایران/5

دکتر احمد مجد

 

زندگینامه : احمد مجد در سوم اردیبهشت ۱۳۲۲ در خانواده ای فرهنگی در شهر محلات به دنیا آمد .پدر و پدر بزرگش از بانیان آموزش و پرورش این شهر بودندو احمد مقطع دبستان را در مدرسه ای که با نام حسین مجد (پدر بزرگش ) نامگذاری شده بود به پایان رساند.او تحصیلات متوسطه را در رشته طبیعی و در سال 1339به پایان رساند و در همان سال وارد دانشسرای عالی تهران شدو در رشته ای که دوست می داشت و قرار بود سرلوحه زندگی علمی او باشد یعنی زیست شناسی مشغول به تحصیل شد.در سال 1342با رتبه اول از دانشگاه فارغ التحصیل گشت و همان سال به استخدام آموزش و پرورش در آمد و متعهد شد که در همان وزارتخانه دوران تعهد خدمت خود را به انجام رساند.

سوابق تحصیلی

دکترای تخصصی سیتولوژی و مورفوژنز

دانشگاه پیر و ماری کوری - پاریس (1356-57)

فارغ التحصیل با مرتبه افتخار آمیز

 

فوق لیسانس سیتولوژی و مورفوژنز گیاهی

دانشگاه پیر و ماری کوری - پاریس (1351-52)

کسب مدرک فوق لیسانس با رتبه اول

لیسانس زیست شناسی

دانشسرای عالی تهران (1341-42)

کسب مدرک لیسانس با رتبه اول

دیپلم طبیعی

دبیرستان 15 بهمن (1337-38)

نشان ها و افتخارات

استاد نمونه گروه زیست شناسی دانشکده علوم

اعطا کننده :دانشگاه تربیت معلم ( 1380 )

استاد نمونه گروه زیست شناسی و دانشکده علوم پایه

اعطا کننده :دانشگاه آزاد اسلامی

برنده جایزه تشویقی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در هفدهمین دوره کتاب سال

پژوهشگر برگزیده

اعطا کننده :دانشگاه تربیت معلم ( 1385 )

تقدیرنامه هفته پژوهش

اعطا کننده :دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چهره ماندگار زیست شناسی سال 1383

( سال 1383 )

لوح تقدیر جهت کسب عنوان چهره ماندگار

اعطا کننده :دانشگاه تربیت معلم ( 1383 )

همکاری در مراسم اولین سمینار ره آوردهای پژوهشی درجست وجوى حیات!

اعطا کننده :دانشگاه تربیت معلم

 

 بسیار خوشحالم که افتخار شاگردی این استاد بزرگوار را در دوران دانشجویی کسب نمودم .

 

انشاءالله سالم و سلامت باشند و  همچنان در راه تعلیم  و تربیت دانشجویان میهن اسلامیمان

 

پرتلاش و پر انرژی باشند.

زیست شناسان ایران/4

دکتر حسن ابراهیم زاده

(ملیت :  ایرانی - قرن : 14)

دکتر حسن ابراهیم زاده معبود در 1314ه.ش در لنگرود متولد شد پس از طی تحصیلات متوسطه (از دانشسرای مقدماتی تهران) به تدریس در مدارس گیلان پرداخت. در سال 1336در رشته زیست شناسی در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت . پس از اخذ مدرک کارشناسی ( 1339 ه.ش) و کارشناسی ارشد (در سال 1344 ) از دانشگاه تهران درسال 1343 برای تکمیل معلوماتش به فرانسه رفت و در سالهای 1345 و 1348 مدرک کارشناسی ارشد و دکترای دولتی رشته زیست شناسی را از دانشگاه پاریس اخذ کرد . او پس از مراجعت به ایران به امر تدریس پرداخت .دکتر ابراهیم زاده معبود در کنار تدریس و تحقیق، بعنوان رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران (برای دو بار ) و معاون آموزشی ،قائم مقام دانشگاه تهران انتخاب شد. او در سال 1380 درنخستین همایش چهره های ماندگار معرفی گردید.

گروه : علوم پایه - رشته : زیست شناسی - گرایش : زیست شناسی گیاهی

والدین و انساب : خانواده پدری و مادری حسن ابراهیم زاده معبود همانند پدرش همگی در کار خرید و فروش برنج بودند.

خاطرات کودکی : دوران کودکی حسن ابراهیم زاده معبود به بازی و تفریح سپری شد. ایشان در پنج سالگی به مدت یکسال به مکتب رفت و به تحصیل مکتب خانه پرداخت.از خاطراتی که دکتر ابراهیم زاده معبود به یاد دارد ، شروع جنگ بود یک روز به کوه رفته بود .پس از آن که به نقطه ای مرتفع تر رفت و در آنجا یکباره از کوه سقوط می کنند ولی چند متر پائین تر به یک درختچه شمشاد گیر کرده و نجات می یابند.

از دیگر خاطرات ایشان می توان به مورد زیر اشاره کرد : " یک روز یک بازرس از اداره آموزش و پرورش مرکز استان به مدرسه ما آمدند...مدتی در کلاس از دانش آموزان سوالاتی پرسیدند و بعد چون از هوش و ذکاوت من خوشش آمده بود یک خودنویسی که در جیب خودش داشت به من بعنوان جایزه داد تا آن موقع حتی معلم ها از طرز کار این خود نویس با خبر نبودند ولی بعد از مدتی کار با آن، با اتمام جوهر دیگر ننوشت."

اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : حسن ابراهیم زاده معبود درخانواده ای کشاورز و از نظر اقتصادی متوسط بدنیا آمد.پدر ایشان برای ادامه تحصیل فرزندان خود حق تحصیل بعد از سال ششم ابتدایی نمی داد از آنجایی که دکتر ابراهیم زاده معبود به ادامه تحصیل علاقه وافر داشتند با کمک مادر خود پدر را برای ادامه تحصیل راضی کردند.به طوری که مجبور بود همراه تحصیل به کار نیز اشتغال داشته باشد.

تحصیلات رسمی و حرفه ای : حسن ابراهیم زاده معبود تحصیلات مقدماتی را در مکتب خانه ای در لنگرود آغاز کرد ولی سال های آخر دبیرستان را در تهران گذراند. در 1330ه.ش به دانشسرای مقدماتی تهران وارد شد و دیپلم ششم متوسطه علوم تجربی رادر سال 1335اخذ کرد. از سال 1336 ه.ش به تحصیل در رشته زیست شناسی در دانشگاه تهران پرداخت. وی در سال 1339 کارشناسی و در 1343کارشناسی ارشد رشته مذکور را دریافت کرد و در سال 1344 به فرانسه رفت و در سال های 1345 و 1348 مدرک کارشناسی ارشد و دکترای دولتی رشته زیشت شناسی را از دانشگاه دولتی سوربن اخذ کرد .

خاطرات و وقایع تحصیل : حسن ابراهیم زاده معبود در طی دو سال که در دانشسرای مقدماتی به تحصیل مشغول بود ،این حس را داشت که به تمام آرزو های خودش رسیده است. هرماه پنج تومان و هر عید نوروز یکصد و پنجاه تومان به هر دانش آموز می دادند تا نیاز های خودش را به لوازم التحریر و پوشاک و غیره تامین نمایند. ایشان از شوخی ها ،دعواها و دوستی های بین دانش آموزان که از قومیت های مختلف وجود داشت خاطرات خوبی به یاد دارد و از آن دوران به نیکی یاد می کند.

فعالیت های ضمن تحصیل : حسن ابراهیم زاده معبود در سال های تحصیل در دوره کارشناسی دانشگاه تهران، به طور هم زمان در مدارس شهرستان لنگرود به تدریس مشغول بود.

استادان و مربیان : آقای صفاری(دبیر ریاضی) ،آقای دکتر مقربی (دبیر ادبیات)،دکتر زاهدی ،دکتر ملکی ،دکتر شیبانی ،دکتر مستشفی (دانشگاه) از اساتید و مربیان حسن ابراهیم زاده معبود می باشند.

هم دوره ای ها و همکاران : آقایان خدا بخش ،خرسندی ،زبان نژاد ، فخر و دکتر دیانت نژاد از هم دوره ای های حسن ابراهیم زاده معبود می باشند که ایشان خاطرات به یاد ماندنی از آنها به یاد دارد.

همسر و فرزندان : حسن ابراهیم زاده معبود در سال 1342 ازدواج کرد ایشان دارای یک فرزند دختر می باشد که هم اکنون دانشجوی دوره دکتری در رشته فیزیولوژی می باشد.

وقایع میان سالی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از احراز مدرک دکتری و بازگشت از فرانسه، در دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. وی در سال های 1353 و 1362 به مقامهای دانشیاری و استادی نایل گشت و به تالیف آثاری در رشته خود پرداخت. وی در سال 1380در نخستین همایش چهره های ماندگار معرفی و برگزیده شد.ایشان همچنین از سفر خود در گردش های علمی به کشورهای اروپایی همچون سوئیس ،ایتالیا و فرانسه و غیره خاطرات زیادی به یاد دارد و از آن دوران به نیکی یاد می کند.

مشاغل و سمت های مورد تصدی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از بازگشت از فرانسه و احراز مدرک دکتری به عضویت هئیت علمی دانشگاه تهران در آمد وی هم اکنون با درجه استادی مشغول به تدریس است. از دیگر مسئو لیت های ایشان می توان به چند مورد زیر اشاره کرد: - عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران - رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران برای دو دوره - مدیر گروه زیست شناسی به مدت یک دوره - ریاست انجمن زیست شناسی دانشگاه تهران - قائم مقام ریاست دانشگاه تهران - عضویت در شورای واژه گزینی و کارگروه های واژه گزینی زیست شناسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی - مسئولیت در کار گروه های برنامه ریزی زیست شناسی و علوم پایه و شرکت در شورای تخصصی گسترش و شورای عالی گسترش و برنامه ریزی وزارت علوم تحقیقات و فناوری - عضویت در شورای عالی آموزش و پرورش

فعالیتهای آموزشی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از احراز مدرک دکتری زیست شناسی گیاهی از دانشگاه سوربن فرانسه، به عنوان عضو هئیت علمی دانشگاه تهران در آمد و به تدریس در گروه زیست شناسی پرداخت. وی در سالهای 1353 و 1362 به مدارج دانشیاری و استادی نایل گشت.ایشان در مقاطع کارشناسی ،کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تدریس می باشد.

مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : - ایجاد و راه اندازی آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی و ضمائم آن - دایر کردن دوره دکتری فیزیولوژی گیاهی - تاسیس انجمن زیست شناسی ایران - ایجاد المپیاد زیست شناسی

سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : تحقیق، تالیف و مطالعه دررشته زیست شناسی گیاهی از اموری است که بسیاری از اوقات حسن ابراهیم زاده معبود را به خود اختصاص داده است.

آرا و گرایش های خاص : حسن ابراهیم زاده معبود در زیست شناسی گیاهی به مباحث فیزیولوژی گیاهی، بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی علاقمند است و آثاری دراین زمینه تالیف نموده است.

جوائز و نشان ها : حسن ابراهیم زاده معبود درسال 1380در نخستین همایش چهره های ماندگار برگزیده و معرفی شد. از دیگر جوایز ایشان می توان به چند مورد زیر اشاره کرد: - سه جلد از کتاب های تالیفی ایشان به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده است (مهمترین تألیف دکتر ابراهیم زاده کتاب «فیزیولوژی گیاهی» است که بعنوان کتاب سال 62 در رشتۀ زیست شناسی انتخاب و معرفی گردید.) - استاد نمونه ،استاد ممتاز دانشگاه تهران - استاد برجسته پژوهشی دانشگاه تهران

چگونگی عرضه آثار : -162 مقاله علمی که حدود نیمی از آنها در مجلات داخلی و نیمی دیگر در مجلات خارجی به چاپ رسیده است. - 106 خلاصه مقاله چهار پنجم آنها در گرد همایی داخلی و یک پنجم در گرد همایی های خارجی ارائه شده است. - 19 جلد کتاب که حدود نیمی از آنها را به تنهایی و نیمی دیگر را باتفاق همکارانش تالیف یا ترجمه کرده است.

آثار : 1- بیوشیمی / ویژگی اثر : این کتاب به رشته بیوشیمی مربوط می شود و شامل بحث های تخصصی پیرامون شیمی آلی و کاربردهای علم شیمی درزیست شناسی گیاهی می باشد.

2 - زیست شناسی عمومی/ ویژگی اثر : تالیف

3 - زیست شناسی و مولکولی و تکامل / ویژگی اثر : ترجمه

4 - زیست شناسی سال های دوم ،سوم ، چهارم متوسطه در علوم تجربی / ویژگی اثر : این کتاب حاصل سه سال کار دسته جمعی است. تالیف آن در سال 1351 توسط آموزش و پرورش از دکتر ابراهیم زاده معبود و همکارانش خواسته شده بودکه بیش از بیست سال ،هر سال با تغییراتی در آن ها در دبیرستان های کشور تدریس می شود.

5 - فیزیولوژی گیاهی / ویژگی اثر : این کتاب شامل مجموعه ای چند جلدی از متون درسی دانشجویان رشته زیست شناسی است که به گرایش زیست شناسی گیاهی می پردازد.این کتاب در شش جلد تالیف شده است و تالیف ان در سال 1386 به پایان رسیده است.-کتاب سال-

کتاب فیزیولوژی گیاهی تحلیل گر تمایز گیاهان و اشکال مختلف آن است که دقت در آنها ما را با توانائی های بالفعل و امکان آشکار کردن توانائی های بالقوه و منشاء این توانائی ها در گیاهان آشنا می سازد. در کتاب مزبور بررسی مکانیسم ملکولی تمایز نشان می دهد که پروتئینها و آنزیمها در وقوع تمایز نقش اساسی دارند و تغییرات مرفولژیکی در گروههای مختلف گیاهی از ظهور تغییرات بیوشیمیائی در آنها ناشی می شود. بنابراین هر تغییری، چه به طور طبیعی و چه تحت اثر عوامل مختلف اعم از داخلی یا خارجی، که در مورفولوژی اندامک ها، سلول ها، بافت ها، اندام ها و یا یک گیاه کامل حاصل می شود نتیجه تغییری است که قبلا در ترکیب شیمیائی آن حاصل شده است. ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و گیاهان عالی هر یک به صورتی و عملاً به صورت هائی که به ترتیب از ساده تا پیچیده تغییر می کند وقوع تمایز را نشان می دهند و با مطالعۀ آنها معلوم می شود که اولاً انجام تقسیم سلولی برای وقوع تمایز لازم است و برای نمایش وجود رابطه بین آنها می توان از مدلهای سینتیکی استمداد گرفت.

ثانیاً هومونهای گیاهی در وقوع تمایز در گیاهان نقش مهمی را ایفا می کنند و این ترکیبات موجبات تمایز جنین و ظهور جنسیت را در گیاهان فراهم می سازند.

ثالثاً پیری در گیاهان صورتی از وقوع تمایز است و در نتیجۀ تغییر شدت واکنشهای متابولیسمی مختلف آشکار می شود.-این کتاب در دوره نهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و برگزیده شده است.

آشنایی با کتاب: «فیزیولوژی گیاهی»: این مجموعه شامل فصولی در مورد مبادله انرژی، آنزیم‌ها و تنظیم متابولیسمی است که مدخل دو مبحث اصلی متابولیسم، فتوسنتز و تنفس، محسوب می‌شوند. البته اختصاص چند مبحث مهم فیزیولژی گیاهی به یک مجموعه مانع از آن بوده است که بتوان هر یک از مباحث مذکور را به تفصیل مورد بررسی قرار داد. این نقیصه در دو مجلد دیگر در دست تهیه است که اولی به فتوسنتز و دومی به تنفس اختصاص خواهد یافت بر طرف خواهد شد

6 - واژه نامه زیست شناسی ویژگی اثر : این کتاب در دو جلد متفاوت از هم تهیه شده است که هر کدام پس از 9 سال کار دسته جمعی چند تن از زیست شناسان منتشر شده است.

از : rasehkoon.ir

قرآن و زیست شناسی/آفرینش موجودات به صورت زوج (نر و ماده)

              گیاهان به صورت زوج(نر و ماده ) آفریده شده اند.

     انسان تا مدت ها نمی دانست که گیا هان هم مانند انسان و جانوران از دو جنس نر و ماده  آفریده شده اند. حتی آن دسته از گیاهانی که تک جنسی هستند ، در اندام های خود اعضای نر و ماده را دارند. این حقیقت قرن ها پیش در آیه ای از قران ذکر شده است:

 «واَنزِل مِنَ السماءِ ماءً فَاَ خرَجنا بِه اَزواجاً مِن نبات شتّی»(طه/53)

«واز آسمان آبی فرستا دیم که با آن انواع گیا هان مختلف را رویاندنم.»

 «ومن کل الثمرات جعل فیا زوجین اثنین .»(رعد/3)

«و انواع میوه ها را در دوقسم پدید آورد.»

   میوه، محصول  نهایی عمل  تولید مثل در گیاهان عالی است. که در مرحله  قبل از بوجود آمدن میوه ، شکوفه ها بارور می شوند و طی مراحلی به میوه تبدیل می شوند . پس میوه های رسیده در حقیقت  محصول فعالیت همان اندام های جنسی نر و ماده در گیاهان هستند. در بعضی گونه ها ی خاص مثل موز،انواعی از آناناس و ... که میوه از شکوفه غیر بارور ایجاد می شود(Partenocarpic Fruit) نیز ویزگی های خاص جنسی دیده می شود.

•         همه چیز زوج آفریده شده است.

و من کل شیءٍ خلقنا زوجین لعلکم تذکرون (ذاریات/49)

" و از هر چیز جفتی آفریدیم شاید توجه پیدا کنید " 

   این آیه به چیز های دیگری غیر از انسان ،حیوان و گیاه اشاره دارد،پدیده هایی مثل الکتریسیته و اجزای تشکیل دهنده اتم که الکترون و پروتون نام گذاری شده اند ، دارای بارهای منفی و مثبت می باشند.

  سبحان الذی خلق الازواج کلها ممّا تنبت الارض ومن انفسهم و ممّا لا یعلمون (یس/36)

" منزه است آن که همه جفت ها را آفرید ، چه از روییدنی های زمین و چه از ذات خودشان و چه از چیز هایی که نمی دانند."

 قرآن در این آیه بیان می کند که همه چیز زوج آفریده شده است . پدیده های شناخته وناشناخته ای که احتمالاً بسیاری از آن ها را انسان درآینده کشف خواهد کرد. 

 همه موجودات زنده از آب آفریده شده اند

     به این آیه قرآن توجه کنید :

 اَوَلَم یَرَالذینَ کَفَروا اَنَّ السَّمواتِ والاَرضَ کانَتا  رَتقاً فَفَتَقنا هُما و جَعَلنا مِنَ الماءِ کُلَّ شَئٍ حَیٍّ اَفَلا یؤمنونَ (انبیاء/30)

« آیا کافران ندیدند که آسمانها و زمین به هم پیوسته بودند و ما جدایشان کردیم ؟ و هر چیز زنده ای را از آب پدید آوردیم ، آیا ایمان نمی آورند؟

     امروزه پس از پیشرفت هایی که در علم ایجاد شده ، دریافته ایم که 80% سیتوپلاسم از آب تشکیل شده است . هم چنین بدن بیشتر موجودات زنده بین 50 تا 90 درصد آب دارد و نیز هر موجود زنده ای برای حیات به آب نیاز دارد. آیا 14 قرن پیش، یک انسان عادی می توانست حدس بزند که همه موجودات زنده از آب آفریده شده اند ؟   این آیه آفرینش حیوانات را از آب بیان می کند :  

وَاللّهُ خَلَقَ کُلَ دابَّةٍ مِن ماءٍ (نور / 45)

 «خداوند همه جنبندگان را از آب آفرید »

    و آیه :

وَهوَالَّذی خَلَقَ مِنَ الماءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَ صَهراً و کانَ رَبُّکَ قَدیراً (فرقان/54)

« اوست که بشر را از آب آفرید و برای او نسب و سبب قرار داذ ، پروردگار تو تواناست »

به آفرینش انسان از آب اشاره می کند.

                              

 مجله گلستان قرآن شماره 119و ۱۶۳سال 81