کریسپر چیست؟

CRISPR/ Cas9
تکنولوژی منحصر به فردی است که این امکان را ایجاد می کند تا بتوان با حذف، اضافه کردن یا جایگزین کردن، بخشی از ژنوم را ویرایش نمود. این روش در حال حاضر روشی ساده، دقیق و تطبیق پذیر برای دست ورزی ژنتیک می باشد.

✅ تکنولوژی کریسپر

توانایی ویرایش دقیق و هدفمند هر نقطه ای از ژنوم موجودات برای سال های طولانی آرزوی دانشمندان بوده است.
🔸با کشف سیستم CRISPR/ Cas9 ابزاری برای اصلاح ژن در اختیار دانشمندان قرار گرفت که که در دنیا هیاهویی ایجاد کرده است. این ابزار سریع، ارزان و بسیار دقیق تر از تکنیک هایی است که قبلا برای ویرایش ژن استفاده می شده و دارای طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی بالقوه است.

🔸ویرایش ژنوم بر اساس سیستم CRISPR/ Cas9 یک ابزار کارآمد و با پتانسیل می باشد که قادر به کنار زدن و جایگزینی با روشهای قدیمی مانند Finger Zinc و TALEN را دارد. یکی از روش های مقابله باکتری ها با پاتوژن های باکتریوفاژی که اخیرا شناسایی شده است بر پایه یک سیستم ایمنی جدید در باکتری می باشد که DNAهای مهاجم را مورد هدف قرار داده و آن ها را تخریب می کند.

🔸سال ۱۹۸۷ هنگامی که nakata و همکارانش بر روی آنزیم iap مطالعه می کردند متوجه شدند که در پایین این ژن، توالی های تکراری و غیر تکراری وجود دارد. مطالعات در سال ۲۰۰۲ نشان داد که این قسمت های تکراری به صورت پالیندرومی می باشند و همچنین به طور متناوب تکرار شده اند و به وسیله قسمت های غیر تکراری به نام spacer از هم جدا شده اند که اسم این نوع آرایش ژنی را CRISPR گذاشتند که مخفف Clustered Regular Interspaced short Palindromic Repeat
می باشد.

اما از این فناوری تا کجا می توان استفاده کرد؟ برخی می گویند که صرفا برای درمان بیماری ها و تضعیف آن ها مثل سرطان. اما تا به حال به این فکر کرده اید که می توانید رنگ پوست و چشم تان را به صورت دائمی تغییر دهید یا کودکانی قوی تر و قد بلندتر داشته باشید؟ آیا دستکاری رمزهای پایه زندگی در سلول تخم و تولد کودکانی کاملا اصلاح شده که نه تنها ناقل بیماری های شناخته شده نیستند، بلکه حتی زیباتر و قوی تر شده اند ایرادی دارد؟

در مورد آزمایش روی انسان، مسئله بسیار جدی و حائز اهمیت است. با دستکاری ژن های مان، می توانیم هر کاری بکنیم و اگر اشتباهی صورت پذیرد، عواقب آن ممکن است غیر قابل جبران باشد. به هر حال، کریسپر هم درست همانند همه فناوری های بزرگ بشر، تازه پدید آمده و نیازمند بهبودهای فراوان است.

📚 اطلاعات بیشتر در👇👇👇
🌐http://tragene.strc.ac.ir/index.php/services/209-crispr

محیط داخلی چیست؟

🍃🌼 پرسش و پاسخ

❓محیط داخلی چیست؟ آیا می توان سیتوپلاسم را جزو محیط داخلی بدن محسوب کرد؟ لنف چطور؟

✅ مایعات بدن شامل دو بخش کلی ۱- درون سلولی (سیتوپلاسم) و ۲- خارج سلولی (مایع بین سلولی موضعی ، پلاسما و لنف) می باشد.
محیط داخلی در پرسلولی ها اشاره به محیط احاطه کننده سلول ( محیط بیرون سلول) می کند که شامل مایعات بیرون سلول می شود . این مایعات بیرون سلولی شامل پلاسمای خون ، مایع میان بافتی و لنف است.
🔸لنف هم مایعی است که سر انجام به گردش خون می ریزد و لنف و خون یکی می شوند ، در نتیجه مایع بیرونی سلول محسوب می شود. سیتوپلاسم مایع داخل سلولی است و به عنوان محیط داخلی محسوب نمی شود.
🔸از آن جا که محیط داخلی، محیطی است در درون بدن که اطراف سلول ها را فرا گرفته است، شرط زنده ماندن جاندار، حفظ ثبات شرایط فیزیکی و شیمیایی این محیط است.
👈 در انسان بالغ حدود یک سوم آب بدن، در مایع خارج سلولی واقع است.

🌐 کلینیک مجازی زیست شناسی

چرا به این گیاه بادام زمینی می گویند؟

🌼 گیاه بادام زمینی رو دیده بودید؟👆👆

بادام زمینی : PEANUT

نام علمی: ARACHIS HYPOGAEA

خانواده : بقولات FABACEAE

راسته: باقلاسانان/تیره: باقلاییان

بومی منطقه آمریکای جنوبی (پاراگوئه، برزیل و بولیوی)

نام های دیگر :
groundnut ، earthnuts، ground nuts، goober peas، monkey nuts، pygmy nuts، pig nuts

🔷 در حال حاضر چین با سهم تولید ۴۱/۵٪ ، بزرگترین تولید کننده بادام زمینی در جهان است. بعد از آن هند(۱۸/۲٪ ) و آمریکا(۶/۸٪) قرار دارند.

❓چرا به این گیاه بادام زمینی می گویند؟

بادام زمینی گیاهی علفی و یکساله بوده که ارتفاع آن به ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر می رسد. برگ های آن متقابل، پَرمانند با چهار برگچه که دو به دو روبروی هم قرار گرفته اند و برگ انتهایی ندارند. گلها زرد- قرمز هستند. بعد از گرده افشانی، ساقه گل دهنده کشیده می شود به طوری که خم شده تا به زمین برسد و تخمدان با زمین تماس پیدا کند. بعد از آن، رشد ساقه گل دهنده باعث می شود تخمدان به درون زمین رفته و میوه آن در درون غلاف هایی در داخل زمین تشکیل شود.
هر غلاف معمولا بین یک تا چهار دانه دارد. گل های بادام زمینی به صورت جانبی و در گل آذین های خوشه ای رشد می کنند. پس از گرده افشانی گل ها پژمرده شده و از بین می روند. میوه درون پوسته های چروکیده و خشکی تشکیل می شود.
🔹غلاف ها ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز بعد از کاشت دانه می رسند. اگر برداشت زود صورت گیرد دانه های درون غلاف نرسیده باقی می مانند و در صورت برداشت دیرهنگام غلاف ها از ساقه جدا شده و در هنگام برداشت در داخل خاک باقی می مانند.
🔹برداشت بادام زمینی با استفاده ماشین های مخصوصی انجام می شود که می تواند بوته را درست از زیر قسمت غلاف ها بردارد. این ماشین بوته را اَلَک کرده تا تنها دانه ها باقی بمانند. پس از آن دانه از پوست جدا می شوند.
👈 بادام زمینی که امروزه کشت می شود در واقع هیبرید (دو رَگه) از دو گونهٔ
A. duranensis و A. ipaensis
و یک «آلوتتراپلوئید» است.

🌐 nargil.ir با تغییر

ترامادول چیست و چه عوارضی دارد؟

ترادامول چیست و با ما چه می کند؟

دارویی ضد درد که با نام‌های ترامادول، تدامول، بایومادول و... چند سالی است در فهرست داروهای ایران قرار گرفته، دارویی است که ‌سال 1970 به وسیله یک شرکت آلمانی ساخته شده، دارویی که مدتی بعد حق تولید آن به شرکت‌های تولیدکننده دارو در سراسر جهان واگذار شد.‌ ترامادول از جمله داروهای مسکن با خواص مخدری است که معمولا برای کنترل دردهای متوسط تا شدید از قبیل دردهای مفصلی، جراحی‌ها و بیماری‌های زنان و زایمان تجویز می‌شود.

                                         

این دارو به دو صورت خوراکی و تزریقی عرضه می‌شود که نوع خوراکی آن به صورت قرص و کپسول در دسترس است و نوع تزریقی آن که تا چندی پیش در داروخانه‌ها موجود بود، بتازگی فقط در اورژانس بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.

ترامادول دارویی ضعیف‌تر از مورفین و قوی‌تر از بروفن و استامینوفن است و هیچ‌گاه مصرف بیشتر از دو هفته آن برای بیماران تجویز و توصیه نمی‌شود.‌ مکانیسم اثر این دارو مانند همه مسکن‌های مخدر است، از این رو می‌توان نتیجه گرفت با مصرف مقادیر بیشتر از حد مجاز و توصیه شده، مسمومیتی شبیه مواد مخدر و همچنین با مصرف طولانی مدت آن اعتیاد به این دارو بروز می‌کند.‌ در ابتدا تصور بر این بود که ترامادول مسکن معمولی، بی‌خطر و کم عارضه است، ولی امروزه با مراجعه به آمارهای موجود و بررسی اعتیاد در کشور متأسفانه به این نتیجه می‌رسیم که داروی ترامادول که باید برای تسکین درد مصرف و تجویز می‌شده، هم‌اکنون به یکی از مواد اعتیادآور و با مصرف بالا از سوی معتادان تبدیل شده که معضلات فراوانی را نیز به همراه آورده است.

بیشترین دلایل سوءمصرف ترامادول به این شرح است:

1 - افرادی که کارهای سنگین دارند و مجبور به شب‌کاری هستند برای رفع خستگی و سرحال بودن از این دارو استفاده می‌کنند.

2 - کسانی که در روابط جنسی خود از عارضه زود انزالی رنج می‌برند برای برطرف شدن این عارضه به ترامادول رو می‌آورند.

3 - بیمارانی که به علت درد در ابتدا با تجویز پزشک و سپس خودسرانه شروع به مصرف مداوم این دارو می‌کنند.

4 - معتادان به دیگر مواد افیونی که یا با هدف کاهش علائم ترک مواد یا برای جایگزین کردن ترامادول با ماده مورد مصرف خود استفاده از این دارو را آغاز می‌کنند که همه این چهار گروه با عوارض شدید ناشی از مصرف ترامادول دست به گریبان خواهند شد.

عوارض: اختلال تعادل، افت فشار، تشنج، علائم یائسگی در زنان، نفخ، ضایعات جلدی و خارش، تکرر ادرار، اختلالات بینایی، یبوست، بی اشتهایی، دردهای مبهم شکمی، حالات عصبی، اختلالات خواب، نگرانی، گیجی، خستگی و ضعف عمومی.

مصرف این دارو در کسانی که بیماری‌های مزمن کبدی و کلیوی دارند همچنین زنان حامله(به علت بروز ناهنجاری‌های جنینی) و افراد دارای سابقه تشنج ممنوع است. این در حالی است که مصرف همزمان این دارو به همراه الکل، خواب‌آورها، مواد و داروهای مخدر بسیار خطرناک است.

متأسفانه به علت در دسترس بودن، قیمت پایین، ارائه بدون نسخه در برخی داروخانه‌ها و نبود اطلاع کافی درباره عوارض ترامادول، هم‌اکنون با شیوع گسترده‌ای از مصرف این دارو در کشور روبه‌رو هستیم. ترامادول با فعل و انفعالاتی که در بدن انجام می‌دهد خاصیتی مانند داروهای ضدافسردگی ایجاد می‌کند و با آن که دارویی مخدری است برعکس مورفین سبب هوشیاری و فعالیت بیشتر می‌شود و به احتمال زیاد یکی از دلایل گرایش مصرف‌کنندگان به ترامادول همین ویژگی است.‌ هنوز آمار دقیقی از تعداد سوءمصرف‌کنندگان ترامادول در کشور ارائه نشده، اما زنگ خطر وقتی به صدا درآمد که اعلام شد ایران دارای بیشترین آمار مسمومیت با ترامادول در جهان است؛‌ واقعیتی که مصرف زیاد و خودسرانه این دارو در کشور را نشان می‌دهد.

بعد از مصرف طولانی مدت و بیشتر از حد مجاز ترامادول اعتیاد به آن حاصل می‌شود که در این مرحله ترک آن بسیار سخت و طاقت‌فرسا خواهد بود. مصرف ترامادول را نباید به صورت ناگهانی قطع کرد، زیرا باعث ایجاد علائم ناخوشایند قطع مصرف می‌شود.

نکته مهم در ترک ترامادول شدیدتر بودن علائم جسمی آن نسبت به تریاک است که ناشی از خواص ضدافسردگی این دارو است. با قطع ناگهانی ترامادول علائمی متوسط تا شدید از اضطراب، تعریق، بی‌خوابی، تهوع، لرز، اسهال، درد عضلانی، ترس، بیقراری، گر گرفتگی و تشنج را خواهیم دید. پس مصرف‌کنندگان این داروی مخدر هیچ گاه نباید ‌به‌صورت خودسرانه اقدام به ترک کنند.

حال سؤال اینجاست دارویی که بیشتر پزشکان هیچ تمایلی به تجویز آن ندارند و بسیار کم در نسخه پزشکان ظاهر می‌شود و فروش آن بدون نسخه پزشک نیز ممنوع است چگونه در برخی از داروخانه‌ها به وفور وجود دارد و براحتی و بدون نسخه به فروش می‌رسد؟

پس نظارت بر عملکرد داروخانه‌ها امری لازم است. آیا وقت آن نشده که مسئولان میزان تولید ترامادول کارخانه‌های داخل کشور را با نیاز واقعی و تجویز پزشکان مقایسه کنند، همچنین دنبال پاسخ این پرسش باشند که چرا و از چه کانالی ترامادول قاچاق با دوزهای بالا (400 و 500 میلی‌گرم) وارد کشور می‌شود و به سلامت جامعه ما ضربه می‌زند.

• جام جم آنلاین/ مرتضی خوش گفتار /کارشناس درمان اعتیاد

اسکلت آب ایستایی چیست؟

اسکلت آب ایستایی (هیدروستاتیک) شامل یک مایع تحت فشار در یک بخش محصور شده بدن است. اسکلت اصلی بیشتر کیسه تنان، کرم های پهن، کرم های لوله ای و کرم های حلقوی از این نوع است. این جانوران با استفاده از ماهیچه های خود و تغییر شکل بخش پر شده از مایع، شکل و حرکت بدن خود را کنترل می کنند.

برای مثال هیدر می تواند با بستن دهان خود و به کار بردن سلول های قابل انقباض در دیواره بدنش حفره گوارشی مرکزی خود را منقبض کرده و طویل شود. از انجایی که آب درون حفره نمی تواند چندان تحت فشار قرار گیرد، کاهش قطر حفره گوارشی، در جهت افزایش طول حفره به آن نیرو وارد می کند.

در کرم خاکی و کرم های حلقوی دیگر، مایع درون سلوم به عنوان یک اسکلت هیدروستاتیک عمل می کند . در بسیاری از این کرم ها حفره سلوم به وسیله پرده های بین بندهای بدن به چندین بخش تقسیم می شود در نتیجه جانور برای تغییر شکل هر قطعه از بدن به طور مجزا، هم ماهیچه های طولی و هم حلقوی را به کار می برد و از اسکلت هیدروستاتیک خود برای حرکات دودی استفاده می کنند.(1)

فشار هیدروستاتیک معادل با فشار خون گرفته می شود مثلا فشار هیدروستاتیک در سمت سرخرگی مویرگ حدود 40 میلی متر جیوه است.

از نظر لغوی هیدروستاتیک، متشکل از "هیدرو "به معنای آب و "استاتیک" به معنای آرامش و سکون می باشد و از نظر اصطلاحی ،هیدروستاتیک به معنای " وابسته به عملکرد مایعات" است و چون در بدن جانداران مایع اصلی محیط داخلی آب است ، در زیست شناسی شاید بتوان هیدروستاتیک را "پدیده های فیزیکی وابسته به آب "در نظر گرفت.البته باید توجه داشت که اصل این اصطلاح در مباحث مکانیک مایعات در فیزیک رایج است و اصطلاح هیدروستاتیک در مقابل هیدرو دینامیک مطرح است به عبارت دیگر این دو اصطلاح متقابل مربوط به بررسی فیزیکی سیالات در دو حالت متقابل سکون و حالت حرکت آنهاست. در نتیجه میتوان آن را در بدن جانداران یک پدیده بیوفیزیکی به حساب آورد ، پس هیدروستاتیک یک پدیده بیوفیزیکی مربوط به محیط مایع در بدن جانداران می باشد.

اصطلاح فشار هیدروستاتیک در بدن جاندار، به طور کلی به معنی فشار حاصل از آب در بدن جاندار است ، مثلا وقتی در یک فضای بسته و محدود مانند فضای درون سلول ها یا در کل بدن یک جاندار مقدار آب افزایش می یابد، فشاری که آب به جداره یا غشا سلول یا جدار بدن یک جاندار وارد می کند نیز افزایش می یابد به عبارتی فشار هیدروستاتیک در سلول یا در بدن جاندار زیاد میشود البته باید توجه داشت که آب نه تنها به جداره بلکه به مواد معلق درون خود نیز فشار وارد میکند که میتواند بر تبادل مواد و تعادل غلظتی این مواد مثلا بین سلول و اب میان بافتی تاثیر بگذارد یعنی افزایش فیزیکی فشار اب بر انجام پدیده زیستی تبادل مواد و نهایتا رسیدن به یک تعادل غلظتی در درون و بیرون سلول اثر می گذارد.(2)

1- جلد 6 بیولوژی کمپبل صفحه 1365 انتشارات خانه زیست شناسی

2- ask2know.ir

سینوزیت چیست؟

اگر در بینی احساس گرفتگی و در هم فشردگی می کنـید،  زمان بـیدار شدن از خـواب سر درد هـای مـزمن داریـد، دور چشـم هـایتان تغییررنگ می دهد و کمی متورم می ـشود، ممکن است سینوزیت داشتـه باشید. گاهی اوقات ممکن است بیماری به حدی شدید شـود که تحـمل آن بـرای فرد غیر ممکن شود و او درد زیادی را احساس کند؛ اما می توان  اظـهار داشـت کـه در اکـثر مـوارد بـیماری به شدیدترین حد خود نمی رسد.

بیماری سینوزیت چیست؟

سینوزیت یک عبارت پزشکی بوده و به شرایطی اطلاق می شود که سینوس ها در آن به دلیل ایجاد عفونت متورم می شوند.(گاهی اوقات با خارش و سوزش نیز همراه است)

سینوس ها درون بینی و چسبیده به استخوان های صورت قرار گرفته اند. محوطه ی سینوس ها مرطوب بوده و پر از هوا می باشد. سینوس های جلویی در منطقه ای نزدیک به ابروها قرار گرفته اند، سینوس های عقبی درون استخوان های گونه قرار دارند. سینوس های غربالی نیز بین چشم ها واقع شده اند. در آخر هم سینوس های گوه ای را داریم که پشت سینوس های غربالی واقع شده اند.

در شرایط عادی، سینوس های ما پر از هوا هستند، تراکم استخوان های صورت را در کمترین میزان خود نگه می دارند، و سبب می شوند که استخوان های صورت وزن کمتری را متحمل شوند. سینوس ها در ماهیت صدای ما نیز نقش دارند.

عفونت های ویروسی و باکتریایی – و یا تلفیقی از هر دو نوع عفونت – می تواند سبب ایحاد سینوزیت شود. عموماً افرادی که دچار سرماخوردگی می شوند، سینوزیت را تجربه می کنند. آلرژی های مختلف نیز می تواند به عنوان یکی از دلالیل ایجاد سینوزیت در فرد محسوب شوند.

احتقان خیشومی که در اثر یک سرماخوردگی معمولی و یا آلرژی ایجاد شده باشد، اجازه نمی دهد که هوا و رطوب به راحتی در سینوس ها جریان پیدا کنند. همین عامل سبب می شود که باکتری درون سینوس ها جمع شده و فرد به سینوزیت باکتریایی مبتلا گردد.

البته باید توجه داشت که عفونت های باکتریایی سبب می شوند که شدت بیماری در فرد بیشتر شود و نسبت به عفونت های ویروسی از شدت بیشتری برخوردار هستند. فردی که مبتلا به سینوزیت باکتریایی می شود معمولاً دردهای صورت و تورم بیشتری را نسبت به انواع ویروسی تجربه می کند و حتی ممکن است تب نیز داشته باشد.

از: اکتا زیست

پرسش و پاسخ زیستی

پرسش و پاسخ ( زیست شناسی )

موضوع : دستگاه عصبی و حواس

§         پاسخ ها توسط مولفین کتاب های درسی داده شده است.

 

1-     در دو رشته عصبی مجاور که غلاف میلین ندارند آیا جریان عصبی از یک رشته به رشته ی دیگر انتقال می یابد؟

پاسخ : خیر . بین رشته های عصبی ،بافت هم بند قرار می گیرد. بنابر این انتقال جریان عصبی از یک رشته به رشته ی دیگر نداریم.البته درست است که تمام بدن به عنوان یک محیط رسانا محسوب می شود و به همین دلیل هم ما می توانیم فعالیت الکتریکی سلول های عصبی را از روی پوست ثبت کنیم.(الکترو انسفالو گرافی) اما وجود عایق هایی از قبیل بافت هم بند و یا سلول های پشتیبان سبب می شود عملاً هر رشته از رشته مجاور تاثیر چندانی نگیرد و هر کدام از رشته های عصبی به صورت مجزا برای خود جریان عصبی داشته باشند.

 

2- الف) نقش سلول های پشتیبان در تقویت پیام های عصبی چیست؟

ب) آیا سلول های شوان را می توان سلول پشتیبان محسوب کرد؟

پاسخ : الف)منظور از تقویت ،تقویت پیام عصبی نیست . اصولاًسلول های گلیال (سلول های نوروگلیا ) در پردازش اطلاعات اثری ندارند یعنی روی پیام عصبی دخالت مستقیمی ندارند.اما چند وظیفه مشخص برای این سلول ها ذکر شده است :

1-      پشتیبانی از نورون ها (به همین دلیل به سلول های گلیال ،سلول پشتیبان هم می گوییم)منظور از پشتیبانی ، حفاظت فیزیکی و ساختمانی است سلول های گلیال وظیفه جدا کردن گروه های نورونی از یکدیگر را نیز به عهده دارند و در واقع تا حدودی نورون ها را عایق بندی می کنند.

2-     دو نوع از سلول های گلیال(الیگودندروسیت و شوان)ساختن میلین را به عهده دارند.

3-     بعضی گلیا ها ،رفتگر (scavenger ) هستند و بقایای سلول های آسیب دیده یا مرده را از محیط بر می دارند.

4-     بعضی گلیاها بعد از آزاد شدن مواد میانجی عصبی،اضافات را برداشت می کنند.

5-     در هنگام نمو مغز ،بعضی از سلول های گلیا (گلیای شعاعی )چگونگی مهاجرت و رشد نورون ها را هدایت می کنند.

6-     در بعضی سیناپس ها مثل سیناپس عصب-عضله ،سلول های گلیال خصوصیات پایانه ی پیش سیناپسی را تنظیم می کنند.

7-     بعضی از سلول های گلیال (آستروسیت ها)با فرستادن پایک هایی به اطراف رگ های مغز،در ایجاد سد خونی – مغزی کمک می کنند.این سد اجازه نمی دهد هر ماده ای از رگ های مغز عبور کند.

8-     بعضی سلول های گلیال فاکتور های رشدرا ترشح می کنند و بر رشد و تغذیه ی سلول های عصبی تاثیر می گذارند.

پاسخ ب) در مورد سلول های شوان هم باید گفت بلی،این سلول ها هم سلول های گلیال محسوب می شوندو بنابراین می توان آن را سلول پشتیببان نامید.

 

3- اثر نیکوتین بر مغز چیست؟

پاسخ : گیرنده ها یا رسپتور های اوپیوییدی(گیرنده مواد مخدر) در جاهای مختلفی از مغز قرار دارند و بنابراین تجویز مواد مخدر اثرات گوناگونی ایجاد می کنند.موادی مانند مورفین یا کدئین سبب کاهش درد می شوند .زیرا این مواد بر مسیر های درد اثر می گذارند و آن را مهار می کنند. اما اثرات دیگری هم با تجویز مورفین و مواد مشابه دیده خواهد شد. مثلاً گیرنده های مواد مخدر در عضلات روده و اسفنکتر معدی وجود دارند و سبب یبوست می شوند. هم چنین تا ثیر مواد مخدر بر هسته ی مسیر منزوی سبب کاهش تنفس و تغییرات قلبی عروقی می شود.

 

4- مقایسه عملکرد نیکوتین و استیل کولین :

پاسخ : در مغز ، نیکوتین سبب افزایش رهایی دوپامین می شود و احتمالاً همین اثر سبب تشویق افراد سیگاری به ادامه مصرف آن می شود . نیکوتین به طور طبیعی در بدن نیست و توسط استعمال دخانیات وارد بدن می شود . بعضی از گیرنده ها ی استیل کولین ، علاوه بر این که تحت تاثیر استیل کولین قرار می گیرند ، نیکوتین هم اگر وارد بدن شده باشد، می تواند بر آن ها اثر بگذارد . مثلاً گیرنده موجود بر عضله اسکلتی در محل سیناپس عصب _ عضله ی اسکلتی ، تحت تاثیر نیکوتین هم می تواند قرار گیرد و تحریک شود.

 

5- آیا ماده خاکستری تنها از جسم سلولی نورون ها تشکیل شده است؟

پاسخ: آکسون های داخل سیستم عصبی مرکزی در دستجات منظمی قرار دارند که میلین آن ها یک نمای سفید رنگ به آن ها می دهد و ماده خاکستری هم عمدتاً جسم سلولی نورون ها ، دندریت ها و آکسون های بدون میلین است.

 

6- چند درصد نورون های مغزی ، قشر مغز را تشکیل می دهند؟

پاسخ : در چندRefrence  )مرجع) موجود رقم مورد نظر یافت نشد. اما ذکر شده است که کورتکس (قشر مغز) حجمی حدود 600 سانتی متر مکعب و سطحی حدود 2500 سانتی متر مربع دارد. ضخامت قشر حدود 2تا4 میلی متر است . به نظر می رسد شکل چین و چروک دار قشر مخ ، برای جای دادن بیشتر نورون ها باشد . تعداد نورون های قشر در انسان بیشتر از سایر مهره داران است.

 

7- اکسون های صدمه دیده قدرت رشد دوباره دارند اما موادی در نخاع وجود دارد که از رشد آن ها جلوگیری می کند " منظور از مواد جلوگیری کننده چیست ؟

پاسخ : ظاهراً موادی به صورت موضعی در نخاع آزاد می شود که اثر مهاری بر ترمیم آکسون ها دارند. اگر آکسون به حال خود باشد، تمایل به رشد و ترمیم قسمت آسیب دیده دارد. البته در سیستم بویایی انسان هم ، چنین قدرت ترمیمی وجود دارد که خود زمینه ی تحقیقات نسبتاً جدیدی شده است.

 

8- در مورد داروهای ضد التهاب که در نخاع کاربرد دارند،توضیح دهید .

پاسخ : داروهای ضد التهابی که در این مورد خاص ذکر شده ، کورتون و ترکیبات آن است که در واقع دارو هایی شبیه کورتیزول هستند. ازاین دسته می توان دگزامتازون را نام برد.این داروها در موارد اورژانسی می توانند به خوبی التهاب را کاهش دهند. بدیهی است که استفاده نابه جا از این دارو ممکن است عوارضی داشته باشد.

 

9-     9- " پپتید های عصبی تونل هایی را برای رشد دوباره ی آکسون ها فراهم می کنند " یعنی چه ؟

پاسخ: هنگامی که یک عصب محیطی قطع می شود ، قسمت جدا شده کم کم از بین می رود اما قسمت پروگزیمال که هنوز به جسم سلولی ها وصل هستند، شروع به رشد به سمت قطع شده می کنند که به آن Regeneration می گویند. ممکن است این قسمت در حال رشد ، تا 50 شاخه ایجاد کند. در همین هنگام سلول های شوان شروع به تکثیر می کنند اگر فاصله بین دو قطعه بیش از  3 میلی متر باشد ، رشد رشته ها به صورت یک توده بی نظم در می آید. اگر قسمت قطع شده (قسمت دیستال یا انتهای عصب قطع شده ) به موقع از بین برود و لوله های خالی به جای آن قسمت ها مانده باشد، یکی از شاخه های آکسون خود را به داخل آن می تواند برساند و رشد کندو جایگزین قسمت تحلیل رفته شود. پپتید های عصبی به این فرایند کمک می کنند.

10710-  الف) منشا ترشح زجاجیه کجاست؟و از چه ترکیباتی ساخته شده است ؟

پاسخ : زجاجیه(برخلاف زلالیه )، ساختمان ژل مانندی دارد که از مایع خارج سلولی تشکیل شده است و دارای کلاژن و هیالورونیک است.

 

8-     نحوه ی مبادله زجاجیه با خون چگونه است؟

پاسخ : تبادل زجاجیه بسیار آهسته و احتمالاً با روش انتشار ساده است.

 

9-     آیا عمل تطابق عدسی فقط توسط اعصاب پاراسمپاتیک است یا اعصاب سمپاتیک هم نقش دارند؟

پاسخ : نقش اساسی با پاراسمپاتیک است. پاراسمپاتیک توسط تاثیر بر عضلات مژگانی بر روی تنظیم تحدب عدسی اثر می کند. جسم مژگانی عصب رسانی ضعیف سمپاتیک نیز دارد.

 

13- آیا ماهیچه های مژکی فقط  ماهیچه های حلقوی هستند؟

پاسخ : خیر در جسم مژکی ، هم عضلات شبه اسفنکتری (حلقوی)وجود دارد و هم رشته های عضلانی طولی .

 

14- مایع زلالیه از کدام مویرگ ها ترشح می شود؟

پاسخ : ترشح زلالیه به عهده ی سلول های پوششی جسم مژگانی (اپی تلیوم مژگانی) است. بنابراین مستقیماًاز مویرگ ترشح نمی شود.

 

15- در مورد ساختمان عدسی چشم توضیح دهید.

پاسخ : عدسی یا لنز یک ساختمان شفاف است که توسط رباط عدسی (Zonule  ) در محل خود نگه داشته شده است . رباط به قسمت قدامی مشیمیه که ضخیم شده است و جسم مژگانی نام دارد متصل می شود. در جلوی عدسی ، قسمت رنگی چشم یا عنبیه قرار دارد.

 

16- نحوه ی ایجاد پیام عصبی در چشم چگونه است؟

پاسخ : سلول های استوانه و مخروط در غشای خود دارای ماده ی حساس به نور هستند. تابیدن نور به چشم باعث ایجاد متارودوپسین می شود . که آن نیز سبب کاهش GMP در سلول و بسته شدن کانال های سدیمی موجود در غشای سلول استوانه یا مخروط شده و سلول هیپر پلاریزه می شود. در نتیجه ی کاهش رهایی ماده ی میانجی از این سلول ، مهار سلول بعدی (سلول دوقطبی ) کاهش می یابد. به عبارت دیگر به طور معمول سلول دو قطبی باعث مهار سلول حساس به نور است. تابش نور این مهار را از روی دو قطبی بر می داردو در نتیجه سلول دو قطبی می تواند تحریک شود.

   نکته : چون سلول های عصبی شبکیه اکثراً کوچک هستند ، نیاز به پتانسیل عمل نداشته و انتقال پیام در اکثر آن ها بدون پتانسیل عمل است. تنها هنگامی که پیام به سلول گانگلیون می رسد،در این سلول پتانسیل عمل تولید می شود . اکسون سلول های گانگلیون تشکیل عصب بینایی را می دهد.

 

17- درشکل کتاب درسی  چرا هسته سلول های گیرنده نور به صورت گرانول دار رسم شده است؟

پاسخ : گرانول هایی که مشاهده می شود در واقع محتویات وزیکولی است که قرار است ماده میانجی خود را از انتهای سمت چپ سلول آزاد کند تا سلول دو قطبی (سلول بعدی) را مهار کند.

 

18- به جز تحدب عدسی و تغییر طول محور نوری په عواملی بر دور بینی و نزدیک بینی موثر است؟

پاسخ : معمولاً در کتب مرجع ، قطر قدامی – خلفی کره چشم را به عنوان عامل اصلی ذکر می کنند.

 

19- با استفاده از آزمایش ذکر شده در کتاب درسی چگونه می توان نقطه کور را بر روی شبکیه تعیین کرد؟

پاسخ : نقطه کور 15 درجه جانبی تر نسبت به نقطه مرکزی دید قرار داردو دقیقاً مربوط به محلی از شبکیه است به نام دیسک بینایی  که فاقد سلول گیرنده نور – استوانه و مخروط – می باشد. برای تعیین نقطه کور در چشم چپ، چشم راست را می بندیم و با چشم چپ به علامت ضربدری که قبلاً روی کاغذ کشیدیم به صورت مستقیم نگاه می کنیم.(ضربدر باید به رنگ مشکی و حدود 7 میلی متر طول هر خط آن باشد.) در سمت چپِ این ضربدر ، به فاصله حدود 10 سانتی متر دایره ای به رنگ سیاه و تو پر با قطر تقریبی 8/1 سانتی متر کشیده ایم. (فاصله مرکز دایره تا مرکز ضربدر حدود 10سانتی متر باشد.) حال از فاصله ای حدود 35 الی 40 سانتی متر به کاغذ با چشم چپ نگاه می کنیم و چشم راست را می بندیم . با نزدیک یا دور شدن آهسته به کاغذ ،در یک نقطه خاص احساس می کنیم دایره را نمی بینیم دراین حالت ، تصویر دایره روی نقطه کور چشم چپ افتاده است.

 

20- منشا جنینی مایعات درون چشم چگونه است؟  

پاسخ: جسم زجاجیه ، بین عدسی و دیسک بینایی، به صورت ژلی از مایع خارج سلولی که شفاف و بدون رگ است ایجاد می شود. در ابتدا عدسی و دیسک اپتیک ( دیسک بینایی) در ارتباط با یکدیگرند اما بعداً از هم جدا می شوند و شبکه ای از زواید ، بین آن ها باقی می ماند . این شبکه یا توری ، که قسمتی از آن از سلول های عدسی و قسمتی نیز از سلول های شبکیه ساخته شده است ،جسم زجاجیه ی اولیه است. حفره(اتاقک) زلالیه ، در داخل فضای بین اکتودرم سطحی و لنز (عدسی) ایجاد می شود. این اتاقک ابتدا به صورت شکافی در سلول های مزانشیمی ایجاد می شود . این (سلول ها از تاج عصبی به سمت عدسی آمده اند.) سپس این مزانشیم کم کم تولید عنبیه و غشای مردمک را خواهد کرد. هم چنین شکاف اولیه تا زاویه عنبیه ای- قرنیه ای ادامه می یابد. با از بین رفتن غشای مردمک ، تشکیل حفره در بین عدسی و عنبیه ادامه می یابد و اتاقک خلفی را می سازد . به این ترتیب اتاقک زلالیه در این لحظه توسط عنبیه به دو قسمت شده است : اتاقک قدامی و اتاقک خلفی

مرجع : Gray's Anatomy  

 

21- ساختار گیرنده های دما در بدن چگونه است؟ آیا مشابه گیرنده های پوستی است ؟ و محل قرار گرفتن آن ها کجاست؟

22- گیرنده های گرما و سرما را از لحاظ سیتولوژی و نحوه عملکرد تشریح کنید.

23- آیا گیرنده های دما جهت تشخیص گرما و سرما از یکدیگر مجزا هستند؟

پاسخ مشترک سوالات فوق: انسان درجات مختلف سرما و گرما را تشخیص می دهد. اقلاً سه نوع گیرنده حسی برای این کار هست.گیرنده گرما، گیرنده سرما، گیرنده درد.

   گیرنده های درد با سرمای شدید یا گرمای شدید تحریک شده و احساس حالات شدید سردی یا گرمی را در شخص ایجاد می کنند. گیرنده سرما و گرما ، در زیر پوست در نقاط مجزا قرار دارند و هریک تا حدود یک میلیمتر مربع را احساس می کند. تعداد گیرنده سرما در بدن حدود سه تا ده برابر گیرنده گرما است .

   از نظر بافت شناسی انتهای عصبی مخصوص گرما یافت نشده است و به نظر می رسد انتهای عصبی آزاد ، مسئول دریافت گرما هستند. اما گیرنده ویژه سرما یافت شده است که در واقع انتهای عصب شاخه شاخه شده است و هر شاخه به سمت سطح قاعده ای سلول های اپیدرمی آمده است و گیرنده ویژه سرما را ایجاد کرده است . اما باز به نظر می رسد بعضی از گیرنده های سرما، انتهای عصبی آزاد هستند و ساختمان ویژه ای ندارند . ]هم چنین[ به نظر می رسد گیرنده های گرما و سرما توسط تغییر در میزان متابولیسم خود به گرما و سرما پاسخ می دهند . یعنی تشخیص دما بر اساس تاثیر مستقیم حرارت بر سلول نیست بلکه نتیجه تحریک شیمیایی عصب به دلیل تغییر متابولیسم است.

 

24- گیرنده های دما در درون بدن غیر از هیپوتالاموس در چه قسمت هایی قرار دارد؟

پاسخ :] با توجه به مطالب گفته شده در سوال های فوق [ پس گیرنده های دما در تمام پوست یافت می شود. اما از طرف دیگر هیپو تالاموس ( قسمت جلویی آن ) دارای نورون هایی است که به دمای خون حساس هستند و با افزایش دمای خون فعالیت این نورون ها زیاد می شود و از طرق مخصوصی ، سعی در حفظ حرارت بدن در حد طبیعی خواهند داشت. (از طریق تغییر مقدار جریان خون پوست و ...)

   علاوه بر موارد خون گیرنده های حرارتی در بعضی بافت های عمقی تر نیز یافت شده است . در نخاع ، احشای شکمی و در اطراف ورید های بزرگ در قسمت های فوقانی شکم و نیز در قفسه سینه ای. گیرنده ها به حرارت مرکزی بدن دسترسی دارند . به هر حال پیام گیرنده های حرارت بدن نهایتاً باید در هیپو تالاموس جمع بندی شود و بر اساس آن میزان گشادی و تنگی عروق پوست ، میزان تعریق و میزان تولید حرارت(لرز) تعیین می شود تا حرارت بدن در حد ثابتی بماند. 

 

25- ارتباط گرما با گیرنده درد و گیرنده درد و انعکاس را توضیح دهید.

پاسخ : ارتباط گرما با گیرنده درد ،در سوال قبل تا حدودی توضیح داده شد. در مورد ارتباط گیرنده های درد با انعکاس ( رفلکس) باید گفت: به دنبال درد بعضی رفلکس ها به راه می افتد . مثلاً به دنبال درد احشایی ، عضلات اسکلتی مجاور به صورت رفلکسی انقباض پیدا می کنند . این رفلکس معمولاً در جدار شکم دیده می شود . و سبب سفت شدن جدار شکم می شود . جزئیات آناتومیک این رفلکس هنوز شناخته شده نیست.

 

26- علت عدم وجود گیرنده درد در مغز چیست؟آیا گیرنده های دیگر مثل لمس و فشار در مغز وجود دارند؟

پاسخ : گیرنده های درد در قسمت های سطحی پوست و بعضی از بافت های داخلی نظیر ضریع ، دیواره سرخرگ ها ، سطح مفصل ها و قسمت هایی موسوم به " داس و چادرینه " - که در حفره جمجمه قرار دارند.-  و بیشتر بافت های عمقی دیگر گیرنده های درد بسیار کمی دارند . مغز ، خود دارای گیرنده درد نیست. و حتی بریدن یا تحریک الکتریکی قسمت های حسی قشر مخ ، معمولاً دردی ایجاد نمی کند . بنابراین بیشتر درد هایی که در سر احساس می شود ناشی از مغز نیست . اما اتساع سینوس های وریدی در اطراف مغز، آسیب به چادرینه ی مغز ، و اتساع سخت شامه می توانند درد ایجاد کنند( سردرد) . محرک های آسیب رسان به رگ های خونی مننژ ویا اتساع این رگ های خونی نیز سبب سردرد می شوند .] احشای توخالی و بسیاری از رگ های خونی به فشار های متسع کننده حساس هستند . اما لمس ، فشردن ، بریدن یا سوزاندن آن ها هیچ حسی ایجاد نخواهد کرد. مغز ، کاملاً غیر حساس است . [ 

مرجع : فیزیولوژی بست و تیلور

 

27- احساس سوزش و خارش و درد چه زمانی صورت می گیرد و آیا گیرنده ی سوزش و درد یکسان هستند ؟

پاسخ : درد دارای دو نوع عمده است: درد سریع و درد آهسته

   درد سریع ظرف یک دهم ثانیه بعد از وارد آمدن محرک درد زا به وجود می آید ولی درد آهسته بعد از یک ثانیه یا بیشتر شروع می شود و سپس شدت آن به آهستگی طی ثانیه ها یا حتی دقیقه ها افزایش می یابد. درد سریع اسامی دیگری مانند درد تیز ، گزشی ، سوزنی، حاد و الکتریکی دارد. مثال درد سریع ، فرو رفتن سوزن در دست است. اسامی درد آهسته عبارتند از درد سوزشی، درد مبهم، درد ضربان دار، درد مزمن . این درد معمولاً با انهدام بافت همراه است. پس سوزش خود نوعی از درد است.

 

28- آیا پوشش بُن از بافت پیوندی ساخته شده است؟

29- آیا گیرنده های لمس دو نوع هستند ، پوشش دار و بدون پوشش ؟ و محل قرار گرفتن آن ها در پوست فرق می کند؟

پاسخ مشترک دو سوال : گیرنده های تماسی حداقل شش نوع مختلف هستند . یکی از آن ها انتهای عصبی آزاد و دیگری عصبی است که در قاعده موهای بدن است. چهار نوع دیگر (مایسنر،مرکل،رافینی،و پاچینی)دارای کپسول یا پوششی هستند که عملاً می توان آن را از بافت پیوندی حساب کرد. محل قرار گرفتن گیرنده ها متفاوت است. مثلاً مایسنر در قسمت های بدون موی بدن (کف دست) و رافینی در قسمت های عمقی تر پوست و نیز بافت های عمقی تر قرار دارد. 

 

30- آیا در گیرنده پوستی ،دندریت یک نورون وجود دارد یا چند نورون ؟

پاسخ : می تواند دندریت یک یا چند نورون در یک گیرنده پوستی استفاده شده باشد. به همین دلیل با بی حس کردن پوست ، مرز بی حسی خیلی دقیق نیست .زیرا ارتباط گیرنده های پوستی با نورون ها لزوماً یک به یک نیست.

 

31- علت تفاوت رنگ عنبیه و رنگ پوست در افراد مختلف به علت تنوع رنگدانه است یا تراکم رنگدانه ؟

پاسخ : تراکم عامل اصلی است .MSH ( هورمون محرکه ملانوسیت ها) سبب می شود ملانوسیت ها که به مقدار زیاد بین درم و اپیدرم پوست قرار دارند رنگدانه سیاهی به نام ملانین ایجاد کنند . آن را در بخش اپیدرم پخش کنند. هرچه مقدار این ملانین بیشتر باشد پوست تیره تر است.البته عوامل دیگری هم دخالت دارند. مثلاً مقدار خون در عروق پوست ، در رنگ پوست دخالت می کند. در ضمن وراثت رنگ پوست چند ژنی(Polygenic ) است. حد اقل سه ژن برای رنگ پوست یافت شده است . مقدار تابش خورشید به پوست نیز بر رنگ پوست اثر می گذارد.

(مرجع : کمپل ، فیزیولوژی بست و تیلور)

 

32- مثالی از گیرنده های مکانیکی حساس به حرکت و کشش بیاورید.

پاسخ : سلول های مویی یا Hair cells در شنوایی بر اثر انرژی جنبشی صوت ، با باز شدن کانال هایی تحریک می شوند _ گیرنده پاچینی به ارتعاش حساس است.( 800-30 بار در ثانیه ) دوک عضلانی ، به کشش عضله حساس است.

 

33- آیا واقعاً هر جوانه چشایی 50 تا 100 سلول چشایی دارد؟

پاسخ : بله واقعاً همین طور است. یک جوانه چشایی ساختمان بسیار کوچکی تقریباً به قطر 30/1

( یک سی ام) میلی متر است . کلاً حدود 3000 تا 10000 جوانه چشایی در زبان انسان هست . جوانه های چشایی روی پرز های چشایی قرار دارند.

 

34- مزه های فرعی که توسط زبان احساس می شوند ، کدامند ؟ آیا تندی هم مزه  محسوب می شود؟

پاسخ : مزه های اصلی همان چهار تا هستند. تمام مزه های مختلف از ترکیبات مختلف این چهار تا احساس می شوند. عبارت " طعم " با مزه فرق دارد . در درک طعم ، علاوه بر مزه ، حرارت و بوی غذا هم دخالت دارد.

   تندی در واقع ناشی از تحریک گیرنده های درد در بینی است . بنابراین در آن چهار مزه قرار نمی گیرد.

 

35- علت سر گیجه و رابطه آن را با مجاری نیم دایره ، توضیح دهید. 

پاسخ : مجاری نیم دایره برای تشخیص شتاب چرخشی است و اوتریکول و ساکول به ترتیب برای شتاب خطی افقی و شتاب خطی عمودی هستند. به مجموع مجاری نیم دایره ، اوتریکول و ساکول سیستم دهلیزی گفته می شود. سرگیجه ، احساس چرخش است در حالی که واقعاً شخص در حال چرخش نیست. علل سرگیجه بسیار متنوع است . از جمله التهاب و عفونت گوش میانی یا التهاب شاخه دهلیزی عصب 8 . به طور معمول ایمپالس های دهلیزی به قشر هم می روند و احساس درک آگاهانه از حرکت را به شخص می دهند . اگر سیستم دهلیزی به خوبی کار نکند،این احساس نیز به هم می خورد. ضمناً حس  Proprioception  یا درک موقعیت در فضا ، بستگی به عملکرد سیستم دهلیزی دارد. اگر این حس مختل شود ، شخص موقعیت خود را در فضا (مکان) به درستی متوجه نمی شود.

 

36- اثر وزن بر میزان داروی بی هوشی چیست؟

پاسخ : هر چه وزن بیشتر باشد ، مقدار داروی بیشتری مورد نیاز است. به عبارت دیگر باید مقدار دارو به ازای کیلوگرم وزن بدن محاسبه شود. طبیعتاً یک فرد چاق و یک فرد لاغر مقدار داروی مورد نیاز برای بیهوشی آن ها متفاوت خواهد بود.

 

37- اثر داروی بی هوشی بر مغز چگونه است؟

پاسخ : در مورد مکانیسم عمل داروهای بی هوش کننده عمومی اتفاق نظر نیست. بعضی می گویند در چربی غشا ، حل شده  وارد سلول های عصبی می شوند و فعالیت آن ها را کاهش می دهند. بعضی تحقیقات نیز نشان داده است که دارو های بی هوشی دارای گیرنده هستند . یعنی روی گیرنده اثر می کنند و نفوذ پذیری سلول عصبی را به کلر زیاد می کنند . اما دارو های بی حسی موضعی ، با تأثیر بر کانال سدیمی دریچه دار سبب مهار باز شدن کانال ودر نتیجه عدم ایجاد پتانسیل عمل و عدم حس درد در موقع تزریق می شود.  

 

خار استخوانی چیست و چگونه ایجاد می شود؟

خارهای استخوانی، زائده های ریز استخوانی است که حرکت مفصل را محدود می کند. به طور کلی خارهای استخوانی با آرتریت ارتباط داده می شود، اما در برخی موارد به دلیل آسیب دیدگی مفصل یا برخی بیماری های دیگر ایجاد می شود. خارهای استخوانی ممکن است روی هر نوع مفصل بدن از جمله زانو، دست ها و لگن به وجود بیاید، اما اغلب در کف پا به ویژه روی پاشنه پا ایجاد می شود.

خارهای استخوانی که در اصطلاح پزشکی «استئوفیت» نامیده می شوند، قطعات زاید استخوانی هستند که در لبه های استخوان تشکیل می شوند و عوارض متعددی را برای افراد به وجود می آورند.

خار استخوانی بیشتر در کدام استخوان ها تشکیل می شود؟

کلیه استخوان های بدن مستعد ابتلا به این عارضه هستند، اما عموما استئوفیت در مکان هایی تشکیل می شود که دو استخوان برخورد زیادی با هم دارند؛ مانند مفاصل زانو، لگن، بازو و انگشتان، اما دیده شده است که در محل اتصال تاندون ها و غضروف ها به استخوان نیز خار تشکیل می شود.

شایع ترین علامت خار استخوانی چیست؟

در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سالخوردگی تشخیص داده نشود و در جهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد.

این عارضه به صورت عمومی علامت شاخصی ندارد و افراد در اکثر موارد تا پیش از عکس برداری با اشعه ایکس متوجه آن نمی شوند. اما در خصوص علائم شایع استئوفیت می توان به درد، کاهش حرکت مفاصل، بیرون زدگی ناگهانی سر استخوانی - که بسیار نادر است- تیر کشیدن ستون فقرات (ناشی از تماس خاراستخوانی با اعصاب نخاع) و صداهای متعدد مفاصل اشاره کرد.

خار استخوانی چگونه ایجاد می شود؟

در اکثر موارد افرادی که دچار آرتروز هستند عارضه یاد شده را نیز تجربه می کنند، زیرا در آرتروز غضروف های بین استخوان ها تا حد زیادی از بین می روند و بدن حین تلاش برای بازسازی این غضروف ها، قطعات مازاد استخوانی تولید می کند که به مرور مبدل به خار استخوانی می شود.

همچنین به این نکته نیز باید اشاره کرد که عارضه استئوفیت در برخی موارد نشانه ابتلا به بیماری هایی از قبیل DISH  - روییدن قطعات استخوانی روی نخاع- تخریب تدریجی استخوان خصوصا در ناحیه گردن و تنگی کانال نخاع است.

تشخیص استئوفیت چگونه صورت می گیرد؟

بیماران اغلب پس از احساس درد و مراجعه به پزشک تحت معاینه بدنی و عکس برداری با اشعه ایکس و MRI قرار می گیرند. به این ترتیب محل دقیق خار استخوانی مشخص می شود و می توان در جهت درمان آن اقدام کرد.

در خصوص درمان این عارضه توضیح دهید؟

با وجود اینکه هنوز درمان کاملا مشخصی برای خار استخوانی وجود ندارد، اما با مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب (NSAIDs)، فیزیوتراپی و در نهایت جراحی می توان علائم استئوفیت را تا حدودی کاهش داد.

لازم به یادآوری است در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سال خوردگی تشخیص داده نشود و در جهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد.

درمان های خانگی خار استخوانی

برای درمان خارهای استخوانی از جمله خار پاشنه پا می توانید خودتان راه های زیر را امتحان کنید.
-  برای کاهش درد، دانه کتان گرم شده را روی پارچه ای قرار دهید و محل درد را با آن پارچه ببندید.
-  روزی 4 تا 5 بار کمپرس سرد روی قسمت ملتهب قرار دهید، اما در موارد حاد از کمپرس گرم استفاده کنید.
-  مواد غذایی حاوی اسید چرب امگا 3 مانند ماهی را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
-  شیشه آب یخ را روی زمین قرار دهید و کف پا را روی آن حرکت دهید.
-  پماد فلفل نیز می تواند در تسکین درد موثر واقع شود.
-  مصرف غذاهای سالم به ویژه غذاهای ارگانیک را افزایش دهید.
-  از خوردن غذای تهیه شده با روغن جامد، نوشیدنی های گازدار و... که حاوی افزودنی های شیمیایی است و می تواند در جذب کلسیم اختلال ایجاد کند، پرهیز کنید.
-  برنامه غذایی باید غنی از منیزیم، کلسیم و ویتامین D باشد تا مانع از دست رفتن استخوان شود.
-  پس از بیدار شدن از خواب در حالی که نشسته اید، آرام پاها را بلند کنید.
-  از کفی پاشنه که علاوه بر حمایت از قوزک پا، درد خار استخوان را کاهش می دهد، استفاده کنید.
-  از نشستن طولانی مدت پشت میز که باعث اختلال در گردش خون می شود، بپرهیزید.
-  هنگام خواب زیر پاها را بالشت قرار دهید تا کمی بالاتر قرار بگیرد.
-  هنگام نشستن پشت میز از زیر پایی استفاده کنید تا مانع ورم و التهاب شود.
-  در استخوان های ضعیف شده خطر شکستگی و بیماری استخوان بیشتر است و به طور جدی می تواند روی کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. متأسفانه اغلب ما به میزان مصرف کلسیم و ویتامین توجهی نداریم. مصرف کلسیم را به ویژه اگر بالای 60 سال دارید بیشتر کنید. برای میزان مصرف ویتامین و ماده معدنی با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید.

---

منابع :

ایسنا
روزنامه خراسان

تبیان

آیا سم هزارپا خطرناک است؟

انواع خطرناک هزار پا در افریقا و امریکا وجود دارند، اما گونه های ایرانی که به رنگ زرد هستند، کشنده نیستند و فقط جای نیش آنها متورم می شود و درد نیش آنها و همچنین ماندگاری جای نیش و تورم، از نیش زنبور کمتر است و به شکل کاملا متورم و قرمز رنگ با جای 2 تا نیش در مرکز برآمدگی مشخص است.

 

اطلاعات بیشتر

هزارپایان انواعی از بند پایان هستند که دارای دو جفت پا در هر بخش از بدن ( به جز ناحیه سر ) می‌باشند. بیشتر هزار پاها دارای بدن استوانه ای شکل هستند ولی انواع کمی از آنها شکل‌های گوناگون دیگری دارند .هزار پاها می توانند به دور خود بپیچند و بدن خود را مانند توپ گرد کنند.

 

در ایران در تمام نقاط و در اکثر خانه‌ها از این صدپایان یافت می‌شوند که نام علمی جنس آنها Scolopendra است. این بندپایان در آغاز فصل بهار بسیار فعال هستند. راسته‌ای از این گروه از هزارپاها نیز وجود دارد که دارای پاهایی بلند هستند که به آنها هزارپاهای مگس‌گیر نیز می‌گویند که اکثر آنها ۱۵ جفت پا دارند. آنها خود را با شرایط ‌آب و هوایی خشک نیز می‌توانند سازگار کنند. هزارپاهای مگس‌گیر در منازل روستایی ایران بسیار دیده می‌شوند.

 

آنها اغلب در سقف زیر‌زمین‌ها، داخل دستشویی‌ها و زیر شیروانی‌ها همچون عنکبوت‌ها به دیوار سقف می‌چسبند. گروهی دیگر از صدپایان هستند که بدنی بسیار طویل و باریک با پاهای زیاد دارند که تعداد آنها تا ۱۸۱ جفت نیز می‌رسد. پاها و بدن باریک است و با چسبیدن به طعمه خود آنها را شکار کرده و مایعات بدن آنها را می‌مکند. این صدپایان در ایران در جنگل‌های شمال کشور به فراوانی در زیر سنگ‌ها یافت می‌شوند.

 

هزار پاها آهسته حرکت می کنند و بیشتر به خوردن برگ‌ها علاقه دارند.  در اکثر موارد آنها نوعی آفت برای گلخانه ها محسوب می شوند و می توانند خسارت زیادی به بار بیاورند . هزار پاها موجودات شکارچی نیستند و با توجه به رفتار آرام و رژیم غذایی ساده برای نگهداری در خانه به عنوان حیوان خانگی ایده آل می باشند.

 

شمار هزارپایان نسبت به دیگر حشره ها کمتر است و آنان را می توان به دو گونه ی کلی گوشتخوار و گیاهخوار تقسیم نمود.

هزار پای گوشتخوار بسیار کمیاب و دارای پاهای کمتری نسبت به گونه ی گیاهخوار است ؛ همچنین زهرآگین است ولی زهر آن برای آدمی خطرناک نیست.

آیا هزارپاها توانایی گزش دارند؟

هزارپاها معمولاً تهاجمی نیستند و از سم و زهر برای مهار کردن طعمه خود استفاده نمی کنند. اکثر هزارپاها با تغذیه از گیاهان به حیات خود ادامه می دهند.

صدپاها که اغلب با هزارپاها اشتباه گرفته می شوند، توانایی گزش دارند.

آیا هزارپاها می توانند به انسان آسیب برسانند؟

اگرچه هزارپاها هیچ بیماری را انتقال نمی دهند و یا غذاها را آلوده نمی کنند، ولی تقریباً همه هزارپاها با مکانیسم های دفاعی مجهز شده اند تا از خود در برابر شکارچیانی مثل پرندگان محافظت کنند.

آن ها هنگامی که تهدید شوند معمولاً حالت مارپیچ به خود می گیرند تا زمانی که خطر رفع شود. برخی هزارپاها می توانند غددی را فعال کنند که یک سم اسیدی بدبو را ترشح و حتی آن را پرتاب نماید. این ماده می تواند باعث ایجاد سوزش، خارش و واکنش های آلرژیک در برخی افراد شود.

علائم و واکنش های آلرژیک احتمالی به نیش و زهر هزارپا:

۱ – تاول و یا کهیر

۲ – قرمزی

۳ – بثورات پوستی

۴ – خارش و یا سوزش

حساسیت شدید نسبت به سم هزارپا

این اتفاق به ندرت ممکن است تهدید حیاتی در پی داشته باشد، ولی با مشاهده علایم زیر، حتماً باید به دنبال درمان فوری باشید:

۱ – تورم صورت

۲ – سختی در تنفس

۳ – ضربان شدید قلب

۴ – بثورات پوستی وسیع

۵ – عدم هوشیاری

 

 نوع مضر هزارپاها  که آفت به حساب می آید و در مزارع است.

نوع گیاه خوار با تغذیه از ریشه بافت های مرده گیاهی و ریشه گیاه می تواند باعث صدمه زدن به گیاه شود . در بعضی از مواقع نیز داخل ساقه ی گیاه را سوراخ می کند و از ساقه گیاه تغذیه می کند که در این حالت نمی شود برای گیاه کاری انجام داد.

 

برای مبارزه با هزارپاها ، باید از سمپاشی روی خاک در فواصل مختلف استفاده کرد، معمولا با شروع فصل گرم باید سم پاشی صورت بگیرد.

 نوع گوشت خوار ، یک شکارچی بوده و به هر موجود زنده ی کوچکی حمله می کند گاهی ممکن است به انسان حمله کند و با نیش زدن از خون انسان تغذیه کند، البته این حالت خیلی کم پیش می آید و سم آن برای انسان خطرناک نیست.

البته انواع خطرناک این هزار پا در افریقا و امریکا وجود دارند، اما گونه های ایرانی که به رنگ زرد هستند، کشنده نیستند و فقط جای نیش آنها متورم میشود و درد نیش آنها و همچنین ماندگاری جای نیش و تورم، از نیش زنبور کمتر است و به شکل کاملا متورم و قرمز رنگ با جای 2 تا نیش در مرکز برآمدگی مشخص است.

 

برای مبارزه با هزارپاها ، باید از سمپاشی روی خاک در فواصل مختلف استفاده کرد، معمولا با شروع فصل گرم باید سم پاشی صورت بگیرد و نوبت بعد اواخر بهار و یک ماه بعد نیز دوباره باید سم پاشی انجام بشود .

 

یک راه دیگر برای مقابله با هزارپا ها، عدم استفاده از خزه بر روی گلدان است و بهتر است روی خاک گلدان را در حدود 2 تا 5 سانتی متر از شن یا سنگ های ریز استفاده کنید.

در این حالت بعد از آبیاری گلدان ، بسیاری از هزارپاها از بین می روند و امکان زندگی درون گلدان برایشان فراهم نمی شود و نمی توانند به خوبی درون خاک تنفس کنند و ازبین می روند. این روش برای مبارزه با خرخاکی ها نیز مناسب است.
 

 

 

برگرفته از:

- تبیان

- مجله اینترنتی قرن 21

- میهن سم

 

تصویر انواعی از هزارپا

 

 

نوعی هزارپا معروف به اژدهای صورتی

 

آیا دوقلوهای یکسان اثر انگشت یکسانی دارند ؟

دوقلوهای همسان دارای DNA  یا ژن‌های همانند هستند و بنابراین خصوصیات جسمی یکسان دارند.
آنها با وجود این شباهت جسمی می‌تواند دوستان و اعضای خانواده را به اشتباه بیندازند. اما هنگامی که نوبت به ابزارهای پیچیده‌‌تر تعیین هویت مانند آزمایش اثر انگشت می‌رسد، دیگر  کارها به این سادگی نیست و حتی دوقلوهای همسان را هم می‌شود تشخیص داد.

علت این است که تنها ژن‌ها نیستند که تعیین‌کننده خطوط ظریف سرانگشتان شما هستند.، در عوص جزئیات ظریف این خطوط مانند برجستگی،فرورفتگی‌ها و حلقه‌های آنها که مشخص‌کننده اثر انگشت شما هستند، تحت تاثیر استرس‌های اتفاقی هستند که جنین درون رحم متحمل می‌شود.

حتی کمی تفاوت در درازای بند ناف باعث تغییر خطوط سرانگشت می‌شود. بنابراین حتی در مورد دوقلوهای همسان که ژن‌هایی کاملا مشابه دارند، تفاوت‌های گریز‌ناپذیر شرایط زندگی درون رحم، باعث تفاوت در اثر انگشت‌ها می‌شود.