زیست شناسی

علمی و آموزشی

زیست شناسی

علمی و آموزشی

زیست شناسی

فالموت فی حیاتکم مقهورین ،
و الحیاة فی موتکم قاهرین
زندگی آن است که بمیرید و پیروز باشید و مردن آن است که زنده‏ باشید و محکوم دیگران.
نهج البلاغه ، خطبه 51

۴ مطلب با موضوع «زیست شناسان ایران» ثبت شده است

دکتر حسن ابراهیم زاده

(ملیت :  ایرانی - قرن : 14)

دکتر حسن ابراهیم زاده معبود در 1314ه.ش در لنگرود متولد شد پس از طی تحصیلات متوسطه (از دانشسرای مقدماتی تهران) به تدریس در مدارس گیلان پرداخت. در سال 1336در رشته زیست شناسی در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت . پس از اخذ مدرک کارشناسی ( 1339 ه.ش) و کارشناسی ارشد (در سال 1344 ) از دانشگاه تهران درسال 1343 برای تکمیل معلوماتش به فرانسه رفت و در سالهای 1345 و 1348 مدرک کارشناسی ارشد و دکترای دولتی رشته زیست شناسی را از دانشگاه پاریس اخذ کرد . او پس از مراجعت به ایران به امر تدریس پرداخت .دکتر ابراهیم زاده معبود در کنار تدریس و تحقیق، بعنوان رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران (برای دو بار ) و معاون آموزشی ،قائم مقام دانشگاه تهران انتخاب شد. او در سال 1380 درنخستین همایش چهره های ماندگار معرفی گردید.

گروه : علوم پایه - رشته : زیست شناسی - گرایش : زیست شناسی گیاهی

والدین و انساب : خانواده پدری و مادری حسن ابراهیم زاده معبود همانند پدرش همگی در کار خرید و فروش برنج بودند.

خاطرات کودکی : دوران کودکی حسن ابراهیم زاده معبود به بازی و تفریح سپری شد. ایشان در پنج سالگی به مدت یکسال به مکتب رفت و به تحصیل مکتب خانه پرداخت.از خاطراتی که دکتر ابراهیم زاده معبود به یاد دارد ، شروع جنگ بود یک روز به کوه رفته بود .پس از آن که به نقطه ای مرتفع تر رفت و در آنجا یکباره از کوه سقوط می کنند ولی چند متر پائین تر به یک درختچه شمشاد گیر کرده و نجات می یابند.

از دیگر خاطرات ایشان می توان به مورد زیر اشاره کرد : " یک روز یک بازرس از اداره آموزش و پرورش مرکز استان به مدرسه ما آمدند...مدتی در کلاس از دانش آموزان سوالاتی پرسیدند و بعد چون از هوش و ذکاوت من خوشش آمده بود یک خودنویسی که در جیب خودش داشت به من بعنوان جایزه داد تا آن موقع حتی معلم ها از طرز کار این خود نویس با خبر نبودند ولی بعد از مدتی کار با آن، با اتمام جوهر دیگر ننوشت."

اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : حسن ابراهیم زاده معبود درخانواده ای کشاورز و از نظر اقتصادی متوسط بدنیا آمد.پدر ایشان برای ادامه تحصیل فرزندان خود حق تحصیل بعد از سال ششم ابتدایی نمی داد از آنجایی که دکتر ابراهیم زاده معبود به ادامه تحصیل علاقه وافر داشتند با کمک مادر خود پدر را برای ادامه تحصیل راضی کردند.به طوری که مجبور بود همراه تحصیل به کار نیز اشتغال داشته باشد.

تحصیلات رسمی و حرفه ای : حسن ابراهیم زاده معبود تحصیلات مقدماتی را در مکتب خانه ای در لنگرود آغاز کرد ولی سال های آخر دبیرستان را در تهران گذراند. در 1330ه.ش به دانشسرای مقدماتی تهران وارد شد و دیپلم ششم متوسطه علوم تجربی رادر سال 1335اخذ کرد. از سال 1336 ه.ش به تحصیل در رشته زیست شناسی در دانشگاه تهران پرداخت. وی در سال 1339 کارشناسی و در 1343کارشناسی ارشد رشته مذکور را دریافت کرد و در سال 1344 به فرانسه رفت و در سال های 1345 و 1348 مدرک کارشناسی ارشد و دکترای دولتی رشته زیشت شناسی را از دانشگاه دولتی سوربن اخذ کرد .

خاطرات و وقایع تحصیل : حسن ابراهیم زاده معبود در طی دو سال که در دانشسرای مقدماتی به تحصیل مشغول بود ،این حس را داشت که به تمام آرزو های خودش رسیده است. هرماه پنج تومان و هر عید نوروز یکصد و پنجاه تومان به هر دانش آموز می دادند تا نیاز های خودش را به لوازم التحریر و پوشاک و غیره تامین نمایند. ایشان از شوخی ها ،دعواها و دوستی های بین دانش آموزان که از قومیت های مختلف وجود داشت خاطرات خوبی به یاد دارد و از آن دوران به نیکی یاد می کند.

فعالیت های ضمن تحصیل : حسن ابراهیم زاده معبود در سال های تحصیل در دوره کارشناسی دانشگاه تهران، به طور هم زمان در مدارس شهرستان لنگرود به تدریس مشغول بود.

استادان و مربیان : آقای صفاری(دبیر ریاضی) ،آقای دکتر مقربی (دبیر ادبیات)،دکتر زاهدی ،دکتر ملکی ،دکتر شیبانی ،دکتر مستشفی (دانشگاه) از اساتید و مربیان حسن ابراهیم زاده معبود می باشند.

هم دوره ای ها و همکاران : آقایان خدا بخش ،خرسندی ،زبان نژاد ، فخر و دکتر دیانت نژاد از هم دوره ای های حسن ابراهیم زاده معبود می باشند که ایشان خاطرات به یاد ماندنی از آنها به یاد دارد.

همسر و فرزندان : حسن ابراهیم زاده معبود در سال 1342 ازدواج کرد ایشان دارای یک فرزند دختر می باشد که هم اکنون دانشجوی دوره دکتری در رشته فیزیولوژی می باشد.

وقایع میان سالی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از احراز مدرک دکتری و بازگشت از فرانسه، در دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. وی در سال های 1353 و 1362 به مقامهای دانشیاری و استادی نایل گشت و به تالیف آثاری در رشته خود پرداخت. وی در سال 1380در نخستین همایش چهره های ماندگار معرفی و برگزیده شد.ایشان همچنین از سفر خود در گردش های علمی به کشورهای اروپایی همچون سوئیس ،ایتالیا و فرانسه و غیره خاطرات زیادی به یاد دارد و از آن دوران به نیکی یاد می کند.

مشاغل و سمت های مورد تصدی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از بازگشت از فرانسه و احراز مدرک دکتری به عضویت هئیت علمی دانشگاه تهران در آمد وی هم اکنون با درجه استادی مشغول به تدریس است. از دیگر مسئو لیت های ایشان می توان به چند مورد زیر اشاره کرد: - عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران - رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران برای دو دوره - مدیر گروه زیست شناسی به مدت یک دوره - ریاست انجمن زیست شناسی دانشگاه تهران - قائم مقام ریاست دانشگاه تهران - عضویت در شورای واژه گزینی و کارگروه های واژه گزینی زیست شناسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی - مسئولیت در کار گروه های برنامه ریزی زیست شناسی و علوم پایه و شرکت در شورای تخصصی گسترش و شورای عالی گسترش و برنامه ریزی وزارت علوم تحقیقات و فناوری - عضویت در شورای عالی آموزش و پرورش

فعالیتهای آموزشی : حسن ابراهیم زاده معبود پس از احراز مدرک دکتری زیست شناسی گیاهی از دانشگاه سوربن فرانسه، به عنوان عضو هئیت علمی دانشگاه تهران در آمد و به تدریس در گروه زیست شناسی پرداخت. وی در سالهای 1353 و 1362 به مدارج دانشیاری و استادی نایل گشت.ایشان در مقاطع کارشناسی ،کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تدریس می باشد.

مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : - ایجاد و راه اندازی آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی و ضمائم آن - دایر کردن دوره دکتری فیزیولوژی گیاهی - تاسیس انجمن زیست شناسی ایران - ایجاد المپیاد زیست شناسی

سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : تحقیق، تالیف و مطالعه دررشته زیست شناسی گیاهی از اموری است که بسیاری از اوقات حسن ابراهیم زاده معبود را به خود اختصاص داده است.

آرا و گرایش های خاص : حسن ابراهیم زاده معبود در زیست شناسی گیاهی به مباحث فیزیولوژی گیاهی، بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی علاقمند است و آثاری دراین زمینه تالیف نموده است.

جوائز و نشان ها : حسن ابراهیم زاده معبود درسال 1380در نخستین همایش چهره های ماندگار برگزیده و معرفی شد. از دیگر جوایز ایشان می توان به چند مورد زیر اشاره کرد: - سه جلد از کتاب های تالیفی ایشان به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده است (مهمترین تألیف دکتر ابراهیم زاده کتاب «فیزیولوژی گیاهی» است که بعنوان کتاب سال 62 در رشتۀ زیست شناسی انتخاب و معرفی گردید.) - استاد نمونه ،استاد ممتاز دانشگاه تهران - استاد برجسته پژوهشی دانشگاه تهران

چگونگی عرضه آثار : -162 مقاله علمی که حدود نیمی از آنها در مجلات داخلی و نیمی دیگر در مجلات خارجی به چاپ رسیده است. - 106 خلاصه مقاله چهار پنجم آنها در گرد همایی داخلی و یک پنجم در گرد همایی های خارجی ارائه شده است. - 19 جلد کتاب که حدود نیمی از آنها را به تنهایی و نیمی دیگر را باتفاق همکارانش تالیف یا ترجمه کرده است.

آثار : 1- بیوشیمی / ویژگی اثر : این کتاب به رشته بیوشیمی مربوط می شود و شامل بحث های تخصصی پیرامون شیمی آلی و کاربردهای علم شیمی درزیست شناسی گیاهی می باشد.

2 - زیست شناسی عمومی/ ویژگی اثر : تالیف

3 - زیست شناسی و مولکولی و تکامل / ویژگی اثر : ترجمه

4 - زیست شناسی سال های دوم ،سوم ، چهارم متوسطه در علوم تجربی / ویژگی اثر : این کتاب حاصل سه سال کار دسته جمعی است. تالیف آن در سال 1351 توسط آموزش و پرورش از دکتر ابراهیم زاده معبود و همکارانش خواسته شده بودکه بیش از بیست سال ،هر سال با تغییراتی در آن ها در دبیرستان های کشور تدریس می شود.

5 - فیزیولوژی گیاهی / ویژگی اثر : این کتاب شامل مجموعه ای چند جلدی از متون درسی دانشجویان رشته زیست شناسی است که به گرایش زیست شناسی گیاهی می پردازد.این کتاب در شش جلد تالیف شده است و تالیف ان در سال 1386 به پایان رسیده است.-کتاب سال-

کتاب فیزیولوژی گیاهی تحلیل گر تمایز گیاهان و اشکال مختلف آن است که دقت در آنها ما را با توانائی های بالفعل و امکان آشکار کردن توانائی های بالقوه و منشاء این توانائی ها در گیاهان آشنا می سازد. در کتاب مزبور بررسی مکانیسم ملکولی تمایز نشان می دهد که پروتئینها و آنزیمها در وقوع تمایز نقش اساسی دارند و تغییرات مرفولژیکی در گروههای مختلف گیاهی از ظهور تغییرات بیوشیمیائی در آنها ناشی می شود. بنابراین هر تغییری، چه به طور طبیعی و چه تحت اثر عوامل مختلف اعم از داخلی یا خارجی، که در مورفولوژی اندامک ها، سلول ها، بافت ها، اندام ها و یا یک گیاه کامل حاصل می شود نتیجه تغییری است که قبلا در ترکیب شیمیائی آن حاصل شده است. ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و گیاهان عالی هر یک به صورتی و عملاً به صورت هائی که به ترتیب از ساده تا پیچیده تغییر می کند وقوع تمایز را نشان می دهند و با مطالعۀ آنها معلوم می شود که اولاً انجام تقسیم سلولی برای وقوع تمایز لازم است و برای نمایش وجود رابطه بین آنها می توان از مدلهای سینتیکی استمداد گرفت.

ثانیاً هومونهای گیاهی در وقوع تمایز در گیاهان نقش مهمی را ایفا می کنند و این ترکیبات موجبات تمایز جنین و ظهور جنسیت را در گیاهان فراهم می سازند.

ثالثاً پیری در گیاهان صورتی از وقوع تمایز است و در نتیجۀ تغییر شدت واکنشهای متابولیسمی مختلف آشکار می شود.-این کتاب در دوره نهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و برگزیده شده است.

آشنایی با کتاب: «فیزیولوژی گیاهی»: این مجموعه شامل فصولی در مورد مبادله انرژی، آنزیم‌ها و تنظیم متابولیسمی است که مدخل دو مبحث اصلی متابولیسم، فتوسنتز و تنفس، محسوب می‌شوند. البته اختصاص چند مبحث مهم فیزیولژی گیاهی به یک مجموعه مانع از آن بوده است که بتوان هر یک از مباحث مذکور را به تفصیل مورد بررسی قرار داد. این نقیصه در دو مجلد دیگر در دست تهیه است که اولی به فتوسنتز و دومی به تنفس اختصاص خواهد یافت بر طرف خواهد شد

6 - واژه نامه زیست شناسی ویژگی اثر : این کتاب در دو جلد متفاوت از هم تهیه شده است که هر کدام پس از 9 سال کار دسته جمعی چند تن از زیست شناسان منتشر شده است.

از : rasehkoon.ir

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ اسفند ۹۵ ، ۲۱:۲۶
دکتر محمدرضا نوری دلویی
 
استاد پایه 27 دانشگاه علوم پزشکی تهران، در بیستم بهمن سال 1328 در یکی از روستاهای گناباد به نام «دلویی» و در خانواده یی کشاورز چشم به جهان گشود.
پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه ، در مقطع لیسانس زیست شناسی وارد دانشگاه تهران شد.اما علاقه به پژوهش در مسایل زیست شناسی و به ویژه ژنتیک، موجب شد تا به این رشته بپردازد.
پس از اخذ مدرک لیسانس، با اخذ رتبه ی نخست کنکور فوق لیسانس شاخه ی رادیوبیولوژی و ژنتیک، وارد آی.بی.بی. (مرکز تحقیقات بیوفیزیک و بیوشیمی) دانشگاه تهران شد.
دکتر نوری دلویی در سال 1354 از میان حدود 20 مرکز دانشگاهی در اروپا و امریکا که به نام‌برده پذیرش داده بودند، به دانشگاه ایالتی میشیگان امریکا رفت و حدود شش سال به طور تمام وقت به تحصیل پرداخت و در تیرماه 1360 با دریافت دکترای تخصصی در رشته ی ژنتیک مولکولی پزشکی، به کشور بازگشت.
دکتر محمد رضا نوری دلویی پس از طی مراتب و مدارج علمی به درجه استادی دانشگاه علوم پزشکی تهران نائل آمد.
کتاب"بیوتکنولوژی مولکولی"ترجمه،وی ، در دوره دوازدهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
 
 

پروفسور محمدرضا نوری دلوئی در سال 1363 با کمک وزارت آموزش و پرورش، برای نخستین بار در کشور، تأسیس و انتشار مجله یی به نام «رشد آموزش زیست شناسی» را آغاز کرد و بیش از 13 سال سردبیری آن را نیز برعهده داشت. در کنار دیگر فعالیت‌های ملی هدفدارِ علمی فرهنگی و رسانه‌یی مانند سخنرانی علمی و انتشار پیوسته‌ی مقاله از سوی دکتر نوری دلویی؛ تأسیس این فصل‌نامه به‌نوبه‌ی خود فرصت طلایی و مغتنمی  دیگری را برای معرفی و تبلیغ برنامه‌ریزی‌شده و در واقع کاشتن بذرهای توسعه و اعتلای علمی در علوم زیستی کشور برای دکتر نوری‌دلویی فراهم آورد تا به‌ویژه تازه‌های راهبردی علوم سلولی و مولکولی به دبیران زیست‌شناسی، دانش‌آموزان، دانشجویان، مدیران علمی فرهنگی و دیگر علاقه‌مندان ارجمند در سطح کشور معرفی شود. در این نشریه، افزون بر انتشار پیوسته‌ی دغدغه‌ها و دیدگاه‌های علمی، آموزشی، ترویجی، فرهنگی و اجتماعی دکتر نوری‌دلویی در ستون‌های ثابت آن مانند سرمقاله و پاسخ به نامه‌ها و نوشته‌ها؛ نام برده عاشقانه و با یک برنامه‌ریزی زمانبندی شده، کارشناسانه و هدفمند، و به دلیل نبود متخصص دیگر در این قلمرو و در آن ایام، یک‌تنه به چاپ پیوسته‌ی ده‌ها مقاله‌ی راهبردی زیست‌شناسیِ نوین ـ در خلال بیش از 15 سال ـ به‌ویژه در قلمروهای ژنتیک، مهندسی ژنتیک، بیوتکنولوژی و پزشکی مولکولی همت گماشت؛ و در راستای انتشار، تبلیغ و بسترسازی بنیادی و مناسب این دانش و فنون راهبردی در کشور، و ایجاد علاقه و انگیزه، شور و شوق، نشاط و امید و آگاهی در جوانان برومند برای ورود همه‌جانبه‌ و برنامه‌ریزی‌شده، هدفدار و سودمند به این قلمرو از دانش بشری، نام‌برده به وظیفه و نقش تاریخی خود، به یاری خداوند سبحان پاسخی در خور داد.

***********
 
فعالیتهای ضمن تحصیل : محمد رضا نوری دلوئی در کنار درس به فعالیت‌های دیگری هم می‌پرداخت؛ از جمله به مرحوم پدرش در کارهای کشاورزی و دامداری کمک می‌کرد و همواره سعی داشت روی پای خود بایستد. به‌طور نمونه در دوران تحصیل (دبستان و دبیرستان) به برخی از هم‌کلاسی‌های خود درس می‌داد که هم برایش یک سرگرمی علمی جدی بود و هم دست‌مزد بسیار مختصری دریافت می‌کرد و تشویق نیز می‌شد. این روند در ادامه‌ی تحصیلات دانشگاهی (در داخل و خارج) نیز ادامه داشت.
استادان و مربیان : دکتر نوری‏دلویی توفیق کسب فیض از محضر بسیاری از استادان بزرگوار ایرانی را در دوران هفت سال تحصیل در دانشگاه تهران داشته است که پیش از همه باید از روان شاد استاد فرزانه جناب آقای دکتر عبدالله شیبانی یاد کرد.
نام برده از محضر بسیاری از استادان برجسته ی خارجی به ویژه جیمز واتسن، کربس، راتمن، رابینز، کانگ، کارلسون و اشنایدر که عموماً شهرت جهانی دارند و برخی از آن‌ها جایزه ی نوبل را دریافت کرده‌اند، کسب فیض نموده است. استادان دکتر نوری دلویی و پروفسور کانگ (استاد راهنمای پایان نامه ی دوره ی دکترای نام برده) یعنی پروفسور مایکل بیشاپ و پروفسور ورموس نیز در سال 1989 جایزه ی نوبل گرفتند.
دکتر نوری‏دلویی استادان و همکاران بسیار برجسته ی دیگری هم داشته است، مانند پروفسور هووارد تمین که در سال 1974 آنزیم Reverse Transcriptase را کشف کرد و همراه با آقای دیوید بالتیمور در سال 1978 جایزه ی نوبل گرفت.
وی هم چنین با پروفسور فالسکی (رییس سابق مرکز بین المللی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی واقع در تریست ایتالیا)، پروفسور تی واری (رییس سابق مرکز بین المللی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی در هند)، پروفسور برمک (دانشمند معروف مرکز تحقیقات مرمره در ترکیه)، پروفسور مر و پروفسور فیلد در انگلستان و شمار دیگری از دانشمندان برجسته، همکاری های علمی و پژوهشی داشته و دارد. نام برده با مرحوم پروفسور عبدالسلام برنده ی جایزه ی نوبل فیزیک دوستی نزدیک و طولانی داشته و علاوه بر میزبانی ایشان در ایران چندین نوبت در تریست ایتالیا با ایشان دیدار، تبادل نظر و مباحثة گستردة علمی و فرهنگی بسیار سودمند داشته است.

همسر و فرزندان : دکتر نوری دلویی در سال 1362 ، ازدواج کرده است . همسر ایشان پزشک هستند.وی دارای دوفرزند (یک دخترو یک پسر ) می باشد، که هردو در رشته پزشکی به تحصیل مشغول اند.

وقایع میان سالی : محمد رضا نوری دلوئی در دانشگاه ایالتی میشیگان امریکا حدود شش سال به طور تمام وقت به تحصیل پرداخت و در تیرماه 1360 با دریافت دکترای تخصصی در رشته ی ژنتیک مولکولی پزشکی، به کشور بازگشت. بدین ترتیب او از پیش گامان دانش و فن مهندسی ژنتیک و نخستین فردی است که پس از تولد این دانش و فن و بهره گیری وسیع از آن در زمینه ی ژنتیک مولکولی پزشکی، برای ایفای وظیفه ی تاریخی خود، با چشم پوشی آگاهانه از تمام پیشنهادهای فوق العاده جذاب علمی و دانشگاهی از سوی دانشگاه های معتبر آن دیار، عاشقانه وارد کشور شد. او به حدی در آمدن به کشور شتاب داشت که بی تابانه پس از دفاع موفقیت آمیز خود از پایان نامه ی دکتری، همان روز امریکا را ترک کرد، به نحوی که مدرک تحصیلی اش را چند ماه بعد یکی از دوستانش با خود به ایران آورد.

شاگردان : محمد رضا نوری دلوئی ده ها دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته ی ژنتیک تربیت کرد که بسیاری از آن ها پس از دریافت درجه دکترا از داخل و به ویژه خارج از کشور و کسب موفقیت های قابل توجه، هم اینک در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور به فعالیت مشغول هستند.
آرا و گرایشهای خاص : علایق پژوهشی :ژنتیک مولکولی (انسانی و پزشکی) و بیماریهای ژنتیکی - ژنتیک مولکولی سرطان - مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی مولکولی

مشاغل و سمت های مورد تصدی و فعالیت ها پس از بازگشت به ایران :

 

پروفسور محمدرضا نوری دلوئی از زمان بازگشت به کشور در تابستان 1360 تا کنون، با استفاده ی وسیع و پیوسته از فنون روزآمد مهندسی ژنتیک و ژنتیک مولکولی در بیماری های بسیار مهم ارثی و سرطان های شاخص کشور توفیق انجام پژوهش‏های گسترده داشته است و نیز در دوره های متعدد پیشرفته ی تخصصی و در مراکز پیشرفته ی علمی جهان شرکت فعال داشته است و تخصص های تکمیلی وی بیماری های ارثی، مهندسی ژنتیک و سرطان است.

 

دکتر نوری دلویی از سال 1360 تا به امروز توفیقِ تأسیس مراکز، بخش ها و گروه های آموزشی و پژوهشی متعدد دانشگاهی و انجام فعالیت های گسترده و فراوان علمی و پژوهشی را یافته و بیش از 70 مسؤولیت عموماً دانشگاهی و علمی، آموزشی، پژوهشی و فرهنگی داشته است.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آبان ۹۴ ، ۱۵:۵۷

دکتر محمود بهزاد پدر زیست شناسی نوین ایران

دکتر محمود بهزاد سال ۱۲۹۲ در رشت دیده به جهان گشود و در عصر روز پنجشنبه ۸ شهریور ۱۳۸۶ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
تحصیلات دوره ابتدایی و متوسطه را در رشت گذراند و جزء اولین دیپلمه‌های گیلان بود. سپس به دانش سرای عالی راه یافت و در سال۱۳۱۴ در رشته علوم طبیعی و تربیتی فارغ التحصیل شد.
به دلیل آشنایی کامل با زبان فرانسوی و مطالعات مداوم، کتاب «داروین چه می گوید؟» را به سال ۱۳۲۲ تالیف و کتاب «راز وراثت» اثر ژان روستان را در سال ۱۳۲۳ ترجمه کرد.
در سال ۱۳۲۴ با توجه به علاقهٔ زیادی که به زیست شیمی داشت، به موازات تدریس در دبیرستان البرز تهران در دانشکدهٔ داروسازی ثبت نام کرد و در سال ۱۳۲۸ با اخذ مدرک دکترای داروسازی، فعالیت خود را در تهیهٔ کتاب های درسی و کمی درسی متمرکز ساخت.
استاد به سه زبان فرانسه، انگلیسی و آلمانی آشنایی داشتند. در سال ۱۳۳۹ با ترجمهٔ کتاب «سرگذشت زمین» تالیف جورج گاموف وی برنده جایزه سلطنتی شد.
ترجمهٔ کتاب «روانشناسی فیزیولوژیک» که در سال ۱۳۴۸ انتشار یافت، موجب شد برای تدریس روانشناسی فیزیولوژیک به دانشگاه تهران دعوت شود.
از آن پس در دانشگاه تهران، دانش سرای عالی و مدرسه عالی دختران به تدریس زیست شناسی و روانشناسی فیزیولوژیک پرداخت.
وی از سال ۱۳۳۹ به مدت ۱۵ سال در دبیرستان رازی، علوم طبیعی را به زبان فرانسوی تدریس کرد.
در سال ۱۳۴۱ مامور تاسیس سازمان کتاب های درسی شد و مدت دو سال ریاست این سازمان را به عهده داشت.
با تلاش او همهٔ کتاب های درسی ایران (از دورهٔ ابتدایی تا پایان دورهٔ متوسطه) تدوین و تالیف شد و با رسم الخط واحدی به چاپ رسید.
 
 
در سال ۱۳۶۰ به زادگاه خود بازگشت و همکاری خود را با انجمن داروسازان گیلان آغاز کرد و با بیش از ۶۰ سال تدریس در زمینه‌های مختلف زیست شناسی، فیزیولوژی و ژنتیک به عنوان « پدر زیست شناسی نوین ایران» معروف شد.
استاد دکتر بهزاد پرکارترین نویسنده و مترجم کتاب های علمی در ایران است. تعداد تالیف ها و ترجمه های او به ۹۸ جلد کتاب می‌رسد که ۶۳ کتاب را به تنهایی و ۳۵ کتاب دیگر را به یاری همکاران دانشمند خود تالیف و ترجمه کرده است.
آثار او عموماً مورد استقبال و توجه دانش پژوهان، دانشجویان و دانش آموزان قرار گرفته و برخی از تالیف ها و ترجمه‌های وی همانند «داروینیسم و تکامل» اکنون به چاپ دهم رسیده است.
تا روزهای پایانی عمر نیز با همکاری انجمن داروسازان، مجلهٔ «حکمت» حاوی آخرین اطلاعات پزشکی و داروسازی را در رشت منتشر می‌کرد.
دکتر بهزاد هشتم شهریور 1386 در رشت درگذشت.
 
روحش شاد و یادش گرامی باد
 
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آبان ۹۴ ، ۱۵:۵۵

دکتر شهربانو عریان

 دکتر شهربانو عریان

دکتر شهربانو عریان، شخصیت ماندگار ایرانی رشته فیزیولوژی در سال ۲۰۰۵ ، مدرک دکتری خود را از دانشگاه شفیلد انگلستان در سال ۱۹۷۴ گرفت. او از سال ۱۹۷۶عضو هیئت علمی و استاد برجسته فیزیولوژی رفتاری در دانشگاه تربیت معلم بوده است.

وی به خاطر تلاش های فراوان در زمینه تحقیقات جوایز متعددی دریافت کرده است.وی در سالهای ۱۹۹۶ و ۱۹۹۹ از دانشگاه تربیت معلم به ترتیب جوایز عضو برتر هیئت علمی و بهترین بانوی محقق را دریافت کرده است. در سطح کشوری وی استاد راهنمای ۱۵۵ پایان نامه کارشناسی ارشد و ۴۵ پایان نامه دکتری بوده است که اکثر این پایان نامه ها متعلق به خانم ها بوده اند. وی در سال ۲۰۰۵ جایزه ملی رتبه برتر در تحقیق و در سال ۲۰۰۹ جایزه عضو برتر هیئت علمی در آموزش و تحقیق را از وزارت علوم تحقیقات و فناوری دریافت کرده است.

زمینه های خاص تحقیقاتی وی عبارتند از فیزیولوژی رفتاری، کنترل هورمونها و تنظیم و تجدید انتقال دهنده ها در مغز، هورمون استرس ، و استرسهای شیمیایی و فیزیولوژیکی که توسط آلاینده ها ایجاد میشوند.در حال حاضر فعالیت ها و مطالعات تحقیقاتی وی بر تعاملات فیزیولوژیکی سیستم های انتقال دهنده های عصبی در تقویت حافظه، تاثیرات فیزیولوژیکی سموم و آلاینده های مختلف بر فعالیت های هورمونی در حیوانات دریایی و خاکی، و فیزیولوژی رفتاری متمرکز هستند.

کتابهای متعددی از وی به چاپ رسیده است که برای جامعه ایرانیان متخصص در فیزیولوژی کمک بزرگی بوده اند. کتابهای وی عبارتند از: نگاهی به زیست شناسی و پزشکی (۱۹۹۴) ، فیزیولوژی پزشکی (۱۹۹۶) ، پروستاگلندین ها (۱۹۹۷) ، بررسی غدد و اعصاب (۲۰۱۰) ، و غدد شناسی. هم چنین وی ۳۵ مقاله در سطح بین المللی و ۳۶۰ مقاله در سطح ملی ارائه کرده است.

اوهم چنین سمت های زیر را داشته است: مدیر برد علمی موسسه خوارزمی در سال ۱۹۹۴ ، موقعیت سبتی در دانشگاه ملبورن(استرالیا۱۹۹۵) ، بازرس اصلی پروژه " بررسی آلودگی نفتی ذخایر ماهی صادراتی در خلیج فارس" ، و نیزسردبیری ژورنال "خلیج فارس" که جایزه سازمان ملل متحد را نیز به دنبال داشته است.

منبع :شبکه زنان دانشمند جهان اسلام

http://www.nwsiw.com

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آبان ۹۴ ، ۱۵:۵۳