بیولومینسانس (زیست افروزش) چیست؟
کلمه "بیولومینسانس" از دو کلمه "بیو" و "لومینسانس" تشکیل شده که بیو به معنی "موجود زنده" و لومینسانس به معنی "انتشار نور سرد".
بنابراین بیولومینسانس به انتشار نور از برخی از موجودات زنده گفته می شود.
بیولومینسانس
در موجودات مختلف با اشکال ظاهری متنوع و با مکانیسمهای مختلف انجام
میشود. برخی جانوران اندامهای نورانی پیچیدهای که مانند چشم است دارند،
در این جانوران انتشار نور تحت کنترل سیستم عصبی است و نور بر اساس نیاز
یا باتحریک عصبی آزاد میشود. از جمله این جانوران ماهی منور و اختاپوسهای
نور افشان است. در برخی دیگر یک سلول منفرد همهی دستگاههای مورد نیاز
برای نشر نور را دارد و نور به طور ممتد نشر میشود (باکتریها و
قارچهای منور از این دسته هستند). بسیاری از گروههای دیگر موجودات
لومینسانس حد واسط این دو گروه اند.
به بیان دیگر ، بیولومینسانس یا زیست افروزش، عبارت است از تولید نور به وسیله یک ارگانیسم زنده، که به دلیل اکسیداسیون یک پیش ماده (سوبسترا) نظیر لوسی فِرین توسط آنزیم لوسی فِراز رخ میدهد. باکتریهای نورافشان، فراوان ترین موجودات زنده بیولومینسانت هستند که اغلب در زیستگاههای دریایی یافت میشوند.
🔹واژهی لومینسانس به معنی انتشار نور سرد است. منظور از نور سرد این است که کمتر از ۲۰ درصد تابش حرارتی تولید میشود و لومینسانس یا نور سرد نباید با فلورسانس، فسفورسانس و یا شکست نور اشتباه شود.
🔹بیولومینسانس (تولید و نشر نور) در اثر انجام یک واکنش شیمیایی - آنزیمی، از موجودات زنده است و بر خلاف واکنشهای زیستی معمول، که انرژی به صورت گرما به محیط داده میشود، انرژی این واکنش به انرژی نورانی مبدل میشود.
🔆 Aliivibrio fisher
یک باکتری است که به دلیل توانایی تولید نور به آن باکتری بیولومینسانس گفته می شود.
حشره شب تاب