کلمه "بیولومینسانس" از دو کلمه "بیو" و "لومینسانس" تشکیل شده که بیو به معنی "موجود زنده" و لومینسانس به معنی "انتشار نور سرد".
بنابراین بیولومینسانس به انتشار نور از برخی از موجودات زنده گفته می شود.
بیولومینسانس
در موجودات مختلف با اشکال ظاهری متنوع و با مکانیسمهای مختلف انجام
میشود. برخی جانوران اندامهای نورانی پیچیدهای که مانند چشم است دارند،
در این جانوران انتشار نور تحت کنترل سیستم عصبی است و نور بر اساس نیاز
یا باتحریک عصبی آزاد میشود. از جمله این جانوران ماهی منور و اختاپوسهای
نور افشان است. در برخی دیگر یک سلول منفرد همهی دستگاههای مورد نیاز
برای نشر نور را دارد و نور به طور ممتد نشر میشود (باکتریها و
قارچهای منور از این دسته هستند). بسیاری از گروههای دیگر موجودات
لومینسانس حد واسط این دو گروه اند.
به بیان دیگر ، بیولومینسانس یا زیست افروزش، عبارت است از تولید نور به وسیله یک ارگانیسم زنده، که به دلیل اکسیداسیون یک پیش ماده (سوبسترا) نظیر لوسی فِرین توسط آنزیم لوسی فِراز رخ میدهد. باکتریهای نورافشان، فراوان ترین موجودات زنده بیولومینسانت هستند که اغلب در زیستگاههای دریایی یافت میشوند.
🔹واژهی لومینسانس به معنی انتشار نور سرد است. منظور از نور سرد این است که کمتر از ۲۰ درصد تابش حرارتی تولید میشود و لومینسانس یا نور سرد نباید با فلورسانس، فسفورسانس و یا شکست نور اشتباه شود.
🔹بیولومینسانس (تولید و نشر نور) در اثر انجام یک واکنش شیمیایی - آنزیمی، از موجودات زنده است و بر خلاف واکنشهای زیستی معمول، که انرژی به صورت گرما به محیط داده میشود، انرژی این واکنش به انرژی نورانی مبدل میشود.
🔆 Aliivibrio fisher
یک باکتری است که به دلیل توانایی تولید نور به آن باکتری بیولومینسانس گفته می شود.
حشره شب تاب
هیدر، از کیسه تنان است.
رنگ سبز هیدر ناشی از جلبک های همزیستی است که در بافت های هیدر به سر میذبرند. هیدر کیسه گوارش یک طرفه دارد و شبکه ای از تارهای عصبی در بدنش گسترش یافته و سراسر بدن هیدر را در بر می گیرند دیواره بدن هیدر شامل دو لایه مشخص است .
1⃣ لایه خارجی اپیدرمیس (epidemis)
2⃣ لایۀ داخلی گاسترودرمیس (gastrodermis) و یک لایه نازک غیر سلولی به نام مزوگله (mesoglea) بین آنها است.
از ویژگی های هیدر و سایر مرجانها داشتن اندام گزنده ای به نام نِماتوسیسْت (nematocyst) است. نماتوسیست کپسول کوچکی از مواد شبه کتینی است که در آن یک رشته مارپیچی نخی شکل وجود دارد که در مواقع خطر این رشته به بیرون از کپسول رها می شود.
🔶هیدر هم از طریق جنسی و هم از طریق غیر جنسی تکثیر پیدا می کند.
هیدر جانوری آبزی است که هرگز پیر نمیشود و نمیمیرد. راز عمر جاویدان این جانور در یک چیز است: «توانایی بازسازی سلولی»
🔷 پیری فرآیندی پیش رونده است که در طی آن تغییراتی در روند فعالیتهای فیزیولوژیکی در طول عمر یک ارگانیسم رخ داده که سبب کاهش تواناییهای جسمانی و افزایش حساسیت به چالشهای زیست محیطی و آسیبهای فیزیکی به پیکرش میشود.
🔷 هیدر جانوری کوچک از شاخه گزندهتباران است. این جانوران آبزی که طول آنان حداکثر به ۱۰ میلیمتر میرسد، بومی مناطق معتدل و گرمسیر هستند. این جانور به دلیل توانایی فوقالعاده در بازسازی سلولی عمر جاویدان دارد.
🔷 ️راز عمر ابدی هیدر در سلولهای ساده آن است که قادرند تا یک چرخه زیستی را طی کند. سلولهایی با توانایی تقسیم بالا که میتوان آنها را نوعی سلول بنیادی خواند که به او این توانایی را اعطا میکند تا عمری جاودان بیابد.
🔷 در بدن انسان و سایر جانوران نیز سلولهای بنیادی وجود دارد که در مواقع لازم با تقسیم و تمایز سلولی جایگزین سلولهای مرده میشوند و به ترمیم بافتهای آسیب دیده کمک میکنند.
🔷 سلولهای موجودات در طی عمرشان پیر شده و قابلیت انجام فعالیتهای خود را از دست میدهند و نهایتا میمیرند. این سلولها به تدریج با سلولهای دیگری جایگزین میشوند تا موجود زنده بتواند به حیات خود ادامه دهد. با افزایش سن موجودات زنده میزان بیشتری از سلولهای پیکرش از بین میرود و به مقدار کمتری جایگزین میشود که نتیجه آن پیری و سرانجام از کار افتادگی بافتها، اندامها و نهایتا مرگ است.
👈 مطالعه بر روی حیواناتی مانند هیدر و کشف رازهای مرتبط با چگونگی تقسیم سلولی بدون فرسایش میتواند کمک کند که انسان به آرزوی دیرین خود یعنی طول عمر جاویدان برسد.
منبع: مجله زیست شناسی شریان
کاردرمانی
یکی از رشته های علوم توانبخشی که میزان توانایی ها و ناتوانایی های بیمار را مورد ارزیابی قرار می دهد “رشته کار درمانی” است. منظور از ناتوانی ها اتفاقاتی است که ممکن است بر اثر عوامل مختلف از جمله بیماریهای مختلف، سکته های مغزی، حوادث، تصادفات، جنگ، عقب ماندگی های ذهنی و … افتاده باشد. بنابراین کاردرمانگر بر اساس تشخیص و معرفی پزشک درمان جسمانی و روانی بیماران را بر عهده می گیرد و آنها را در بهبود و تقویت عملکردشان یاری می نماید. در واقع هدف از این رشته بهبود و توانبخشی ناتوانی های بیماران و همچنین آموزش و درمان معلولین می باشد. رشته کار درمانی در گروه رشته های پیراپزشکی قرار دارد و امکان تحصیل در رشته کار درمانی در ایران در مقاطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری وجود دارد. رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی گرایش خاصی را در برنمی گیرد.
اما فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی کاردرمانی می توانند در مقطع کارشناسی ارشد در رشته هایی چون مدیریت توانبخشی، علوم تشریح، اپیدمیولوژی، انفورماتیک پزشکی، نانو تکنولوژی پزشکی، آمار زیستی، فناوری اطلاعات سلامت، مدیریت خدمات بهداشت درمانی، تاریخ علوم پزشکی، آموزش پزشکی ادامه تحصیل بدهند. ضمن اینکه رشته کار درمانی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش “کار درمانی جسمی” و “کار درمانی روانی” را شامل می شود.
کاردرمانی تنها رشته علوم توانبخشی در مقطع کارشناسی است که به درمان اختلالات در حیطه جسمانی و حیطه روانی میپردازد. این رشته به عنوان یک رشته کُلنگر، تمامی ابعاد یک بیماری و تأثیرات جانبی آن را به روی زندگی شخصی و اجتماعی در نظر گرفته و با ارائه تکنیکهای درمانی مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگیزه فرد، او را به سوی فعالیت روزانه مستقل سوق میدهد. متخصصان کاردرمانی با تسلط کافی بر علوم مختلف فیزیولوژیکی، آناتومیکی و روانشناختی، یک برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه میدهند؛ یعنی در کاردرمانی، تمرکز درمان فقط روی بیماری نیست، بلکه تمامی ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار میگیرد. گفتنی است که هدف این رشته به حداکثر رساندن استقلال افراد بیمار و ناتوان در انجام کارهای روزمره و فعالیتهای اجتماعی و همچنین آمادگی برای آموزش حرفهای است.
تواناییهای لازم :یک کاردرمانگر باید انگیزهای قوی داشته باشد تا بتواند با بیمارانی که دارای معلولیتهای مختلف هستند، ارتباط برقرار کرده و آنها را به خوبی درمان کند. مهمترین ویژگی یک کاردرمانگر، علاقه به انسانها است. اگر متخصص این رشته به کار خود و مردم علاقهمند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بیماران مورد نظر نخواهد شد. برخی از استادان این رشته نیز اولین و مهمترین ویژگی دانشجوی کاردرمانی را داشتن توانایی جسمی و روحی خوب میدانند و این که بتواند با درایت، ابتکار عمل و خلاقیت، درمان مؤثرتری را ارائه بدهد.
بازارکار و فرصت های شغلی رشته کار درمانی: اما در رابطه با بازار کار و فرصت های شغلی رشته کار درمانی لازم است به اطلاعتان برسانیم این رشته در کشور ایران از بازار کار مناسبی برخوردار است و فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مراکز کار درمانی، بیمارستان های توانبخشی و روانی،مراکز نگهداری عقب مانده های ذهنی ،بهزیستی، درمانگاه ها ،سرای سالمندان ،مدارس کودکان استثنایی، مراکز تحقیقاتی و مؤسسات پژوهشی، مراکز آموزش حرفه ای معلولین و … مشغول به کار شوند.همچنین توجه داشته باشید که فازغ التحصیلان این رشته در صورت داشتن شرایط لازم و کسب شماره نظام پزشکی می توانند برای تاسیس مطب خصوصی نیز اقدام نمایند.
موقعیت شغلی در ایران :کشور ما با کمبود متخصص این رشته روبرو است و هر ساله بیمارستانها، کلینیکهای توانبخشی سازمان بهزیستی کشور و هلال احمر برای جذب فارغالتحصیلان کاردرمانی اعلام نیاز میکنند. همچنین فارغالتحصیل این رشته میتواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی اقدام به تأسیس کلینیک خصوصی شبانهروزی کند.
کار درمانگر چه وظایفی دارد؟
1. آموزش دادن در خصوص نحوه ایجاد ارتباط و مراقبت از بیماران به خانواده و اطرافیان بیمار
2. آموزش دادن به بیماران ناتوان جسمی در رابطه با نحوه صحیح استفاده از وسایل کمک حرکتی
3. استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در جهت پیشرفت بیماران در زمینه هایی چون حافظه، هماهنگی،حل مسائل، تصمیم گیری
4. آموزش دادن به بیماران در مواردی چون نحوه صحیح پوشیدن لباس، استفاده از کامپیوتر، آشپزی، غذاخوردن
5. آموزش شیوه خرید، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و … به بیماران
6. ارزیابی دقیق میزان پیشرفت بیماران در طول دوره درمان
7. بررسی محیط خانه و کار بیمار و متناسب سازی آن ها با نیازهای بیمار
8. آموزش حرکات و تمرین های مختلف به بیماران
9. طراحی و تهیه برنامه جامع درمانی برای بیماران
10. معالجه اختلالات روانی و جسمانی بیماران
کدام دانشگاه ها در رشته کار درمانی دانشجو می پذیرند؟
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران/دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی/دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور/دانشگاه علوم پزشکی ایران/دانشگاه علوم پزشکی سمنان/دانشگاه علوم پزشکی همدان/دانشگاه علوم /زشکی اصفهان/دانشگاه علوم پزشکی شیراز/دانشگاه علوم پزشکی زنجان/دانشگاه علوم پزشکی مازندران//دانشگاه علوم پزشکی تبریز/دانشگاه علوم پزشکی اراک
منابع:
https://www.unp.ir/article/university/medical-courses/2689
مجله زیست شناسی شریان را در سروش دنبال کنید.
http://sapp.ir/shariyan96
هان ای برادر و خواهرم!
امروز باید از من و ما عبور کرد
دیروزِ پرونده ی خود را مرور کرد،
لختی شتاب کن که جای صبر نیست
هرگز مکن خیال که هنگام جنگ نیست.
************
من معلم هستم،
روزهای زیادی از عمرم را در کلاس های درس به مبارزه با جهل و نادانی سپری کرده ام.
سعی ام تربیت انسان هایی بوده که علم و ایمان را توأمان برای پرواز بخواهند.
که خداوند متعال می فرماید: لیس للانسان الا ما سعی
و تلاش نموده ام فرزندان میهن اسلامی ام ، این قول استاد را درک کنند که :
« علم به ما روشنائی و توانائی می بخشد و ایمان عشق و امید و گرمی ،
علم ابزار می سازد و ایمان مقصد ،
علم سرعت می دهد و ایمان جهت ،
علم توانستن است و ایمان خوب خواستن ،
علم می نمایاند که چه هست و ایمان الهام می بخشد که چه باید کرد ،
علم انقلاب برون است و ایمان انقلاب درون ،
علم جهان را جهان آدمی می کند و ایمان روان را روان آدمیت می سازد ،
علم وجود انسان را به صورت افقی گسترش می دهد و ایمان به شکل عمودی بالا می برد ،
علم طبیعت ساز است و ایمان انسان ساز ،
هم علم به انسان نیرو می دهد ، هم ایمان ، اما علم نیروی منفصل می دهد و ایمان نیروی متصل ،
علم زیبائی است و ایمان هم زیبائی است علم زیبائی عقل است و ایمان زیبائی روح ،
علم زیبائی اندیشه است و ایمان زیبائی احساس ،
هم علم به انسان امنیت می بخشد و هم ایمان . علم امنیت برونی می دهد و ایمان امنیت درونی ،
علم در مقابل هجوم بیماری ها ، سیل ها ، زلزله ها ، طوفان ها ، ایمنی می دهد ،
و ایمان در مقابل اضطراب ها ،تنهائی ها ، احساس بی پناهی ها ، پوچ انگاری ها ،
علم جهان را با انسان سازگار می کند و ایمان انسان را با خودش *.»
* از کتاب انسان و ایمان شهید مطهری
🔶 دستگاه پزشکی هسته ای 👆👆
پزشکی هستهای شاخهای از تصویربرداری پزشکی، فیزیک پزشکی و پرتونگاری مولکولی، است که از خواص هستهای مواد (مثل رادیوایزوتوپ ها) برای تشخیص و درمان بیماریها استفاده میکند.
داروسازی هستهای نیز به این شاخه از علوم پایهٔ پزشکی کمک میکند.
روش های تشخیصی پزشکی هسته ای، در مورد اعضاء مختلف بدن مانند استخوان ها، مغز، کلیه، ریه، قلب، دستگاه گوارش و دستگاه ادراری کاربرد دارند.
تکنیک های تصویر برداری پزشکی هسته ای ترکیبی از استفاده از کامپیوتر، حسگرها و مواد رادیواکتیو است. این روشها عبارتند از:
۱- توموگرافی با استفاده از تابش پوزیترون (PET)
۲. SPECT
۳. تصویر برداری قلبی - عروقی
۴. اسکن استخوان
🔶 هر کدام ازاین روشها از یکی از خصوصیات عناصر رادیو اکتیو برای تولید یک تصویر استفاده میکنند. تصویر برداری در پزشکی هسته ای، برای شناسایی موارد زیر بسیار مفید است:
۱. تومورها
۲. آنوریسم (Aneurysms)
۳. نارسایی سلول های خونی و اختلال در عملکرد دستگاه های بدن مثل غده تیروئید و شش ها
👈 استفاده از هر کدام از این روشهای خاص یا مجموعه ای از آنها بستگی به علائم بیمار و نوع بیماری دارد.
🔹روش کار به این صورت است که ابتدا «رادیو داروی» مخصوص هر عضو با ماده رادیو اکتیو نشان دار می شود و به بیمار تزریق می شود و در عضو مورد نظر تجمع می یابد سپس با استفاده از دستگاه «گاما کمرا» تصویر برداری از عضو مورد نظر صورت می گیرد. بر خلاف روش های رادیولوژی که عموماً اطلاعاتی در مورد ساختمان اعضا بدن ارایه می کنند، روش های پزشکی هسته ای عموما اطلاعاتی در مورد عملکرد اعضای مختلف بدن را به دست میآورند.
🔹از مواد رادیواکتیو به عنوان ردیاب رادیواکتیو استفاده میشود. این مواد از طریق بلعیدن و یا تزریق، وارد جریان خون میشود. مثلا در اسکن هسته ای قلب، به این شکل است که مواد ردیاب در خون حرکت میکنند و امکان میدهند که ساختار رگ های خونی مشاهده شود. این روش مشاهده به پزشکان این امکان را میدهد که لخته و دیگر ناهنجاریهای رگهای خونی را به راحتی تشخیص دهند.
🔹علاوه بر این، برخی اعضاء بدن هستند که نوع خاصی از مواد شیمیایی را در خود جمع میکنند. مثلاً غده تیروئید، ید را در خود جمع میکند، بنابراین با بلعیدن یُدِ رادیواکتیو (به صورت مایع یا به صورت قرص) میتوان تومورهای تیروئید را تشخیص داد و درمان کرد.
🔹به همین ترتیب تومورهای سرطانی نیز، فسفات را در خود جمع میکنند. بنابراین با تزریق ایزوتوپ رادیواکتیو فسفر ۳۲ در جریان خون، میتوان تومورهای سرطانی را، به دلیل افزایش مواد رادیواکتیوشان، شناسایی کرد.
📚 منابع:
1- سایت مرکز پزشکی قلب تهران
2- سایت تبیان
🌼 گیاه بادام زمینی رو دیده بودید؟👆👆
بادام زمینی : PEANUT
نام علمی: ARACHIS HYPOGAEA
خانواده : بقولات FABACEAE
راسته: باقلاسانان/تیره: باقلاییان
بومی منطقه آمریکای جنوبی (پاراگوئه، برزیل و بولیوی)
نام های دیگر :
groundnut ، earthnuts، ground nuts، goober peas، monkey nuts، pygmy nuts، pig nuts
🔷 در حال حاضر چین با سهم تولید ۴۱/۵٪ ، بزرگترین تولید کننده بادام زمینی در جهان است. بعد از آن هند(۱۸/۲٪ ) و آمریکا(۶/۸٪) قرار دارند.
❓چرا به این گیاه بادام زمینی می گویند؟
بادام زمینی گیاهی علفی و یکساله بوده که ارتفاع آن به ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر می رسد. برگ های آن متقابل، پَرمانند با چهار برگچه که دو به دو روبروی هم قرار گرفته اند و برگ انتهایی ندارند. گلها زرد- قرمز هستند. بعد از گرده افشانی، ساقه گل دهنده کشیده می شود به طوری که خم شده تا به زمین برسد و تخمدان با زمین تماس پیدا کند. بعد از آن، رشد ساقه گل دهنده باعث می شود تخمدان به درون زمین رفته و میوه آن در درون غلاف هایی در داخل زمین تشکیل شود.
هر غلاف معمولا بین یک تا چهار دانه دارد. گل های بادام زمینی به صورت جانبی و در گل آذین های خوشه ای رشد می کنند. پس از گرده افشانی گل ها پژمرده شده و از بین می روند. میوه درون پوسته های چروکیده و خشکی تشکیل می شود.
🔹غلاف ها ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز بعد از کاشت دانه می رسند. اگر برداشت زود صورت گیرد دانه های درون غلاف نرسیده باقی می مانند و در صورت برداشت دیرهنگام غلاف ها از ساقه جدا شده و در هنگام برداشت در داخل خاک باقی می مانند.
🔹برداشت بادام زمینی با استفاده ماشین های مخصوصی انجام می شود که می تواند بوته را درست از زیر قسمت غلاف ها بردارد. این ماشین بوته را اَلَک کرده تا تنها دانه ها باقی بمانند. پس از آن دانه از پوست جدا می شوند.
👈 بادام زمینی که امروزه کشت می شود در واقع هیبرید (دو رَگه) از دو گونهٔ
A. duranensis و A. ipaensis
و یک «آلوتتراپلوئید» است.
ولوکس از فرمانروی آغازیان و از شاخه جلبک های سبز می باشد. ولوکس همانند پلانکتون ها در سطح مواد موجود در آب ها و سطح آب دریاچه ها و مخازن آب می روید. (جانداری ساکن آب شیرین است.)
ولوکس یک کُلُنی* متحرک با یک شکل مشخص و تعدادی سلول است. این کلنی میان تهی و کروی یا بیضی شکل است و از نظر اندازه چیزی همانند نوک سر سنجاق است. بسته به نوع گونهٔ کلنی تعداد سلول ها می تواند بین ۵۰۰-۶۰۰۰۰ باشد. قسمت مرکزی کلنی چسبناک و لعاب مانند است و سلول ها در یک لایه منفرد در قسمت محیطی کلنی (دور کلنی) قرار گرفته اند.
✳ تولید مثل در ولوکس
ولوکس به هر دو صورت تولید مثل جنسی و غیر جنسی تکثیر پیدا می کند. تولید مثل غیر جنسی در شرایط مساعد در بهار و ابتدای پاییز رخ می دهد.
در ولوکس معمولاً سلول های موجود در قسمت پشتی کلنی در تولید مثل شرکت می کنند. این سلول ها توسط اندازهٔ بزرگ، هستهٔ برجسته، سیتوپلاسم دانه دار (گرانولار) متراکم و فقدان تاژک خود قابل شناسایی هستند.
🔹در تولید مثل غیر جنسی سلول های موجود در قسمت پشتی کلنی که سلول های تولید مثلی هستند، ده برابر بزرگ می شوند و تاژک ها و لکه چشمی خود را از دست می دهند و به سمت داخلی کلنی می روند و تقسیم اول آنها به صورت طولی است. با تقسیمات سلولی بعدی ، کرهٔ کوچکی ایجاد می شود که به آن کره نوزاد می گویند.
👈 سرانجام کره نوزاد با هضم چند سلول مادر، از درون آن خارج می شود.
___________________
*به جاندارانی که پیکر آنها از چندین سلول کم و بیش همانند و متصل به هم ساخته شده است، کُلُنی می گویند.